Pax Britannica: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
'''Pax Britannica''' ([[Łacina|łac.]] ''Pokój Brytyjski'') - koncepcja światowej i [[Kolonializm|kolonialnej]] hegemonii brytyjskiej od [[XVIII wiek|XVIII]] do [[XIX wiek]]u.
[[Plik:Imperial Federation, Map of the World Showing the Extent of the British Empire in 1886 (levelled).jpg|250px|thumb|right|Mapa Imperium Brytyjskiego z 1886 r.]]
Linia 11:
Dopiero pokonanie Napoleona w [[1815]] oznaczało zaistnienie na nowo brytyjskiej hegemonii, tym razem na dłuższy już okres. Wielka Brytania po 1815 bywa określana jako "pierwsze supermocarstwo"<ref>zob: ''The world's first superpower : the rise of the British Empire from 1497 to 1901''</ref><ref>''"Wielka Brytania wyłoniła się jako światowe supermocarstwo po ostatecznym pokonaniu Napoleona 18 VI 1815 pod Waterloo"'' zob: http://www.international-issues.org/wp/?p=214</ref> lub "pierwszy globalny hegemon"<ref>http://www.europaeum.org/index.php?option=com_content&task=view&id=617&Itemid=71 American hegemony and the war against Saddam</ref>. Mimo to potencjalnym przeciwnikiem okazała się tym razem Rosja (wielka gra w Azji Centralnej).
Jeszcze jedna proponowana data początku Pax Britannica to [[1856]] - zwycięstwo koalicji pod przywództwem Wielkiej Brytanii nad Rosją w [[wojna krymska|wojnie krymskiej]].<ref>http://www.kingsownmuseum.plus.com/imagesfromempire04.htm ''Images from Empire''</ref>
[[Epoka wiktoriańska]] stanowiła szczyt brytyjskiej potęgi w historii - w porównaniu do innych mocarstw świata - co uwidaczniało się szczególnie w dominacji floty. U jej schyłku - pocz. XX w., pojawili się nowi rywale (tzw. "Nowy Imperializm") - przede wszystkim [[Niemcy]] i [[Stany Zjednoczone|USA]] na polu militarnym i gospodarczym, zaś "starzy" rywale rozwinęli ponownie ekspansję - [[Francja]] w Afryce, zaś [[Rosja]] w Azji. Za koniec brytyjskiej hegemonii uznaje się najczęściej wybuch [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w [[1914]].
| |||