Adam i Ewa (obraz Lucasa Cranacha starszego w Muzeum Narodowym w Warszawie): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dr.
drobne techniczne
Linia 11:
| miejscowość =
}}
{{Galeria|Nazwa=Inne wersje Adama i Ewy </br />Lucasa Cranacha Starszego|wielkość=250|pozycja=right
|Plik:Lucas Cranach d. Ä. - Adam and Eve - WGA05623.jpg|''Adam i Ewa'', [[Antwerpia]], [[Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych]]
|Plik:Adam-und-Eva-1513.jpg|''Adam i Ewa'', 1513, [[Würzburg]], [[Mainfrankisches Museum]]
Linia 32:
Pierwszym wykonanym przez Cranacha dziełem przedstawiającym Adama i Ewę jest datowany na rok 1509 [[drzeworyt]], charakteryzujący się z jednej strony ekspresją, z drugiej zaś dążeniem do rodzajowego, realistycznego zilustrowania wątku z [[Księga Rodzaju|Księgi Rodzaju]]. W namalowanym około rok później obrazie warszawskim Lucas Cranach Starszy nieco zmienił sposób przedstawienia sceny z pierwszymi rodzicami, nadając jej bardziej erotyczny charakter, często obecny w twórczości artysty. Prócz kilkudziesięciu wersji Adama i Ewy ''exemplum gratia'' stanowi seria około 30 obrazów ukazujących ''Grzech pierworodny''. Nagość jest tu świadomie wyeksponowana, natomiast pozy i gesty obrazują miłosne uczucia między Adamem i Ewą. Biblijne wątki poświęcone pierwszym rodzicom upowszechniły się w twórczości Cranachów oraz innych artystów niemieckich (m.in. [[Albrecht Dürer|Albrechta Dürera]], [[Hans Baldung|Hansa Baldunga Griena]]) ze względu na zainteresowanie studiami nad proporcjami, anatomią i ruchem człowieka. W przypadku Lucasa Cranacha Starszego, który często zmieniał styl, malując kolejne wersje Adama i Ewy, wątek ten miał wymiar moralizatorski ze względu na silne oddziaływanie [[reformacja|reformacji]] i nauk [[Marcin Luter|Marcina Lutra]], który bardzo przyjaźnił się z Cranachem.
 
Pod względem stylistycznym warszawska wersja Adama i Ewy jest przykładem piękna ludzkiego ciała w wersji italianizującej. Wpływy włoskie w przedstawieniach pierwszych rodziców pojawiły się wcześniej m.in. w obrazach Albrechta Dürera i [[Jan Mabuse|Jana Gossaerta]]. Prawdopodobnie stanowiły one inspirację dla Lucasa Cranacha Starszego. Namalowane w konwencji [[Naturalizm (sztuka)|naturalistycznej]] postaci oraz krajobraz są charakterystyczne dla wczesnego okresu twórczości Cranacha, przypadającej na przełom dwóch pierwszych dekad XVI stulecia. Cechy fizjonomiczne postaci Adama i Ewy z warszawskiego dzieła podobne są m.in. do Alfeusza z wiedeńskiej ''Rodziny Marii'', św. Krzysztofa z fragmentarycznie zachowanego retabulum ołtarzowego w zbiorach Thyssen-Bornemisza w Lugano oraz ''Wenus'' z [[Ermitaż|Ermitażu]]u i Marii z wrocławskiej ''[[Madonna pod jodłami|Madonny pod jodłami]]''.
 
== Bibliografia ==