Podczaszy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Micpol (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
-oczywiście (wp:pov), -duble z zobacz też
Linia 12:
 
=== Podczaszy ziemski ===
[[Urzędy ziemskie]] wykształciły się w znacznej części z urzędów nadwornych księstw z okresu [[Polska w okresie rozbicia dzielnicowego|rozbicia dzielnicowego]]. Po zjednoczeniu Polski pozostały jako urzędy ziemskie, w większości czysto honorowe. Stopniowo rozciągnięto je na ziemie nie będące wcześniej księstwami a potem utworzono w litewskich powiatach. Podczaszy ziemski miał więc taki sam rodowód jak koronny i litewski. W hierarchii urzędów ziemskich w Koronie podczaszy brał szóste miejsce (pomijając kilka lokalnych odrębności) i zawsze występował przed cześnikiem, który był dopiero dziewiąty. Powiaty litewskie miały dłuższą i nieco odmienną hierarchię (ale wszędzie jednolitą) urzędników ziemskich. Podczaszy był tu czternasty (na 23 urzędy) i bezpośrednio wyprzedzał cześnika. Podczaszego ziemskiego mianował król spośród szlachty posesjonatów ziemi lub powiatu, oczywiście dożywotnio, chyba że szlachcic dostąpił wyższej godności. Podczaszy nie pełnił żadnych realnych funkcji. Tytuł otrzymywali zasadniczo, tak jak wszystkie urzędy ziemskie, przedstawiciele średniej szlachty. Był on wyznacznikiem pozycji w lokalnej społeczności.<br />Na przykład w wywodzie [[Genealogia|genealogicznym]] [[generał]]a [[Wojciech Jaruzelski|Wojciecha Jaruzelskiego]], pochodzącego ze szlachty podlaskiej, znajduje się podczaszy dobrzyński Stefan Jaruzelski (pocz. [[XVIII wiek]]u) oraz podczaszy bielski Franciszek Jaruzelski (zmarły w 1744 roku).
 
Urząd polskiego podczaszego miał zasadniczo swoich odpowiedników na wszystkich dworach królewskich i książęcych. Różna oczywiście była ich ważność i historia.
 
=== Zobacz też ===
Linia 20:
* [[podczaszy wielki koronny]]
* [[podczaszy wielki litewski]]
* [[urzędy ziemskie]]
* [[sommelier]]