Obligacja: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Obligacja1929Krakow210.jpg|thumb|300px|[[obligacja municypalna]] na 210 złotych wyemitowana przez Stołeczne Królewskie Miasto [[Kraków]] w [[1929]]]]

'''Obligacja''' – papgtwyhwruj5eryjuytekier[[papier wartościowy (prawo)|papier wartościowy]] emitowany w serii, w którym [[emitent]] stwierdza, że jest dłużnikiem [[obligatariusz]]a i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Są to papiery masowego obrotu, występują więc w seriach. W przeciwieństwie do [[akcja (prawo)|akcji]], obligacje nie dają posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta typu współwłasność, [[dywidenda]] czy też uczestnictwo w [[walne zgromadzenie|walnych zgromadzeniach]]. Emisja obligacji polega na przekazaniu kapitału spółce bezpośrednio przez [[inwestor]]ów – bez udziału [[bank]]u. Obligacje reprezentują prawa majątkowe podzielone na określoną liczbę równych jednostek, co oznacza, iż przyznają identyczne uprawnienia.

* [[Obligacja skarbowa|obligacje skarbowe]] (rządowe) -– emitowane przez [[Skarb Państwa]],

* obligacje komunalne lub inaczej [[Obligacja municypalna|obligacje municypalne]] -– emitowane przez samorządy terytorialne,

* obligacje podmiotów [[osoba prawna|prawnych]], np. [[Obligacja przedsiębiorstwa|obligacje przedsiębiorstw]].

Obligacje można dzielić na [[Obligacja_kuponowaObligacja kuponowa|kuponowe]] i [[Obligacja_zerokuponowaObligacja zerokuponowa|zerokuponowe]]. Obligacje zerokuponowe (''zero coupon bonds'') są zwykle emitowane z dyskontem, a w terminie zapadalności następuje jednorazowa płatność w wysokości ich wartości nominalnej. Obligacje kuponowe (''coupon bonds'') wiążą się z okresową płatnością kuponu, którego wysokość jest zwykle zależna od ratingu [[emitent]]a. Oprocentowanie obligacji może być stałe bądź zmienne. Zwykle wysokość kuponu obligacji o zmiennym oprocentowaniu przedstawiana jest w formie "stopa„stopa bazowa + x%"”, np. [[WIBOR]] + 0,5%. Możliwe jest także oprocentowanie uzależnione od stopy [[inflacja|inflacji]] (takie obligacje emituje polski Skarb Państwa<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.obligacjeskarbowe.pl/index.php?id=pras37&samSession=832dbef27f9ef3a452b515f2e25e70fc | tytuł = Czterolatki - zabezpieczenie przed inflacją | data dostępu = 12 października 2009}}</ref>). Innym rodzajem obligacji są obligacje dochodowe, które wypłacają odsetki tylko w przypadku, gdy emitent uzyska zysk (np. z inwestycji, która była finansowana poprzez emisję obligacji).

Wiele emisji obligacji zawiera [[Klauzula (prawo)|klauzulę]], która daje inwestorowi lub emitentowi prawo do podjęcia określonych działań.

Ze względu na sposób wykupu wyróżniamy<ref>Kudła s. 60-65.</ref>:

* obligacje o jednym terminie wykupu -– nie można ich wykupić przed terminem zapadalności

* obligacje o kilku terminach wykupu (''multiple dated bonds'') -– emitent może wykupić obligacje lub obligatariusz zażądać wykupu tylko w kilku wcześniej ustalonych terminach

* obligacje z opcją wykupu (''callable bonds'') -– emitent ma prawo wykupić obligacje przed terminem zapadalności

* obligacje z opcją sprzedaży (''puttable bonds'') -– obligatariusz ma prawo zażądać wykupu obligacji przed terminem zapadalności

* obligacje z opcją przedłużenia (''extendable bonds'') -– emitent może przedłużyć stosunek obligacyjny ponad termin wymagalności

* [[Obligacja zamienna|obligacje zamienne]] zwane konwertywami (''convertible bond'') -– emitent, zamiast wykupywać obligacje, może wymienić je na wyemitowane przez siebie [[Akcja (prawo)|akcje]]

* [[Obligacja wymienna|obligacje wymienne]] (''exchangeable bond'') -– obligatariusz może wymienić obligacje na inne [[Papier wartościowy (prawo)|papiery wartościowe]] posiadane przez emitenta

* obligacje z [[warrant subskrypcyjny|warrantem subskrypcyjnym]] lub [[prawo pierwszeństwa|prawem pierwszeństwa]] -– posiadacz obligacji ma prawo nabyć akcje nowej emisji przed innymi inwestorami

* obligacje częściowo opłacone (''partly paid'') -– nabycie obligacji odbywa się w ratach. Część zapłaty następuje w chwili otrzymania obligacji, zaś reszta zapłaty w terminie późniejszym. Inwestor może zrezygnować z opłacania pozostałej wartości obligacji, ale traci w ten sposób zaliczkę.

Obligacje najbezpieczniejsze, czyli otrzymujące najwyższe ratingi, są emitowane przez organizacje ponadnarodowe i rządy państw. Obligacje posiadające niski rating są określane mianem [[ObligacjeObligacja śmiecioweśmieciowa|obligacji śmieciowych]] (''junk bonds''). Inwestowanie w nie jest ryzykowne, ale może przynieść ponadprzeciętny zysk. Nabywcy obligacji ponoszą oprócz ryzyka kredytowego, które jest spowodowane możliwością niewypłacenia odsetek lub niewykupienia obligacji, także ryzyko stopy procentowej i związane z płynnością. Zmiany stóp procentowych mogą spowodować spadek wartości obligacji, zaś niska płynność obligacji (np. mało znanych przedsiębiorstw) utrudnia ich sprzedaż.<ref>{{cytuj stronę| url =http://bossa.pl/edukacja/instrumenty/obligacja/#artid553pos6 | tytuł = Ryzyko inwestowania w obligacje | data dostępu = 12 października 2009}}</ref>.

gdzie:</br />

PVB -– obecna (rozliczeniowa) wartość obligacji (''present value of bond'')</br />

i -– oprocentowanie obligacji w skali roku</br />

FV -– wartość nominalna obligacji (''face value'')</br />

YTM -– stopa dochodu w terminie do wykupu (''yield to maturity'')</br />

N -– liczba okresów do wykupu w latach</br />

m -– liczba płatności odsetek w ciągu roku</br>

* {{cytuj książkę |nazwisko = Kudła | imię = Janusz | autor link = | tytuł = Instrumenty finansowe i ich zastosowania | wydawca = Wydawnictwo Key Text | miejsce = Warszawa | rok = 2009 | strony = 53-73 | isbn = 978-83-87251-56-7 }}

* {{cytuj książkę |nazwisko = Fabozzi | imię = Frank J. | autor link = | tytuł = Rynki Obligacji, Analiza i Strategie | wydawca = | miejsce = | rok = | strony = | isbn = }}