Bitwa pod Lepanto (1571): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Linia 6:
|grafika = Battle_of_Lepanto_1571.jpg
|opis = ''Bitwa pod Lepanto'', autor nieznany
|data = [[7 października]] [[1571]] r.
|miejsce = [[Zatoka Patraska]], [[Morze Jońskie]]
|wynik = pełne zwycięstwo floty [[Święta Liga|Świętej Święta|Ligi Świętej]]
|przyczyna =
|terytorium = obecnie {{Flaga|GRC}} [[Grecja]]
|strona1 = [[Plik:Estandarte Liga Santa.gif|20px]] [[Święta Liga Święta]]:<br />{{flaga|Hiszpania|bandera-1506}} [[Hiszpania]]<br />[[Plik:Flag of Most Serene Republic of Venice.svg|20px]] [[Republika Wenecka]]<br />[[Plik:Flag of the Papal States (pre 1808).svg|20px]] [[Państwo Kościelne]]<br />[[Plik:Flag of Genoa.svg|20px]] [[Republika Genui]]<br />[[Plik:Savoie flag.svg|20px]] [[Księstwo Sabaudii-Piemontu]]<br />{{flaga|Zakon Maltański}} [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty|Zakon maltański]]
|strona2 = [[Plik:Ottoman Navy1453-1789.svg|20px]] [[Imperium osmańskie]]
|dowódca1 = [[Plik:Don Juan D Austria.jpg|center|50px]] {{flaga|Hiszpania|bandera-1506}} [[Juan de Austria]]
Linia 21:
}}
{{Podboje Turcji Osmańskiej}}
'''Bitwa pod Lepanto''' (obecnie ''[[Nafpaktos]]'') – [[Bitwy i operacje morskie|bitwa morska]] stoczona [[7 października]] [[1571]] r. na południowy zachód od [[Nafpaktos|Lepanto]] pomiędzy [[Imperium osmańskie|Imperium osmańskim]], a [[Liga Święta Liga|Ligą Świętą]], zakończona zwycięstwem [[chrześcijaństwo|chrześcijan]]. Bój pod Lepanto był jedną z najkrwawszych bitew morskich w dziejach świata<ref>Edmund Kosiarz, ''Bitwy morskie'', Wydawnictwo Morskie, wyd. I, 1964.</ref>.
 
== Podłoże ==
W [[1570]] r. [[Imperium osmańskie|Turcja]] zażądała od [[Republika Wenecka|Wenecji]] przekazania [[Cypr (wyspa)|Cypru]]. Wenecjanie zignorowali groźbę turecką. W rezultacie Cypr został najechany przez wojska [[Imperium osmańskie|tureckie]]. Po upadku [[Nikozja|Nikozji]] papież [[Pius V]] zorganizował dla obrony [[Oblężenie Famagusty|Famagusty]] (maj 1571) wśród państw chrześcijańskich Świętą Ligę Świętą, w której główne role odgrywały [[Hiszpania]] i Wenecja.
 
Pod Lepanto po obu stronach wzięło udział po ok. 200 okrętów. Siłami chrześcijańskimi dowodził książę Juan de Austria, nieślubny syn cesarza [[Karol V Habsburg|Karola V Habsburga]], zaś muzułmańskimi - Ali Pasza.
 
== Przebieg bitwy ==
Starcie rozpoczęła flota turecka, próbując oskrzydlić flotę chrześcijan, ale potężne [[galeas]]y weneckie miały wielką przewagę ogniową, która pozwalała im łatwo zniszczyć osmańskie galery. W tej sytuacji Turkom pozostał jedynie [[abordaż]],. tymczasemTymczasem okręty chrześcijańskie, szybsze od [[galera|galer]] tureckich, nie przyjęły taktyki przeciwnika, lecz starały się ustawiać doń burtami, wykorzystując całą siłę swych dział. Walczono z ogromną determinacją, ale z wolna jęła się zarysowywać przewaga po stronie floty europejskiej. W rezultacie niemal cała turecka flota została zatopiona.
 
== Pokłosie ==
Zwycięstwo sił chrześcijańskich podniosło morale w Europie, jednak nie zostało wykorzystane militarnie. Sułtan [[Selim II]] miał powiedzieć po bitwie "Pod„Pod Lepanto chrześcijanie mnie ogolili. Na Cyprze ja odciąłem im ramię. Moja broda odrośnie...". I miał poniekąd rację: wkrótce Liga Święta rozpadła się, Cypr pozostał w rękach tureckich, a w [[1574]] r. Hiszpania musiała opuścić [[Tunis]] – jednakże flota turecka straciła pod Lepanto setki doświadczonych, zaprawionych w boju marynarzy.
 
Zwycięstwo Świętej Ligi Świętej w bitwie pod Lepanto papież Pius V przypisał wstawiennictwu [[NajświętszaDziewictwo MaryjaMarii Pannaz Nazaretu|Najświętszej Maryi Panny]] i w [[1572]] dzień 7 października ogłosił świętem ''[[Matka Boża|Matki Boskiej Zwycięskiej]]'', zmienionym w [[1573]] przez jego następcę, [[Grzegorz XIII|papieża Grzegorza XIII]], na święto ''[[Matka Boża Różańcowa|Matki Boskiej Różańcowej]]''<ref>[http://campus.udayton.edu/mary//questions/yq/yq103.html Ogłoszenie święta "Matki„Matki Boskiej Różańcowej] (ang{{Lang|en}}.)</ref>.
 
== Ciekawostki ==
Linia 42:
 
== Bibliografia ==
* Zygmunt Ryniewicz, ''Bitwy świata,. leksykonLeksykon'', Warszawa 1995, ISBN 83-214-1046-4.
 
<gallery>