Wersja z 04:54, 16 mar 2013 edytuj Addbot (dyskusja \| edycje) 748 218 edycji m Bot: Przenoszę linki interwiki (5) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q70613 ← poprzednia edycja		Wersja z 11:24, 8 kwi 2013 edytuj anuluj edycję JarektBot (dyskusja \| edycje) 60 909 edycji Robot skopiował szablon {{Kontrola autorytatywna}} z en:Ernst Torgler, de:Ernst Torgler.; zmiany kosmetyczne następna edycja →
Linia 9: === Pożar Reichstagu === {{osobny artykuł\|Pożar Reichstagu}} 27 lutego 1933 pomiędzy 21.00 a 23.00 płomienie zaczęły obejmować [[kopuła (architektura)\|kopułę]] budynku Reichstagu. Na miejscu zdarzenia ujęto [[Holandia\|holenderskiego]] komunistę [[Marinus van der Lubbe\|Marinusa van der Lubbego]], który przyznał się do podpalenia, utrzymując, że działał w pojedynkę. Jednak wysocy przedstawiciele rządzącej [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników\|NSDAP]] byli przekonani, że podpalenie Reichstagu było próbą wzniecenia powstania przeciwko państwu niemieckiemu przez członków partii komunistycznej<ref>{{cytuj książkę \|nazwisko = Schultz\| imię =Uwe \| url = http://books.google.be/books?id=gBXksdvakd4C&pg=PA320&dq=Torgler+Reichstagsbrand&lr=&as_brr=3&as_pt=ALLTYPES&hl=en#PPA314,M1 \| tytuł = Grosse Prozesse: Recht und Gerechtigkeit in der Geschichte\| wydawca =C.H.Beck \| miejsce = \| rok = 2001\| strony = 314\| isbn = 3406477119\|język =de\| data dostępu= 16 maja 2009}}</ref>. Podejrzenie padło m.in. na Torglera, który jako ostatni opuścił gmach Reichstagu w dniu pożaru<ref name ="Apter">{{cytuj książkę \|nazwisko = Apter Klinghoffer \| imię = Judith \| url =http://books.google.be/books?id=6OcpzG7iNtoC&pg=PA32&dq=Wilhelm+B%C3%BCnger+van+der+Lubbe&lr=&as_brr=3&as_pt=ALLTYPES&client=firefox-a&hl=en#PPA13,M1 \| tytuł =International citizens' tribunals: mobilizing public opinion to advance human rights \| wydawca = Palgrave Macmillan \| miejsce = \| rok = 2002\| strony =13 \| isbn =0312293879 \| data dostępu = 26 kwietnia 2009\| język =en }}</ref>. Wbrew woli przywódców KPD, Torgler stawił się wkrótce potem dobrowolnie, by oczyścić się z zarzutu o uczestnictwo w podpaleniu<ref>{{cytuj stronę\| url = http://www.dhm.de/lemo/html/biografien/TorglerErnst/index.html \| tytuł = Ernst Torgler \| data dostępu = 16 maja 2009\| autor = Deutsches Historisches Museum \| opublikowany = \| język = de }}</ref>. Pomimo braku aktu oskarżenia, Torgler trafił natychmiast do aresztu, gdzie był przetrzymywany do lipca 1933. W lipcu, wraz z van der Lubbym oraz [[Bułgaria\|bułgarskimi]] członkami [[Komintern]]u [[Georgi Dimitrow (działacz komunistyczny)\|Georgim Dimitrowem]] (późniejszym komunistycznym premierem Bułgarii), [[Błagoj Popow\|Błagojem Popowem]] i [[Wassil Tanew\|Wassilem Tanewem]]<ref name="Breydy">{{cytuj książkę \|nazwisko = Breydy \| imię = Hans-Georg \| url = http://www.zlb.de/projekte/kulturbox-archiv/brand/breydy2.htm#angeklagte \| tytuł = Der Reichstagsbrandprozeß in Leipzig 1933 \| wydawca = \| miejsce = \| rok = \| strony = \| isbn = \| data dostępu = 26 kwietnia 2009\| język =de}}</ref>, został oskarżony o podpalenie i zdradę stanu (niem. ''Hochverrat''). Wyrok, częściowo nie podlegający [[apelacja (prawo)\|apelacji]], zapadł 23 grudnia 1933. Oskarżeni: Torgler, Dimitrow, Popow i Tanew zostali uniewinnieni z braku wystarczających dowodów. Oskarżony van der Lubbe został uznany za winnego zdrady stanu, podżegania do podpalenia oraz próby podpalenia. Sąd skazał go na karę śmierci i utratę praw obywatelskich. Marinus van der Lubbe został [[gilotyna\|zgilotynowany]] 10 stycznia 1934<ref name="Breydy" />. Po procesie pozostali oskarżeni zostali objęci aresztem prewencyjnym. Bułgarzy zostali wydaleni z kraju, a Torgler został wypuszczony dopiero w 1935. W tym samym roku KPD wykluczyła Torglera ze swoich szeregów, motywując swoją decyzję jego niesubordynacją w 1933. Linia 27: == Bibliografia == # {{cytuj książkę \|nazwisko = Apter Klinghoffer \| imię = Judith \| url =http://books.google.be/books?id=6OcpzG7iNtoC&pg=PA32&dq=Wilhelm+B%C3%BCnger+van+der+Lubbe&lr=&as_brr=3&as_pt=ALLTYPES&client=firefox-a&hl=en#PPA13,M1 \| tytuł =International citizens' tribunals: mobilizing public opinion to advance human rights \| wydawca = Palgrave Macmillan \| miejsce = \| rok = 2002\| strony =13 \| isbn =0312293879 \| data dostępu = 26 kwietnia 2009\| język =en }} # {{cytuj książkę \|nazwisko = Breydy \| imię = Hans-Georg \| url = http://www.zlb.de/projekte/kulturbox-archiv/brand/breydy2.htm#angeklagte \| tytuł = Der Reichstagsbrandprozeß in Leipzig 1933 \| wydawca = \| miejsce = \| rok = \| strony = \| isbn = \| data dostępu = 26 kwietnia 2009\| język =de}} # {{cytuj książkę \|nazwisko = Schultz\| imię =Uwe \| url = http://books.google.be/books?id=gBXksdvakd4C&pg=PA320&dq=Torgler+Reichstagsbrand&lr=&as_brr=3&as_pt=ALLTYPES&hl=en#PPA314,M1 \| tytuł = Grosse Prozesse: Recht und Gerechtigkeit in der Geschichte\| wydawca =C.H.Beck \| miejsce = \| rok = 2001\| strony = 314\| isbn = 3406477119\|język =de\| data dostępu= 16 maja 2009}} == Literatura == Linia 36: == Linki zewnętrzne == * {{cytuj stronę\| url =http://www.reichstag-abgeordnetendatenbank.de/selectmaske.html?pnd=124988326&recherche=ja \| tytuł = Ernst Torgler\| data dostępu = 28 maja 2009\| autor = Datenbank der deutschen Parlamentsabgeordneten\| opublikowany = \| język =de }} {{Kontrola autorytatywna\|VIAF=67413855\|LCCN=no/2006/99907\|GND=124988326\|TYP=p}} {{DEFAULTSORT:Torgler, Ernst}}

Ernst Torgler: Różnice pomiędzy wersjami