Macheront: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ChuispastonBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.1) (Robot dodał fr:Macheronte
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 1:
[[Plik:Machaerus Panorama.jpg|thumb|right|305px|Twierdza Macheront widziana od wschodu]]
'''Macheront''' ([[język arabski|arab.]] ''Jebel al-Misznaqa'' lub '''ِقلة المشناقى''' ''Qalaat al-Misznaqa''; [[Łacina|łac.]] ''Machærus'') forteca [[Herod I Wielki|Heroda Wielkiego]] usytuowana na szczycie pustynnego wzgórza na wschód od [[Morze Martwe|Morza Martwego]] (739 m n.p.m.), pomiędzy dolinami Wadi Zarka oraz Wadi Mudżib w [[Jordania|Jordanii]].
 
Arabska nazwa fortecy ("forteca ścięcia") jest odwołaniem do przypuszczalnego miejsca męczeństwa [[Jan Chrzciciel|św. Jana Chrzciciela]]<ref>{{Biblia|księga=Mt|rozdział=14|wersety=1-12}}</ref><ref>{{Biblia|księga=Mk|rozdział=6|wersety=14-29}}</ref><ref>{{Biblia|księga=Łk|rozdział=9|wersety=7-9}}</ref> (epizod ten lokalizuje na Macheronte również historyk żydowski [[Józef Flawiusz]]).
 
== Historia ==
Fortecę na Macheroncie wziósł około 90 r. p.n.e. [[Machabeusze|Hasmonejczyk]] [[Aleksander Jannaj|Aleksander Janneusz]]<ref>Józef Flawiusz, ''Wojna żydowska'', VII/6:2.</ref>. Zburzył ją w czasach [[Pompejusz]]a generał [[Aulus Gabiniusz|Gabiniusz]]<ref>Józef Flawiusz, ''Wojna żydowska'', I/8:5.</ref> w 57 r. p.n.e. Odbudował ją [[Herod Wielki]] jako fortecę nadzorującą wschodnie rubieże królestwa w 30 p.n.e. Po śmierci władcy przeszla we władanie jego syna [[Herod Antypas|Heroda Antypasa]], panującego w latach od 4 p.n.e. do 39 n.e. Zgodnie z informacją zawartą w ''Starożytnościach żydowskich'' Józefa Flawiusza, to waśnie w tym okresie miał przebywać w fortecy i zostać ścięty Jan Chrzciciel<ref>Józef Flawiusz, ''Starożytności żydowskie'', XVIII/5:2.</ref>.
 
Po detronizacji i wygnaniu Antypasa w 39 Macheront przeszedł w ręce [[Herod Agryppa I|Heroda Agryppy]], do jego śmierci w 44. Następnie twierdza była pod kontrolą [[Cesarstwo rzymskie|Rzymian]]. Żydzi ponownie przejęli kontrolę nad fortecą podczas [[Wojna żydowska (66-73)|pierwszego powstania żydowskiego]] w 66<ref>Józef Flawiusz, ''Wojna żydowska'', II/18:6.</ref>. Po zdobyciu [[Herodion]]u [[Lucyliusz Bassus]] [[Oblężenie Macherontu|oblegał Macheront]] w 71. Rzymianie usypali specjalną rampę, by dostać się na wzgórze. Żydzie skapitulowali jednak, zanim Rzymianie przedsięwzieli atak. Pozwolono [[rebeliant]]om na opuszczenie fortecy, zrównano ją jednak z ziemią.
 
== Lokalizacja i struktura twierdzy ==
Józef Flawiusz przedstawił dokładny opis Macherontu w napisanej ok. 75 roku ''Wojnie żydowskiej''<ref>Józef Flawiusz, ''Wojna żydowska'', VII/6:1nn.</ref>. Platforma szczytowa, który znajduje się na wysokości 1100 m powyżej poziomu Morza Martwego, otoczona jest spadzistymi stokami, stanowiącymi jej naturalne zabezpieczenie. Herod wzniósł solidną fortecę, której fortyfikacje miały zabezpieczać przed sąsiadującymi [[Arabowie|Arabami]].
 
== Archeologia ==
Macheronte zidentyfikował U. Seetzen w [[1807]]. Wykopaliska w latach [[1978]]-[[1981]] przeprowadzili [[Archeologia|archeolodzy]] włoscy, [[franciszkanie]] o. [[Virgilio Corbo]] oraz [[Stanislao Loffreda]] z [[Franciszkańskie Studium Biblijne|Jerozolimskiego Studium Biblijnego]]. Po roku [[1990]] prace badawcze i restauracyjne kontynuował o. [[Michele Piccirillo]]. Archeolodzy wyróżnili dwa okresy okupacji miejsca: 90 - 55 przed Chr. oraz 30 przed Chr. - [[72]] po Chr.
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
Linia 14 ⟶ 24:
* Corbo, V., Loffreda S., ''Nuove scoperte alla fortezza di Macheronte. Rapporto preliminare alla quarta campagna di scavo: 7 settembre-10 ottobre 1981'', Liber Annuus (1981) 31: 257-286.
* Piccirillo M., ''Le monete della fortezza di Macheronte (El-Mishnaqa)'', Liber Annuus (1981) 30: 403-414.
 
== Zobacz też ==
* [[Jordania]]
* [[starożytny Izrael]]
 
== Linki zewnętrzne ==