Maksym Rylski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (5) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q2638198
m →‎Biografia: poprawa linków, drobne merytoryczne
Linia 5:
Urodzony [[19 marca]] [[1895]] w [[Kijów|Kijowie]], zmarł [[24 lipca]] [[1964]] w [[Kijów | Kijowie]], syn Tadeusza Rylskiego i Melanii Fedoriwnej. Ojciec był etnografem i działaczem społecznym, a także synem bogatego polskiego szlachcica Rozesława Rylskiego i księżny [[Trubeccy|Trubeckiej]]. Matka była prostą chłopką ze wsi Romaniwka (obecnie [[Ukraina]]). W [[1902]] roku umarł Tadeusz Rylski i rodzina przeprowadziła się do Kijowa. Maksym Rylski na początku uczył się w domu, później w prywatnym gimnazjum w Kijowie.
Będąc dzieckiem zawiera znajomość z kompozytorem [[Mykoła_Łysenko|Mykołą Łysenką]], etnografem i badaczem Dmytrem Rewuckim, aktorem i reżyserem Panasem Saksahańskim, etnografem i folklorystą Oleksandrem Rusowym. Po otrzymaniu edukacji w gimnazjum studiował medycynę na Uniwersytecie Kijowskim św. Włodzimierza, później studiował również na historyczno-filologicznym fakultecie w Uniwersytecie Ludowym w Kijowie, ale żadnego z tych kierunków nie skończył. Zajmował się językami, muzyką; samouk. W latach [[1919]]-[[1926]] był nauczycielem.
 
Pierwszy wiersz został wydany w [[1907]] r., a pierwszy zbiór poezji «Na biłych ostrowach» wydano w [[1910]] r. Natomiast pierwszym dojrzałym zbiorem poezji był tomik «Pid osinnimy zoriamy» z [[1918]] r.
W latach 20. należał do artystycznego ugrupowania «[[Neoklasycy|Neoklasyków]]», które było wówczas krytykowane za [[dekadentyzm]] i oderwanie od ówczesnych potrzeb socjalistycznego życia. W ciągu dziesięciolecia zostało wydanych 10 tomików wierszy, m. in. «Synia dałecziń» ([[1922]]), «Poemy» ([[1925]]), «Kriź buriu i snih» ([[1925]]), «Trynadciata wesna» ([[1926]]), «Homin i widhomin», «De schodiatsia dorohy» ([[1929]]), a także kilka tłumaczeń, szczególnie w [[1927]] r. tłumaczenie «[[Pan_Tadeusz|Pana Tadeusza]]», które do dziś jest uznawane za najlepsze w ukraińskiej literaturze.
 
Ponieważ oficjalnie krytykował władzę radziecką, w [[1931]] r. został aresztowany przez [[NKWD]], trafił na rok do więzienia.
Po wyjściu z więzienia [[Ostap_Wysznia|Ostap Wysznia]] wziął go do siebie, do [[Charków|Charkowa]]. Reszta Neoklasykówneoklasyków była represjonowanaaresztowana przez [[NKWD]], zesłana do [[Gułag|łagrów]] i zginęła egzekucjach w czasie [[GułagWielki terror (ZSRR)|łagrach"wielkiego terroru"]] (byli to: [[Dmytro Zahuł]], [[Mychajło Draj-Chmara]], [[Pawło FylypowyczFyłypowycz]], [[Mykoła_Zerow|Mykoła Zerow]]).
 
Po 1931 roku w jego twórczości dochodzi do zmiany - w zbiorze «Znak tereziw» ([[1932]]) ogłosił, że radziecka rzeczywistość jest właściwa, dzięki czemu był jedynym Neoklasykiemneoklasykiem, który uniknął stalinowskiego terroru i był zaliczany do grona radzieckich poetów.
Jego twórczość podzieliła się na dwie części: oficjalną i liryczną. W lirycznej części udało mu się tworzyć niezależne od polityki wiersze. Tłumaczył również prace naukowe z [[językoznawstwo|językoznawstwa]]i [[literaturoznawstwo|literaturoznawstwa]].
W latach [[1944]]-[[1964]] był Rylski był dyrektorem Instytutu historii językoznawstwa, folkloru i etnografii Akademii Naukowej Ukrainy. W [[1960]] roku otrzymał Nagrodę Lenina, dwukrotnie (w [[1943]] i [[1950]]) [[Nagroda_Państwowa_ZSRR|Państwową Nagrodę ZSRR]].