Kościół Najświętszej Marii Panny w Norymberdze: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
+ |
+ |
||
Linia 97:
Zachodnia elewacja korpusu nawowego i przylegająca do niego kruchta z kaplicą cesarską charakteryzuje się obfitą dekoracją architektoniczno-rzeźbiarską. Do wysokości gzymsu wieńczącego architektura elewacji zachodniej nie różni się od pozostałych elewacji, powyżej zaś wznosi się bogato rozczłonkowany schodkowy szczyt, którego mur jest przysłonięty rzędami parzystych zamkniętych ostrołukowo arkadek wspartych na kolumienkach, które u góry wieńczą pinakle z kwiatonami. Pośrodku wznosi się czterokondygnacyjna, oktogonalna w planie, wieżyczka nakryta kopulastym hełmem. Smukłe, ostrołukowe, wnęki i okna wieżyczki mają w każdej kondygnacji różnorodny kształt. Wieżyczkę flankują ukośnie ustawione i wysunięte przed lico fasady fiale, przy których stoją na konsolach, pod baldachimami figurki proroków.
Reprezentacyjna kruchta zbudowana jest na planie kwadratu. Każda ściana posiada portal, trzy z nich prowadzą na zewnątrz, jeden do nawy głównej. Wnętrze kruchty nakryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym wspartym na narożnych służkach, na których (podobnie jak na żebrach sklepiennych) umieszczone są figurki aniołków, każda z nich stoi na konsoli pod baldachimem. Zwornik zdobi reliefowe przedstawienie koronacji Marii przez Jezusa. Bogata dekoracja architektoniczno-rzeźbiarska zdobi portal wejścia do nawy głównej. Na potrójnych, profilowanych ościeżach i znajdujących się powyżej archiwoltach, pełnoplastyczne przedstawienia świętych, na tympanonie dwie sceny:Pokłon Trzech Króli i Prezentacja Dzieciątka w świątyni. Na odwrociu (widzianym od nawy głównej) reliefy ze scenami Niesienia krzyża i Złożenia Chrystusa do grobu. Pozostałe trzy portale mają dekorację od strony zewnętrznej; przy czym górne część arkady (na wysokości tympanonu) są przeszklone, ozdobione wysublimowaną dekoracją maswerkową. Na ościeżach i archiwoltach pełnoplastyczne figury świętych. Portal zachodni jest dwudzielny; pośrodku znajduje się figura Marii jako Nowa Ewa z Dzieciątkiem jako Nowy Adam; po bokach ukazani w aktach Pierwsi Rodzice. Na ościeżach i archiwoltach wizerunki królów Izraela. W narożach kruchty usytuowano figury patronów diecezji bamberskiej i Norymbergi: świętych Henryka i Kunegundy oraz Wawrzyńca i Sebalda. Balustradę balkonu zdobi bogaty program heraldyczny ilustrujący ówczesny obraz Cesarstwa Rzymskiego, co ma związek z wydaną w 1353 roku, przez fundatora świątyni Karola IV Złotą Bullą, która odnowiła ustrój Rzeszy i sprawę wyboru cesarza, którego wybierało siedmiu elektorów Rzeszy:arcybiskupi Trewiru, Kolonii i Moguncji oraz król Czech, margrabia brandenburski, palatyn reński i książę Saksonii. Herby
Powyżej kruchty znajduje się balkon, który otacza kaplicę cesarską pw. Świętego Michała, która równolegle jest swego rodzaju emporą dla najwyższego władcy Rzeszy. Prowadzą do niej dwa ciągi spiralnych schodów, umieszczonych w oktogonalnych wieżyczkach flankujących kruchtę. Kaplica ma plan prostokąta o ściętych narożach od strony zachodniej, stąd część ta jest zamknięta poligonalnie - badacze interpretują to rozwiązanie przestrzenne jako odwołanie do westwerku, lub zachodniego chóru, gdzie podczas liturgii zasiadał cesarz z dworem. Od strony nawy głównej przestrzeń ta została wyróżniona balustradą i ostrołukową arkadą z wpisaną w nią niższą arkadą zamkniętą łukiem odcinkowym, który zdobią u dołu "zawieszone" arkadki z motywem stylizowanego trójliścia. Przestrzeń między tym łukiem, a ostrym łukiem arkady wypełnia ażurowa dekoracja maswerkowa, którą tworzą trzy większe kręgi z wpisanymi w nie drobnymi trójliśćmi, dwoma większymi czworoliśćmi oraz pośrodku największym kręgiem, w który umieszczono pośrodku mniejszy krąg z czwórliściem wpisanym w kwadrat oraz wychodzące z niego ramiona w formie arkad tworzące stylizowany krzyż. Ściany pozostałych boków są przeprute niemal w całości wielkimi, ostrołukowymi oknami umieszczonymi w widocznych na zewnątrz arkadowych niszach. Ścianę elewacji wieńczy trójkątny szczyt, w obrębie jego mieści się XVI wieczny zegar z ruchomymi figurkami elektorów składających hołd cesarzowi.
==Wystrój wnętrza==
Wnętrze zawiera liczne dzieła sztuki, takie jak ołtarz Tuchera (Tucheraltar), wykonany przez nieznanego mistrza w [[1445]] dla kościoła Augustynów. Na uwagę zasługują również rzeźby 18 aniołów ze świecami z pracowni [[Wit Stwosz|Wita Stwosza]] oraz witraże cesarskie, podarowane kościołowi przez [[Karol IV Luksemburski|Karola IV Luksemburskiego]]. W zachodnim [[Chór (architektura)|chórze]] umieszczony został w [[1509]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Praca zbiorowa|imię= |tytuł= Przewodniki Wiedzy i Życia - Niemcy|wydanie= |wydawca= Hachette Livre Polska sp. z o.o.|miejsce= Warszawa|rok= 2009|isbn= 978-83-7575-647-0 |strony= 258}}</ref> roku zegar z pochodem figurek oddających hołd figurze przedstawiającej cesarza [[Karol IV Luksemburski|Karola IV]] (tzw. ''Männleinlaufsen''),
| |||