Apoptoza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Migrating 45 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q174577 (translate me)
Linia 10:
 
=== Przebieg apoptozy ===
Apoptoza, w odróżnieniu od [[Martwica|nekrozy]], polega na kurczeniu się komórki poprzez utratę wody. Po różnorodnie przebiegającej fazie inicjacji apoptozy zachodzi faza egzekucji zależna od [[enzymy proteolityczneProteazy|enzymów proteolitycznych]] z grup [[kaspazy|kaspaz]]. Szybkie zmiany w [[jądro komórkowe|jądrze komórkowym]] mają charakter zorganizowany – [[Chromatyna|chromatyna jądrowa]] ulega kondensacji, a [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] zostaje pocięte przez [[endonukleazy]]. DNA apoptycznej komórki dzieli się na fragmenty wielkości około 180 [[Para zasad|par zasad]] i ich wielokrotności. Następuje dezintegracja [[cytoszkielet]]u. Komórka apoptyczna zaokrągla się, traci kontakt z podłożem, rozwijają się na jej powierzchni liczne uwypuklenia. W procesie apoptozy [[organellum|organelle komórkowe]] pozostają jednak nienaruszone. Są one usuwane z komórki wraz z fragmentami chromatyny w tzw. ciałkach apoptycznych, [[pęcherzyk]]ach powstałych w wyniku zmian w strukturze [[błona komórkowa|błony komórkowej]]. W większości przypadków są one następnie [[fagocytoza|fagocytowane]] przez [[fagocyt|komórki żerne]]. Wyjątkiem są np. ciałka apoptyczne soczewki oka, które zawierają zamiast [[cytoplazma|cytoplazmy]] z organellami białko [[krystalina|krystalinę]]. Apoptoza nie wywołuje [[Zapalenie|stanu zapalnego]] i dotyczy pojedynczych komórek.
 
Proces programowanej śmierci komórki charakteryzuje się aktywacją wielu swoistych [[szlak biochemiczny|szlaków biochemicznych]], wymaga syntezy nowych białek, zależnych od cząsteczek sygnalizujących, takich jak: [[TNF-α]] i [[FAS]]-ligand lub też wywołanych przez czynnik uszkadzający komórkę.
Linia 18:
 
=== Czynniki inicjujące apoptozę ===
* bodźce fizjologiczne – np. niedobory [[hormonHormony|hormonów]]ów (np. zmiany stężenia [[hormonyHormony steroidowesterydowe|hormonów steroidowych]]), czynników wzrostu, jonów (np. jonów wapnia);
* występowanie [[cytokiny|cytokin]] – cząsteczek produkowanych przez [[Układ odpornościowy|układ immunologiczny]], np [[interferon]];
* oddziaływania międzykomórkowe – na skutek przekazywania błędnych informacji o [[Podział komórki|podziałach komórkowych]];