Rezerwat przyrody Wąwóz Homole: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Beau.bot (dyskusja | edycje)
usunięcie szablonów {{bibliografia start}}, {{bibliografia stop}}
Linia 2:
[[Plik:Wawoz homole2.jpg|200px|thumb|Potok Kamionka]]
[[Plik:Homole a5.jpg|200px|thumb|Środkowa część wąwozu]]
[[Plik:Homole a7.jpg|200px|thumb|[[Dubantowska Dolinka|Dubantowska Polana]] ponad wąwozem]]
[[Plik:Soldanella carpatica a3.jpg|200px|thumb|Urdzik karpacki]]
{{commons|Wąwóz Homole}}
Linia 9:
 
==== Geologia i rzeźba terenu ====
Wąwóz Homole ma długość ok. 800 m i wcina się w północne stoki [[Wysokie Skałki|Wysokich Skałek]], tworząc głęboki [[Przełom rzeki|kanion]] o bardzo stromych ścianach dochodzących do 120 m wysokości. Zbudowany jest z [[wapień krynoidowy|wapieni krynoidowych]] serii czorsztyńskiej (widoczne są w dolnej części wąwozu) i serii niedzickiej (widoczne w górnej części wąwozu i nasunięte od południa na wapienie serii czorsztyńskiej). Wąwóz powstał w wyniku tektonicznych fałdowań w górnej [[kreda (okres)|kredzie]]. Dużą rolę w jego wyżłobieniu odegrał również płynący nim potok [[Kamionka (dopływ Grajcarka)|Kamionka]]. Tworzy on w wąwozie kaskady, a jego koryto zawalone jest wielkimi głazami.
 
==== Flora i fauna ====
Przed powstaniem rezerwatu teren jego był wypasany i całkowicie bezleśny. Wypasanie na stromych zboczach powodowało silną [[erozja|erozję]] stoków. Od czasu powstania rezerwatu jego teren uległ zalesieniu – na stromych skałach w świetlistych miejscach [[jałowiec pospolity|jałowcem]] (''Juniperus communis''), w pozostałych wielogatunkowym lasem z [[świerk pospolity|świerkiem pospolitym]] (''Picea abies''), [[buk pospolityzwyczajny|bukiem pospolitym]] (''Fagus sylvatica''), [[klon jawor|jaworem]] (''Acer pseudoplatanus''), [[jesion wyniosły|jesionem wyniosłym]] (''Fraxinus excelsior''), [[jarząb pospolity|jarzębiną]] (''Sorbus aucuparia'') i in. gatunkami. Wśród krzewów występują: [[bez koralowy]] (''Sambucus racemosa''), [[porzeczka alpejska]] (''Ribes alpinum''), [[wiciokrzew czarny]] (''Lonicera nigra''), [[kruszyna pospolita]] (''Rhamnus frangula''), [[śliwa tarnina]] (''Prunus spinosa'').
 
Niezalesione powierzchnie zajęte są przez trzy zespoły roślinności naskalnej: zespół kostrzewy bladej (''Festucetum pallentis''), seslerii skalnej (''Seslerietum variae'') i trzcinnika pstrego (''Calamagrostietum variae''), w których często występują takie gatunki roślin, jak: [[ożanka górska]] (''Teucrium montanum''), [[irga czarna]] (''Cotoneaster niger''), [[złocień baldachogroniasty]] (''Tanacetum corymbosum''), [[skalnica gronkowa]], [[przytulia nierównolistna]] (''Galium anisphlyllum'') oraz bogata [[flora]] [[mchy|mchów]] i drobne [[paprocie]] naskalne.
Występuje tutaj aż 9 gatunków [[roślinylista chronionegatunków roślin objętych ścisłą ochroną|roślin chronionych]], m.in.: [[bluszcz pospolity]] (''Hedera helix''), [[cis pospolity]] (''Taxus baccata''), [[dziewięćsił bezłodygowy]] (''Carlina acaulis''), [[lilia złotogłów]] (''Lillium martagon''), [[rojownik włochaty|rojownika włochatego]] (''Jovibarba hirta''), [[skalnica gronkowa]] (''Saxifraga paniculata''). Z ciekawszych gatunków roślin wymienić należy [[dwulistnik muszy|dwulistnika muszego]] (''Ophrys insectifera'') (gatunek rzadki), [[przetacznik krzewinkowy|przetacznika krzewinkowego]] (''Veronica frutucans''), ([[relikt glacjalny]]), [[smagliczka skalna|smagliczkę skalną]] (''Alyssum saxatile''), [[rozchodnik ostry|rozchodnika ostrego]] (''Sedum acre''), [[rozchodnik wielki|rozchodnika wielkiego]] (''Sedum maximum'') (jest podstawowym gatunkiem, na którym żerują gąsienice [[niepylak apollo|niepylaka apollo]]), [[skalnica dwuletnia|skalnicę dwuletnią]] (''Saxifraga adscendens'') (roślina rzadka), [[stokrotnica górska|stokrotnicę górską]] (''Aster bellidiastrumi''), [[urdzik karpacki|urdzika karpackiego]] (''Soldanella carpatica'') ([[endemit]] zachodniokarpacki). Z rzadkich w Polsce gatunków roślin stwierdzono występowanie [[dwulistnik muszy|dwulistnika muszego]], [[głodek żółty|głódka żółtego]], [[lepnica gajowa|lepnicy gajowej]] i [[pszonak pieniński|pszonaka pienińskiego]]<ref>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.
 
W wapiennych skałach wąwozu gniazduje [[Pustułka zwyczajna|pustułka]], [[Sokoły|sokół]], [[Puchacz zwyczajny|puchacz]]. W wąwozie spotkać też można [[pluszczPluszcz zwyczajny|pluszcza]]a i [[pliszka górska|pliszkę górską]]. Z [[płazy|płazów]] występuje [[salamandra plamista]] i [[żaba trawna]].
 
==== Szlak turystyczny ====
Linia 25:
{{Przypisy|stopień= ====}}
==== Bibliografia ====
# {{Cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka|autor link= Józef Nyka|tytuł=Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX |miejsce=Latchorzew |rok=2006 |wydawca=Wyd. Trawers |isbn= 83-915859-4-8 }}
# {{Cytuj książkę |nazwisko=Zarzycki |imię=Kazimierz |imię2=Roman |nazwisko2=Marcinek |imię3=Sławomir |nazwisko3=Wróbel |tytuł=Pieniński Park Narodowy |wydawca=Multico Oficyna Wyd. |miejsce=Warszawa |rok=2003 |isbn=83-7073-288-7}}