Powiat grodziski (województwo wielkopolskie): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kbsc (dyskusja | edycje)
Linia 71:
* W [[1954]] roku, odżyła sprawa przywrócenia siedziby powiatu, zakończona niepowodzeniem. Wspólny wniosek komisji złożonej z przedstawicieli Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu i Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Nowym Tomyślu odrzucał starania Grodziska o powiat, podając " wręcz śmieszną" przyczynę, brak 35 mieszkań na przekwaterowanie lokatorów, którzy po [[II wojna światowa|wojnie]] zamieszkali w byłym starostwie.
W tymże [[1954]] roku, dokonano wielu zmiam na mapie województwa poznańskiego. Z powiatu [[Powiat kępiński|kępińskiego]] wydzielono powiat [[Powiat ostrzeszowski|ostrzeszowski]], w [[1956]] wydzielono z powiatu [[Powiat jarociński|jarocińskiego]] powiat [[Powiat pleszewski|pleszewski]],a z powiatu [[Powiat wrzesiński|wrzesińskiego]], powiat [[Powiat słupecki| słupecki]].
* W [[1971]] roku, podjęto następną próbę reaktywowania powiatu grodziskiego. Społeczeństwo miało już dość rządów Nowego Tomyśla. Miasto coraz bardzie traciło na znaczeniu, poprzez stopniowe ograbianie potencjału gospodarczego. W [[1950]] r., znacjonalizowano i przekazano pod przymusowy Zarząd Państwowy - Drukarnię, a zarządcą ustanowiono Wielkopolskie Zakłady Graficzne w Poznaniu, które wkrótce przekazały drukarnię Państwowemu Przedsiębiorstwu PRO-MAG z Nowego Tomyśla <ref>"''Dzieje drukarni w Grodzisku Wlkp. od XVI do XX w."'', Andrzej Chrust, str. 52</ref>, to samo przedsiębiorstwo z Nowego Tomyśla przejęło budynki po zlikwidowanej Elektrowni Miejskiej<ref>"''Grodzisk Wielkopolski zarys dziejów''", Bogusław Polak, Grodzisk Wlkp 1990, str. 248</ref>. Nawet osławiony Browar w Grodzisku przestał być samodzielną jednostką gospodarczą w [[1950]] r., włączono go do Wielkopolskich Zakładów Piwowarskich w Poznaniu, jako jeden z oddziałów. W [[1960]] zakład został rozdzielony . Słodownie zostały pod zarządem WZP w Poznaniu, natomiast browar, słodownia pszenna i rozlewnia zostały przejęte przez Zakład Przemysłu Terenowego w Poznaniu i podlegały Dyrekcji Zakładów w malutkim [[Bojanowo|Bojanowie]]. Dopiero w [[1970]] r., Browary Grodziskie znów zjednoczono, ale nadal podlegały Zakł. Piwowarskim w Poznaniu. W [[1958]] r., przeniesiono do Nowego Tomyśla Komendę Powiatowej Straży Pożarnej <ref>" ''Z dzijów Ochotniczej Straży Pożarnej w Grodzisku Wielkopolskim 1891/93-2001"'', Dariusz Matuszewski, str.64</ref> W [[1963]] r. zlikwidowano w Grodzisku więzienie i nawet dopuszczono się częściowej rozbiórki. Sąd nosił wówczas nazwę Sądu Powiatowego w Nowym Tomyślu z siedzibą w Grodzisku. Samodzielność straciły Zakłady Mięsne (powstały w [[1894]]) i podporządkowano je Okręgowemu Zarządowi Przemysłu Mięsnego w Poznaniu, częściowo Zakładom Mięsnym w Kościanie, najstarsza polska mleczarnia w Wielkopolsce (powstała w [[1894]] jako pierwsza polska mleczarnia w zaborze pruskim, konkurencyjna dla niemieckich) została zdegradowana do roli zlewni mleka<ref>''"Grodzisk Wielkopolski zarys dziejów"'', Bogusław Polak, Grodzisk Wlkp, 1990, str 248</ref>. Brak samodzielności zakładów pracy powodował między innymi, że nie było komu finansować Klubu Sportowego Dyskobolia. Największym jednak ciosem była "powiatyzacja" spółdzielni mieszkaniowej, która w krótkim czasie doprowadziła do pozbawienia miasta potencjału budowlanego ze skutkami odczuwalnymi do dziś<ref>''Grodzisk Wielkopolski zarys dziejów"''str. 249</ref>. W tym okresie takie powiatowe miasta jak: [[Kościan]], [[Września]], [[Śrem]], [[Środa]] czy o wiele mniejsze [[Wolsztyn]] i [[Nowy Tomyśl]] wzniosły całe osiedla mieszkaniowe, w Grodzisku budownictwo wielomieszkaniowe nie istniało. W [[1946]] r., Grodzisk był na 23 miejscu ze 109 obecnych miast w Województwie Wielkopolskim <ref> "''Mały Rocznik Statystyczny Województwa Poznańskiego"'', Poznań 1946</ref>, to w 1985 r. zajmował 35 pozycję. Władze powiatowe w Nowym Tomyślu dyskryminowały też Grodzisk pod względem obszaru miasta. Jeśli w latach międzywojennych uznawano obszar 8,0 km2km² jego terytorium za niedostatecznie zabezpieczające potrzeby rozwojowe miasta, to władze powiatowe zmniejszyły w omawianym okresie obszar miasta do 5,0 km2km², a w latach siedemdziesiątych XX w., nawet do 4,5 km2km². Stało się tak na skutek uchwały władz powiatowych, przekazujących grunty miejskie do okolicznych sołectw. Motywowano to potrzebą ochrony gruntów rolnych. Jedynym wyjątkiem w tym okresie było miasto Nowy Tomyśl do obszaru którego włączono sołectwo Paproć (m.in stacja PKP i okolice)<ref>''Klub Sportowy Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski-monografia"'', Andrzej Hojan, Poznań1997, str47.</ref>. W końcu doprowadziło to do głośnego wówczas protestu grodziszczan nazywanego "Rewolucją Grodziską".
W [[1971]] r. zostało przeprowadzono spotkanie miejscowego społeczenstwa z władzą lokalną, powiatową i wojewódzką. Podjęto szereg decyzji dotyczących życia gospodarczego i społecznego, jednak nie wydzielono miasta z terytorium powiatu, co było jednym z postulatów. W [[1972]] r., do pracy i do szkół w [[Poznań|Poznaniu]] dojeżdżało ponad 1200 osób. Stopniowe wychodzenie z 30-letniego marazmu nastąpiło dopiero po likwidacji powiatów w [[1975]] r.
* Pozytywnym elementem likwidacji powiatów było połączenie miasta z gminą, co przyniosło także samodzielność budżetową i administracyjną.