Ars moriendi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Ars moriendi''' ([[łacina|łac.]] ''sztuka umierania'') – motyw [[śmierć|śmierci]] w literaturze i sztuce [[średniowiecze|średniowiecznej]], częsty temat [[ikonografia|ikonograficzny]]. Występuje on także jako ''ars bene moriendi'', czyli ''sztuka dobrego umierania''.
 
Według pojmowania śmierci przez ludzi średniowiecza motyw ''Ars moriendi'' wiąże się z momentem sądu nad zmarłym i orzeczenia czy został [[zbawienie|zbawiony]] czy potępiony. Początkowo nazwa ta określała zbiory poleceń dla kapłanów towarzyszących umierającemu. W wieku [[XIV]] nastąpiło rozpowszechnienie tekstów tego typu, przestały być dostępne wyłącznie klerowi. Autorzy popularnych podręczników „dobrego umierania” zawierali w nich praktyczne porady dla umierającego, często też puszczali wodze własnej fantazji, podawali recepty na zbawienie, często sprzeczne z religią. Takie publikacje, zawierające twierdzenie, że ostateczne losy człowieka zależą od sądu rozgrywającego się już na łożu śmierci były związane z nie upowszechnieniem w świadomości ludzi dogmatu czyśćca.
 
Punkt ciężkości w Ars moriendi leży na przebywaniu umierającego (zwanego moribundem??) na łożu śmierci. Otacza je grono znajomych i krewnych. Po duszę zmarłego, przedstawianą jako małego człowieka (homunculus, plastyczne przedstawienie rozdzielenia duszy z ciałem) wydostającego się przez usta zmarłego, przybywają siły dobra i zła, aniołowie i diabli. Rozgrywa się między nimi walka, [[Psychomachia (Ars moriendi))|psychomachia]]. Pomyślne przejście próby oznacza zbawienie, dobra śmierć może odkupić złe życie.