Lauda (region): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Mix321 (dyskusja | edycje)
→‎Lituanizacja: drobne redakcyjne
Linia 6:
[[Plik:Lauda Sienkiewiczowska.JPG||thumb|left|250px|Lauda Sienkiewiczowska – fragment mapy niemieckiej z 1912 r.]]
[[Plik:Mapa rozsiedlenia ludności polskiej na terenie Litwy w 1929.jpg|thumb|550px|Mapa zamieszkania ludności polskiej na terenie Litwy Środkowej]]
Obszar ten do drugiej wojny światowej zamieszkiwali Polacy, w głównej mierze potomkowie słynnej sienkiewiczowskiej szlachty laudańskiej ([[Potop (powieść)|Potop]], [[Henryk Sienkiewicz]]), którzy stanowili tu w 1920 r. 55% ogółu ludności. Na samej Laudzie właściwej, w parafiach (gminach) takich jak [[Kiejdany]], [[Wędziagoła]], [[Łopie]], [[Skorule]], [[Pacunele]] i [[Wodokty]] Polacy stanowili 80-90% wszystkich tutejszych mieszkańców, w sąsiadującychpołożonych a położonychbardziej na południe od Laudy parafiach: [[Datnów]] (Dotnuva), [[Żejmy]], [[Janów (Litwa)|Janów]], [[Bopty]], [[Łobunów]] i [[Kowno]] 70-80%. Sytuację tę przypomina tutejsze powiedzenie o tym, że: „od Datnowa do Janowa wszędzie słychać polska mowa”. Nawet tendencyjny spis ludności przeprowadzony w 1916 r. przez Niemców okupujących Litwę, dążących do maksymalnego „ograniczenia” liczby ludności polskiej i faworyzujący Litwinów wykazał, że Polacy stanowili 34,5% mieszkańców samego Kowna (drugą grupę stanowili Żydzi, a trzecią Litwini)<ref>[http://www.kresy.pl/historia,miedzywojnie?zobacz/polacy-na-kowienszczyznie-w-okresie-miedzywojennym Polacy na Kowieńszczyźnie w okresie międzywojennym. – Kresy.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. Według innych danych Polacy stanowili nawet 45% mieszkańców, Żydzi 30%, a Litwini 18%. W sumie językiem polskim posługiwało się około 80% mieszkańców miasta a ślady języka polskiego jeszcze długo utrzymywały się w litewskiej gwarze kowieńskiej.
Dzisiaj mieszka w tym mieście około 2,5 tysiąca Polaków, co stanowi zaledwie 0,6% mieszkańców. Odsetek Polaków we wspomnianych wyżej rejonach wynosi obecnie: w kowieńskim i kiejdańskim po 0,9%, w janowskim 1,7%, koszedarskim 0,8%.
 
Zanik polskości spowodowały represje i szykany litewskie w okresie międzywojennym ([[Litwinizacja|lituanizacja]]), powojenne wyjazdy w nowe granice Polski, wywózki na Wschód oraz eliminowanie wszelkich form polskiego szkolnictwa i życia kulturalnego w okresie międzywojennym i powojennym.
 
Tutaj urodzili się np. [[Aleksander Meysztowicz]], [[Walerian Meysztowicz]], [[Tadeusz Jasudowicz]], [[Stanisław Michalkiewicz (historyk)|Stanisław Michalkiewicz]], [[Władysław Tomkiewicz]], [[Zdzisław Ludkiewicz]], [[Seweryn Ludkiewicz]].
 
== Zobacz też ==