Polanka Horyniecka (wieś): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kosmetyka
m drob.
Linia 24:
gęstość=|
nr_kier=16|
kod_poczt= |
tablica_rej=RLU|
SIMC=|
Linia 35:
'''Polanka Horyniecka''' (pierwotnie: '''Deutschbach''') – wieś w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]], w [[powiat lubaczowski|powiecie lubaczowskim]], w [[gmina Horyniec-Zdrój|gminie Horyniec-Zdrój]].
 
[[Podziałpodział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość położona była w [[województwo przemyskie|województwie przemyskim]].
 
 
Wioska położona po prawej stronie doliny [[Brusienka|Brusienki]], nieco powyżej Nowego Brusna, u podnóża wału [[Roztocze (geografia)|Roztocza]]. Nazywała się pierwotnie Deutschbach (Niemiecki Potok).
 
Została założona w latach 80. XVIII w. w ramach zainicjowanej przez cesarza [[Józef II Habsburg|Józefa II]] akcji osadnictwa niemieckiego w [[Galicja|Galicji]], tzw. [[kolonizacja józefińska|kolonizacji józefińskiej]]. W roku 1785 przybyło do Deutschbach 18 rodzin (84 osoby) wyznania [[Kościół Ewangelicko-Reformowany|ewangelicko-reformowanego]]. Koloniści byli zwalniani z opłat oraz otrzymywali za darmo materiały na budowę domów. Niemcy opuścili Deutschbach w czasie [[druga wojna światowa|okupacji]]. Po wojnie nazwę wsi najpierw spolsczono na ''Dojczbach'' a potem zmieniono na Polanka Horyniecka. Obecna Polanka obejmuje tereny dwóch dawnych wsi: Deutschbach i [[Stare Brusno|Starego Brusna]].
 
Około 3 km na północny zachód od wsi istniał dawniej [[folwark]] Stare Brusno, należący do majątku Ponińskich w [[Horyniec|Horyńcu]]. Po [[drugaII wojna światowa|wojnie]] powstało tu [[PGR]] Polanka, po jego likwidacji w 1989 r. nabyte przez Przedsiębiorstwo Rolno-Handlowe "Amigo", które prowadziło tu stadninę koni. Od 1998 r. właścicielem obiektu jest spółka agroturystyczna "Polanka", prowadząca nadal stadninę koni oraz bazę noclegową. W rejonie byłego folwarku pozostał z dawnych czasów staw, kapliczka, kamienny krzyż przydrożny, resztki jazu i młyna wodnego. Przy gruntowej drodze w pobliżu stadniny zobaczyć można nietypowe znaki drogowe.
 
W okolicy ciekawie ukształtowane garby [[Roztocze (geografia)|Roztocza]] sięgające wysokości 350-360 m i rozległe lasy. Na północ od wsi wznosi się wśród pól zalesione ostańcowe wzgórze Hrebcianka (330,6 m), w rejonie którego znajduje się kilka radzieckich [[Linia Mołotowa|schronów bojowych]] z 1941 r. i resztki rowów przeciwczołgowych.
 
Interesujące przyrodniczo i geologicznie są położone w pobliży źródła [[Brusienka|Brusienki]]. Niewiele ponad kilometr od wioski, na Kamiennej Górze zw. też Brusnem lub po prostu Górą (364,8 m), znajdują się kamieniołomy, z których tutejsi [[Ośrodek kamieniarski w Bruśnie|kamieniarze]] pozyskiwali surowiec. Występują tu m.in. duże złoża [[wapień|wapieni]] litotamniowych z dolnej fazy [[Miocen|tortonu]], eksploatowane co najmniej od kilku stuleci.
 
Po wysiedleniu z sąsiedniego Brusna ludności ukraińskiej, w Polance osiadło dwóch przedstawicieli dawnych rodów kamieniarskich - Michaił Lubycki i Dymitr Pidhorecki. Zmarli wkrótce po wojnie. Odtąd kamieniarstwo zaczęło zanikać. Ostatnimi - znanymi z nazwiska - kamieniarzami, tworzącymi jeszcze w latach 60. XX w. byli Adam Birnbach i Mieczysław Zaborniak.
<center>
{|
|[[Image:Polanka Hor stadnina.jpg|thumb|210px|Dawny folwark (PGR, stadnina)]]
|[[Image:Polanka Hor znak.jpg|thumb|210px|Polanka - stadnina koni]]
|[[Image:Polanka Hor krzyż.jpg|thumb|210px|Krzyż przydrożny z 1841 r.]]
|}
</center>
===Wykorzystane materiały===
#Stefan Lew - Ludowy ośrodek kamieniarski w Bruśnie, Rocznik Przemyski t. XI, 1967.
#P.Paweł Wład, Marek M.Wiśniewski - Roztocze Wschodnie, Wyd. Nauk. Turyst. i Eduk., Mielec 2004
#Grzegorz Rąkowski - Polska egzotyczna, część II, wyd. "Rewasz" 2004.
 
[[Kategoria:Gmina Horyniec-Zdrój]]
__NOEDITSECTION__