Oddziaływanie silne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
Anulowanie wersji nr 36675439 autora 79.175.213.27 - ?, WP:SK |
||
Linia 1:
'''Oddziaływanie
Zgodnie z [[chromodynamika kwantowa|chromodynamiką kwantową]], każdy kwark przenosi [[ładunek koloru]] (lub mówiąc prościej kolor) o jednej z możliwych wartości: czerwony, zielony lub niebieski. Te nazwy są czysto umowne i nie mają nic wspólnego ze zwykłymi [[Barwa|kolorami]], które postrzegamy [[wzrok]]iem. Każdy antykwark przenosi z kolei antykolor i może to być odpowiednio: antyczerwony, antyzielony lub antyniebieski. Cząstki mogą istnieć samodzielnie jedynie jeśli mają neutralny kolor (a więc kwarki nie mogą istnieć samodzielnie)
Oddziaływanie silne zachodzi pomiędzy dwoma kwarkami poprzez wymianę cząstek zwanych [[gluon]]ami przenoszących jednocześnie ładunki kolorowe i antykolorowe. Istnieje osiem różnych gluonów.
[[Plik:QCD.gif|thumb]]
Ponieważ pary kwarków oddziałują ze sobą nieustannie, następuje ciągła zmiana ich koloru, ale odbywa się to w taki sposób, że całkowity kolor jest zachowany. Jeśli, powiedzmy, czerwony kwark przyciągany jest do zielonego wewnątrz barionu, gluon przenoszący antykolor antyzielony oraz kolor czerwony jest emitowany przez czerwony kwark i absorbowany przez zielony. W wyniku, pierwszy kwark zmienia swój kolor na zielony, a drugi na czerwony (całkowity ładunek koloru pozostaje zachowany zielony/czerwony). Jeśli niebieski kwark i antyniebieski antykwark oddziałują wewnątrz mezonu, kwark może np. wyemitować gluon przenoszący antyczerwony antykolor i niebieski kolor, a antykwark może go zaabsorbować. W wyniku, niebieski kwark zamienia się w czerwony, a antyniebieski antykwark
Ponieważ cząstki pośredniczące, gluony, przenoszą ładunek koloru, także mogą oddziaływać ze sobą (w odróżnieniu np. od [[foton]]ów nośników [[oddziaływanie elektromagnetyczne|oddziaływania elektromagnetycznego]], które nie przenoszą [[ładunek elektryczny|ładunku elektrycznego]] będącego źródłem [[pole fizyczne|pola]]). Skutkiem jest bardzo mały zasięg tego rodzaju oddziaływań (niewiele większy od promienia barionu, czyli około 10000 razy mniej od promienia [[atom]]u [[wodór|wodoru]]) pomimo tego, że gluony nie posiadają [[masa (fizyka)|masy]].
Oddziaływanie silne ma także zaskakującą właściwość: jego siła rośnie wraz ze wzrostem odległości między kwarkami (mówi się o tzw. [[Swoboda asymptotyczna|asymptotycznej swobodzie]]). Ten efekt uniemożliwia obserwację niezwiązanych kwarków. Gdy rośnie odległość między dwoma kwarkami, rośnie też [[siła]], a więc i [[Energia (fizyka)|energia]] oddziaływania. Jeśli odległość/energia stanie się wystarczająco duża, mogą powstać nowe kwarki. Początkowe dwa kwarki zostaną odseparowane, ale na miejscu partnera pojawi się nowy kwark lub antykwark. Jest to powód, dla którego kwarki można obserwować tylko w postaci związanej, nigdy osobno.
Linia 16:
== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę | url = http://35.9.69.219/home/modules/pdf_modules/m280.pdf | tytuł = MISN-0-280: ''The Strong Interaction'' | autor = J.R. Christman | rok = 2001 | praca = [http://www.physnet.org Project PHYSNET] | język = en
* {{Cytuj książkę | autor = D.J. Griffiths | tytuł = Introduction to Elementary Particles | wydawca = John Wiley & Sons | rok = 1987 | isbn = 0-471-60386-4 | język = en
* {{Cytuj książkę | autor = F. Halzen, A.D. Martin | tytuł = Quarks and Leptons: An Introductory Course in Modern Particle Physics | wydawca = John Wiley & Sons | rok = 1984 | isbn = 0-471-88741-2 | język = en
* {{Cytuj książkę | autor = G.L. Kane | tytuł = Modern Elementary Particle Physics | wydawca = Perseus Books | rok = 1987 | isbn = 0-201-11749-5 | język = en
* {{cytuj stronę | url = http://www.wiw.pl/fizyka/boskaczastka/Esej.asp?base=r&cp=1&ce=124 | tytuł = Oddziaływanie silne | data dostępu = 2013-01-02| język = pl
[[Kategoria:Mechanika kwantowa]]
|