Chaos (matematyka): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika WebmajstrBot (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 89.79.249.119.
WebmajstrBot (dyskusja | edycje)
WebmajstrBot poprawia przekierowania
Linia 5:
Przesłankę prowadzącą do sformułowania teorii chaosu były badania Edwarda Lorenza nad modelami prognozowania pogody. Zgodnie z ówczesnym, deterministycznym rozumieniem rzeczywistości minimalna zmiana warunków początkowych powinna prowadzić do proporcjonalnie niewielkich zmian wyniku modelu. W trakcie pracy nad modelem, z natury dynamicznym (dane z iteracji wcześniejszych są danymi wyjściowymi dla iteracji następujących), w celu ułatwienia pracy wprowadził zaokrąglone wartości wyjściowe. Okazało się, że wynik modelu diametralnie odbiegał od tego co przewidywał ten sam model przy danych wprowadzonych z większą dokładnością.
 
Dalsze badania nad układami dynamicznymi doprowadziło do wniosku, iż, wbrew przekonaniu powszechnym w nauce, niewielkie zaburzenie warunków początkowych powoduje rosnące [[funkcja wykładnicza|wykładniczo]] z czasem zmiany w zachowaniu układu. Popularnie nazywane jest to [[Efekt motyla (fizyka)|efektem motyla]] - znikoma różnica na jakimś etapie może po dłuższym czasie urosnąć do dowolnie dużych rozmiarów. Powoduje to, że choć model jest [[determinizm|deterministyczny]], w dłuższej skali czasowej wydaje się zachowywać w sposób [[losowość|losowy]].
 
Zachowanie takie można zaobserwować w wielu zjawiskach fizycznych, między innymi w zmianach [[pogoda|pogody]], oscylujących [[reakcja chemiczna|reakcjach chemicznych]], zachowaniu niektórych [[obwód elektryczny|obwodów elektrycznych]] i ruchu ciał oddziałujących [[grawitacja|grawitacyjnie]].