Węgrzy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m szablon, WP:SK |
→Nazwa: int. |
||
Linia 21:
=== Nazwa ===
Rodzime określenie narodu węgierskiego brzmi ''magyar'' (wcześniej ''megyeri''). Po raz pierwszy pojawia się w źródłach [[islam|muzułmańskich]] z [[IX wiek|IX]] i [[X wiek]]u. Nie jest jasne, kiedy powstało: zwolennicy teorii o wczesnym wyodrębnieniu się Węgrów sądzą, że było używane od czasu rozpadu wspólnoty ugryjskiej w połowie I tysiąclecia p.n.e., z kolei zwolennicy teorii o późniejszym wyodrębnieniu się etnosu węgierskiego umieszczają to zdarzenie około IX-X wieku n.e
Badacze są zgodni, że nazwa ''magyar'' stanowi złożenie słów ''maď''/''madž'' i ''er(i)''. Pierwsze z nich ma [[język indoeuropejski|indoeuropejskiego]] pochodzenia rdzeń ''manč'' "człowiek", prawdopodobnie związany z rzeczownikiem ''maňča'' "opowiadanie". Druga część złożenia ''er'' ma pochodzenie ugrofińskie i też znaczy "człowiek" (por. współczesne węg. ''ember'' "człowiek"). Takie konotacje złożenia ''magyar'' dają asumpt do przypuszczeń, że etnos (staro)węgierski powstał ze zlania się dwóch ludów ugryjskich, z których jeden posługiwał się nazwą własną ''manča'', a drugi - ''er''. Powstała w ten sposób nazwa mogła brzmieć ''madžer'' i znaczyć "lud mówiący" (w przeciwieństwie do pozostałych ludów, mówiących niezrozumiale, czyli "niemych"; por. słowiańskie "Słowianie" vs. "Niemcy")<ref>Múcska 2010, s.344</ref>. ''Magyar'' początkowo było nazwą jednego z siedmiu [[Nomada|koczowniczych]] plemion węgierskich: Meder/Megyer, Tarján, Jenő, Kér, Keszih, Kürt-Gyarmat i Nyék. W końcu [[X wiek|X]] w. plemieniu Magyarów (pod wodzą [[Arpad]]a) udało się zjednoczyć pozostałe sześć pod swoim przewodnictwem.
| |||