Pelikan (herb szlachecki): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kurak11 (dyskusja | edycje)
k.
m drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 9:
'''Pelikan''' – [[Polska|polski]] [[herb szlachecki]]. Według [[Józef Szymański (historyk)|Józefa Szymańskiego]] pochodzący z [[nobilitacja|nobilitacji]].
 
=== [[blazonowanie|Opis herbu]] ===
Poniższy opis stworzono zgodnie z klasycznymi regułami [[blazonowanie|blazonowania]]:
W polu czerwonym [[pelikan (heraldyka)|pelikan]] srebrny, zwrócony w lewo, karmiący swoje pisklęta krwią z rozdartej piersi.
 
''W polu czerwonym [[pelikan (heraldyka)|pelikan]] srebrny, zwrócony w lewo, karmiący swoje pisklęta krwią z rozdartej piersi. [[Klejnot herbowy|Klejnot]] – trzy pióra strusie. [[Labry (heraldyka)|Labry]]: czerwone, podbite srebrem.''
 
Szymański i Znamierowski rysują pelikana na gnieździe. U Znamierowskiego ptak jest odwrócony w prawo, a gniazdo jest złote, plecione<ref name=Znamierowski>{{Cytuj książkę | nazwisko= Znamierowski | imię=Alfred | autor link=Alfred Znamierowski | tytuł= Herbarz rodowy |strony=143| data= 2004| wydawca= Świat Książki| miejsce= Warszawa| isbn= 83-7391-166-9}}</ref>. Szymański podaje herb bez barw, za wcześniejszymi autorami - Paprockim i Niesieckim<ref name="Szymański"/>. Juliusz Karol Ostrowski odróżnia wersję z gniazdem i nadaje jej nazwę '''Pelikan II'''. Rekonstrukcja w artykule pochodzi od [[Tadeusz Gajl|Tadeusza Gajla]], który wzorował się na Niesieckim i Ostrowskim<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Gajl | imię=Tadeusz | autor link=Tadeusz Gajl | tytuł= Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów |strony=261| data= 2007| wydawca= L&L| miejsce= | isbn= 978-83-60597-10-1}}</ref>.
 
=== Najwcześniejsze wzmianki ===
Autorzy wczesnych herbarzy - Paprocki i Niesiecki podają tylko legendarne początki herbu. Legendy opowiadają o rycerzu, który poświęcił się dla dowódcy jak pelikan dla swoich dzieci, bądź o przybyłym ze Szwecji biskupie<ref name=Niesiecki>{{Cytuj książkę | autor=Kasper Niesiecki|autor2=Jan Nepomucen Bobrowicz| tytuł= Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S. J|strony= 266|tom=7| data= 1841| wydawca= Breitkopf i Haertel| miejsce= Lipsk| isbn=|url=http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=164&dirids=1}}</ref>. Ostrowski natomiast, mimo, że nie przytacza dokładnego początku herbu, jest pewien, że herb przybył z zagranicy. Datę tego przybycia podaje ściśle Józef Szymański w oparciu o badania archiwalne Barbary Trelińskiej. Według niego, herb Pelikan pojawił się w Polsce za sprawą nobilitacji Janusza Imbrama z 7 marca 1564, potwierdzonej 14 kwietnia 1579<ref name="Szymański">{{Cytuj książkę | nazwisko= Szymański | imię=Józef | autor link=Józef Szymański (historyk) | tytuł= Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku |strony=213| data= 2001| wydawca= DiG| miejsce= Warszawa| isbn= 83-7181-217-5}}</ref>.
 
=== Etymologia ===
Według Szymańskiego, ''Pelikan'' jest nazwą obrazową<ref name="Szymański"/> ([[herb mówiący]]).
 
=== Herbowni ===
Lista nazwisk znajdująca się w artykule pochodzi z ''Herbarza polskiego'' Tadeusza Gajla<ref name=Nazwiska>{{Cytuj książkę | nazwisko= Gajl | imię=Tadeusz | autor link=Tadeusz Gajl | tytuł= Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów | data= 2007| strony=406-539|wydawca= L&L| miejsce= | isbn= 978-83-60597-10-1}}</ref>. Jest to dotychczas najpełniejsza lista [[herbowni|herbownych]] (49 nazwisk).
 
==== Znani herbowni ====
*[[Michał Kazimierz Kociełł]]
*[[Franciszek Jerzy Łakiński]]
 
=== Zobacz też ===
*[[Pelikan (heraldyka)]]
 
=== Bibliografia ===
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Gajl | imię=Tadeusz | autor link=Tadeusz Gajl | tytuł= Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów | data= 2007| wydawca= L&L| miejsce= | isbn= 978-83-60597-10-1}}
 
=== Linki zewnętrzne ===
* {{Herbarz|pelikan|Herb Pelikan i lista nazwisk w elektronicznej wersji ''Herbarza polskiego'' [[Tadeusz Gajl|Tadeusza Gajla]]}}