Nowa Polityka Ekonomiczna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków |
→Sytuacja po przewrocie: drobne redakcyjne, -zdanie o tymczasowości kom. wojennego, gdyż kilka źródeł sugeruje coś całkiem przeciwnego, por. art. komunizm wojenny |
||
Linia 14:
[[Plik:Nikolai Buharin.gif|thumb|250px|right|[[Nikołaj Bucharin]]]]
Założenia NEP-u były zgodne z tym, co głosił [[Włodzimierz Lenin|Lenin]] i realizował w pierwszych miesiącach po rewolucji ([[dekret]] z dnia 8 listopada 1917 o ziemi, dekret z dnia 27 grudnia 1917 roku o nacjonalizacji banków, dekret z dnia 27 kwietnia 1918 roku o nacjonalizacji handlu zagranicznego, dekret z dnia 2 maja o nacjonalizacji przemysłu cukierniczego, dekret z dnia 28 czerwca o nacjonalizacji dużego przemysłu oraz transportu kolejowego). Jednocześnie dekretem z dnia 15 grudnia 1917 roku powołano do życia Najwyższą Radę Gospodarczą, która odegra kluczową rolę od czerwca 1918 roku, kiedy to zrezygnowano z państwowego kapitalizmu na rzecz [[komunizm wojenny|komunizmu wojennego]].
Komunizm wojenny okazał się jednak porażką i po niespełna 30 miesiącach jego trwania radziecka [[gospodarka]] uległa zupełnemu załamaniu. W [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Rosji]] panował [[głód]], nie udało się zapobiec dalszemu spadkowi produkcji przemysłowej i rolnej, wprowadzenie centralnego planowania nie zapobiegło pogłębieniu się chaosu gospodarczemu. Coraz częściej dochodziło do buntów, ponad 200% [[inflacja]] ([[hiperinflacja]]) spowodowała odrzucenie [[pieniądz]]a jaka [[środek płatniczy|środka płatniczego]].
W 1921 roku gospodarka była w ruinie. Emigracja, epidemie i zbrodnie wojenne zdziesiątkowały [[społeczeństwo]], a w czasie działań wojennych szczególnie dotknięty został [[Donieckie Zagłębie Węglowe|Donbas]], region [[Baku]], gdzie wydobywano [[ropa naftowa|ropę naftową]], [[Uralski Okręg Federalny|Ural]], [[Syberia]], gdzie zniszczono wiele kopalń. Ze względu na brak surowców przemysł upadł, nie były modernizowane linie produkcyjne. Całkowita produkcja przemysłowa spadła
Chłopi sprzeciwiali się coraz bardziej obowiązkowym [[kontyngent]]om, nie tylko odmawiali ich przekazywania, ale wystąpili do walki zbrojnej na Ukrainie, Kubaniu, rejonie Wołgi i [[Don]]u, domagając się nie tylko zmian w polityce rolnej, ale zniesienia dyktatury [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|RPK(b)]]. Bunty zostały spacyfikowane przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]]. Niezadowolenie przeniosło się także do armii. 1 marca 1921 roku wybuchło [[powstanie w Kronsztadzie|powstanie garnizonu w Kronsztadzie]], gdzie powołano Tymczasowy Komitet Rewolucyjny, który domagał się „rad bez komunistów”, uwolnienia z więzień [[Partia Socjalistów-Rewolucjonistów|eserów]] i [[mienszewicy|mienszewików]], przywrócenia wolności słowa, zgromadzeń, zrzeszeń, przywrócenia wolności gospodarczej i zniesienia kontyngentów oraz zezwolenia na posiadanie ziemi przez rolników. Ostatecznie także w [[Kronsztad]]zie sytuację opanowano do 18 marca 1921 roku, zdobywając garnizon szturmem.
| |||