Ulica Raciborska w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m źródła/przypisy
nazewnictwo
Linia 27:
[[Plik:Katowice - Ul. Raciborska - Rzeźba 01.jpg|thumb|right|200px|Figura siedzącej Wiktorii (prawdopodobnie autorstwa Christiana Daniela Raucha) na terenie [[Szpital im. Stanisława Leszczyńskiego w Katowicach|szpitala]] przy ul. Raciborskiej]]
[[Plik:Budynek szpitala, Katowice ul. Raciborska 27.jpg|thumb|right|200px|Jeden z budynków [[Szpital im. Stanisława Leszczyńskiego w Katowicach|szpitala im. St. Leszczyńskiego]]]]
'''Ulica Raciborska w Katowicach''' (do 1922 ''Kronprinzenstraße'', w latach 1922−1939 ''ul. Raciborska'', 1939−1945 ''Ratiborerstraße'', 1945−1946 ''ul. Raciborska'', od 11 października 1946<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Moskal | imię = Jerzy | autor = Jerzy Moskal |tytuł = ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni| wydawca = Wydawnictwo Śląsk| miejsce =Katowice | rok =1993 | strony = 384| isbn = 83-85831-35-5}}</ref> ''ul. Karola Świerczewskiego''<ref name="history">{{cytuj stronę| url = http://www.grytzka-genealogie.de/home_kattowitz.htm| tytuł = Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch| data dostępu = 2011-06-27| autor = | język =de | opublikowany = www.grytzka-genealogie.de}}</ref>) – jedna z ważniejszych ulic w katowickiej [[Dzielnice Katowic|dzielnicy]] [[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]], swą nazwę wzięła od miasta [[Racibórz|Raciborza]].
 
== Przebieg ==
Linia 33:
 
== Historia ==
W 1878 w rejonie dzisiejszych ulic [[Ulica Mikołowska w Katowicach|Mikołowskiej]] i Raciborskiej uruchomiono hutę żelaza "Ludwik" (późniejsza odlewnia brązu "Münster")<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Szaraniec | imię = Lech | autor link = Lech Szaraniec| tytuł = Górny Śląsk: przewodnik | data = 1997 | wydawca = Sport i Turystyka - Muza | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7079-875-6 | strony = 48}}</ref>. W latach dwudziestych [[XX wiek]]u radca budownictwa miejskiego w katowickim Magistracie − Lucjan Sikorski −zaprojektował− zaprojektował przy ulicy Raciborskiej kolonię urzędniczą, która odwoływała się bezpośrednio do najnowszych tendencji w europejskiej architekturze mieszkaniowej. Lucjan Sikorski, razem z pracującym także w Magistracie Tadeuszem Łobosem, w 1926 na Ogólnopolskiej Wystawie Budowlanej i Drogowej we [[Lwów|Lwowie]] zgłosili projekt "zabudowy blokowej mieszkań", który dwa lata później został zrealizowany w postaci kolonii przy ul. Raciborskiej. W okresie między styczniem a wrześniem 1928 wzniesiono dwadzieścia domów, połączonych szeregowo w trzy bloki skierowane ścianami szczytowymi do ulicy. W prześwitach pomiędzy nimi ulokowano jednokondygnacyjne sklepy, zamykające przestrzenie między blokami w rodzaj podwórza służącego wyłącznie mieszkańcom kolonii. Poszczególne bloki tworzą sumarycznie potraktowane prostopadłościany, których podstawową artykulację stanowią okna i balkony, ozdobione zróżnicowaną dekoracją ceramiczną z rytmicznie grupowanych poziomych układów pasów (tak zwane "szczypanki")<ref>W. Odorowski, ''Architektura Katowic w latach międzywojennych 1922–1939'', Katowice 1994, ss. 92–94.</ref>.
 
W 1904 pod numerem ''27'' otwarto [[Szpital im. Stanisława Leszczyńskiego w Katowicach|Szpital Miejski]]. W latach międzywojennych szpitalne budynki powiększono<ref name="wj76">{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 76| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. Pod numerem ''28'' w 1912 otwarto Miejski Szpital Dziecięcy<ref name="wj76"/>. W dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem ''29''<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 80| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref> działał przytułek dla starców<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 78| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. Na końcu ulicy w tym czasie wybudowano kąpielisko "Bugla"<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 89| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>.
 
W okresie [[Cesarstwo Niemieckie|Rzeszy Niemieckiej]] (do 1922) ulica nosiła nazwę ''Kronprinzenstraße''. W [[dwudziestolecie międzywojenne w Polsce|latach międzywojennych]] 1922−1939 ''ul. Raciborska''. W latach [[Okupacja niemiecka w Polsce 1939-1945|niemieckiej okupacji Polski]] (1939−1945) ''Ratiborerstraße''. W latach 1945-1946 ponownie ''ul. Raciborska'', od 11 października 1946<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Moskal | imię = Jerzy | autor = Jerzy Moskal |tytuł = ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni| wydawca = Wydawnictwo Śląsk| miejsce =Katowice | rok =1993 | strony = 384| isbn = 83-85831-35-5}}</ref> ''ul. Karola Świerczewskiego''<ref name="history">{{cytuj stronę| url = http://www.grytzka-genealogie.de/home_kattowitz.htm| tytuł = Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch| data dostępu = 2011-06-27| autor = | język =de | opublikowany = www.grytzka-genealogie.de}}</ref>.
 
== Obiekty zabytkowe ==