Królestwo Islandii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 82:
|uwagi =
}}
'''Królestwo Islandii''' było– była [[monarchia konstytucyjna|monarchiąmonarchia konstytucyjnąkonstytucyjna]] związaną [[Unia personalna|unią personalną]] z [[Dania|Danią]]. Państwo to zostało założone 1 grudnia 1918, a zlikwidowane 17 czerwca 1944, kiedy Islandia ogłosiła pełną niepodległość, powołując do życia [[Islandia|Republikę Islandii]].
 
== Działanie pod rządami duńskimi ==
Linia 90:
 
== II wojna światowa ==
9 kwietnia 1940 roku [[Niemcy]] zajęli Danię i rozpoczęli jej [[okupacja|okupację]]. Już kilka godzin po zajęciu kraju przez Niemców połączenia komunikacyjne pomiędzy Danią a Islandią zostały zerwane. W związku z tym 10 kwietnia parlament Islandii poprosił komisarza ds. Islandii [[Sveinn Björnsson|Sveinna Björnsson]] o przejęcie kontroli nad sprawami wewnętrznymi oraz zagranicznymi. W pierwszym roku wojny [[Islandia]] prezentowała stanowisko neutralne, sprzeciwiając się zarówno [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], jak i [[III Rzesza|III Rzeszy]]. Kraj zastrzegał sobie suwerenność przed możliwością inwazji którejkolwiek ze stron. 10 maja 1940 roku rozpoczęła się ''[[Operacja Fork]]'' (brytyjska inwazja na Islandię). Około 800 [[Anglia|angielskich]]brytyjskich żołnierzy i marynarzy wylądowało w porcie w [[Reykjavík]]u. Rząd Islandii był krytycznie nastawiony do sił inwazyjnych, jednakże 17 maja wraz zajęciem kluczowych pozycji na Islandii oraz desantem 4 tys. żołnierzy brytyjskich, ówczesny premier Islandii, [[Hermann Jónasson]] wygłosił orędzie wzywające do traktowania siłysił inwazyjneinwazyjnych z gościnnością i szacunkiem. Siły alianckie pozostały na wyspie aż do zakończenia działań wojennych w 1945 roku.
 
W szczytowym okresie okupacji wyspy na Islandii stacjonowało około 25 tys. żołnierzy brytyjskich. Dzięki ich stacjonowaniu praktycznie zlikwidowano [[bezrobocie]] w regionie Reykjavíku oraz innych strategicznie ważnych miejscach dla Brytyjczyków. W lipcu 1941 roku na mocy porozumienia USA-Islandia kontrolę nad wyspą przejmowałyprzejęły [[Stany Zjednoczone]]. Brytyjczycy potrzebujący wojsk w innych regionach walk pozwolipozwolili na kontrolę militarną oraz stacjonowanie na wyspie sił amerykańskich. W kluczowym momencie na Islandii stacjonowało ponad 40 tys. żołnierzy amerykańskich, co się równało z ówczesną liczbie mężczyzn w wieku produkcyjnym na wyspie (populacja Islandii wynosiła wówczas około 120-130 tys. mieszkańców).
 
== Niepodległość i utworzenie republiki ==