Sudbury Neutrino Observatory: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Sudbury sno.jpg|thumb200px|mały|Detektor SNO]]

'''Sudbury Neutrino Observatory''' (SNO) to– podziemny [[detektor]] [[neutrino|neutrin]] ulokowany głęboko pod ziemią. Znajduje się w pobliżu [[Sudbury (Ontario)|Sudbury]] w [[Kanada|Kanadzie]] w prowincji [[Ontario]]. W SNO prowadzono między innymi podziemny eksperyment od listopada 1999 r. do stycznia 2001 r. SNO jest obecnie modyfikowany w przygotowaniu do eksperymentu "SNO„SNO+"”.

Detektor neutrin SNO zbudowano w kopalni [[Nikiel|niklu]] na głębokości 2073 m (lokalizacja pod ziemią redukuje "szum"„szum” tworzony przez [[Promieniowanie kosmiczne|promienie kosmiczne]] zatrzymywane na skałach, przez które przelatują neutrina). Obiektem badawczym jest zbiornik [[ciężka woda|ciężkiej wody]] o średnicy 12 m i pojemności 1000 ton, zawierający około 1 tony krystalicznego [[ind]]u. Gdy neutrino uderza w jądro indu następuje emisja [[elektron]]u i [[promieniowanie gamma|promieniowania gamma]] ([[foton]]u).

Poza wielkim zbiornikiem krystalicznie czystej wody, detektor SNO uzupełnia mniejsza kula wypełniona tysiącem ton tzw. ciężkiej wody, w której atomy zwykłego [[Wodór|wodoru]] zastępuje [[deuter]]. Dzięki zwykłej wodzie można było określić liczbę [[neutrina słoneczne|neutrin słonecznych]], nie rozróżniając ich typu. Natomiast ciężka woda pozwala stwierdzić, ile do nas dociera [[neutrino elektronowe|neutrin elektronowych]]. Prowadząc pomiary wyznaczono strumień neutrin elektronowych. Dla określenia zaś łącznego strumienia neutrin wykorzystano wyniki [[Super-Kamiokande]]. Znając te dwie wartości oraz wiedząc, że [[Słońce]] jest niemal wyłącznie źródłem neutrin elektronowych, można było stwierdzić, że dwie trzecie tych cząstek zmienia swoją tożsamość w drodze na Ziemię w wyniku tzw. [[oscylacja neutrin|oscylacji neutrin]].

* neutrino może być absorbowane przez jądra [[deuter]]u, które przekształcają się w 2 neutrony[[neutron]]y, emitując [[promieniowanie beta]]:

* neutrino może oddziaływać z elektronem ciężkiej wody, bez przekształcenia cząsteczki, jedynie przekazuje energię (efekt kuli bilardowej), a kierunek emisji elektronu pozwala na określenie kierunku, z którego pojawiło się neutrino:

* neutrino może powodować dysocjację [[nukleon]]ów w deuterze, co w konsekwencji powoduje, że uwolniony neutron koliduje z następnanastępną cząsteczką deuteru tworząc [[tryt]]:

*: Radioaktywny [[tryt]] transformuje się w jądro [[hel (pierwiastek)|helu]] He-3, emitując elektron i neutrino elektronowe. Według przeprowadzonych pomiarów neutrino elektronowe w rozpadzie trytu ma masę poniżej 15 [[Elektronowolt|eV]]:

=== Zobacz też ===