Sidney Lumet: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
|||
Linia 2:
|imię i nazwisko = Sidney Lumet
|grafika = SidneyLumet07TIFF.jpg
|opis grafiki =
|prawdziwe imię i nazwisko =
|data urodzenia = [[25 czerwca]] [[1924]]
|miejsce urodzenia = {{flaga|USA}} [[Filadelfia]]
Linia 9:
|miejsce śmierci = {{flaga|USA}} [[Nowy Jork]]
|zawód = reżyser<br />producent filmowy<br />scenarzysta
|współmałżonek =
|lata aktywności = 1957 – 2011
|nagrody =
Linia 16:
{{filmowiec infobox/nagroda|MFF w Berlinie|<center> '''[[Złoty Niedźwiedź]]''' oraz<br />'''Nagroda Katolickiego Biura Filmowego'''<br />1957 ''[[Dwunastu gniewnych ludzi]]''</center><center> '''Nagroda FIPRESCI'''<br />1964 ''[[Lombardzista]]''</center>}}
{{filmowiec infobox/nagroda|MFF w Wenecji|<center> '''Nagroda im. Pasinettiego'''<br />1981 ''[[Książę Wielkiego Miasta]]''</center>}}
|odznaczenia =
|commons = Category:Sidney Lumet
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Sidney Lumet''' (ur. 25 czerwca 1924 w [[Filadelfia|Filadelfii]], zm. 9 kwietnia 2011 w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.nytimes.com/2011/04/10/movies/sidney-lumet-director-of-american-classics-dies-at-86.html?_r=2| tytuł = Sidney Lumet, Director of American Film Classics, Dies at 86| data dostępu = 2011-04-09| autor = Robert Berkvist| opublikowany = nytimes.com| praca = | data = 2011-04-09 | język = en}}</ref>) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] reżyser, scenarzysta, aktor i producent filmowy.
== Biografia ==
Syn [[Żydzi|żydowskich]] aktorów Barucha Lumeta (urodzonego i zamieszkałego w [[Warszawa|Warszawie]] do 1920) i Eugenii Wermus. Po raz pierwszy wystąpił na scenie w wieku 4 lat w Yiddish Art Theatre, a na [[Broadway]]u kilka lat później w sztuce [[Sidney Kingsley|Sidneya Kingsleya]] ''Dead End''. W [[1939 w filmie
W latach 1942-46 służył w wojsku jako technik-radiolokator w rejonie [[Indie|Indiach]] i [[Birma|Birmy]]. Uczył sztuki aktorskiej w High School of Professional Arts. Od [[1950]] pracował w telewizji [[CBS]] (początkowo jako asystent reżysera, później samodzielny realizator), dla której zrealizował około 350 programów, w tym seriale, sztuki, między innymi: ''You Are There'', ''Omnibus'', ''Best of Broadway'', ''Goodyear Playhouse'', ''Alcoa Theater''. W 1955 debiutował na Broadwayu reżyserując sztukę [[George Bernard Shaw|Bernarda Shawa]] ''The Doctor's Dilemma''.
Linia 32 ⟶ 31:
Lumet wyreżyserował ponad 40 filmów. Pierwszą nominację do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] otrzymał w [[1958 w filmie|1958]] za reżyserię sztuki Reginalda Rose ''[[Dwunastu gniewnych ludzi]]'' - swój kinowy debiut reżyserski (Grand Prix na MFF w Berlinie w [[1957 w filmie|1957]]). Kolejne nominacje otrzymał za reżyserię filmów: ''[[Pieskie popołudnie]]'' ([[1975 w filmie|1975]]), ''[[Sieć (film)|Sieci]]'' ([[1976 w filmie|1976]]) oraz ''[[Werdykt (film)|Werdykt]]'' ([[1982 w filmie|1982]]), a także za scenariusz do filmu ''[[Książę Wielkiego Miasta]]'' ([[1981 w filmie|1981]]).
27 lutego 2005 odebrał nagrodę honorowego [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] za [[Oscary Honorowe i Specjalne|całokształt twórczości]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://stopklatka.pl/-/6967229,honorowy-oscar-dla-sidneya-lumeta-tworcy-dwunastu-gniewnych-ludzi-| tytuł = Honorowy Oscar dla Sidneya Lumeta, twórcy "Dwunastu gniewnych ludzi"| data dostępu = 2013-04-03| data = 2004-12-16| opublikowany =stopklatka.pl | język = pl}}</ref>.
Był czterokrotnie żonaty; jego żonami były kolejno: [[Rita Gam]] (od 1949 do 1954), [[Gloria Vanderbilt]] (od 1956 do 1963), Gail Jones (od 1963 do 1978) i Mary Gimbel (od 1980 do śmierci w 2011). Ze związku z Jones miał 2 córki: Amy (ur. 1964) i Jenny (ur. 1967).
Zmarł w swoim domu na [[Manhattan
== Wybrana filmografia ==
| |||