Wikipedia

Ezoteryka: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
'''Ezoteryzm''', '''Ezoteryka'''
m źródła/przypisy, linkowanie, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Źródła|data=2010-09 }}▼
 
'''Ezoteryzm''', '''ezoteryka''' -– wiedza dostępna jedynie dla osób uprzywilejowanych, doświadczonych lub takich, które przeszły inicjację. Ezoteryka zajmuje się w szczególności rozwojem duchowym. Jest to tzw. wiedza tajemna ([[Łacina|łac.]] [[okultyzm|''scientia occulta'' - [[okultyzm]]), czyli przeznaczona tylko dla grona osób wtajemniczonych, - wybrańców<ref name="okiem">{{cytuj stronę | url = http://www.okiem.pl/leks/glossary.php?word=ezoteryzm Pojęcie| totytuł jest= częstoeezoteryzm używane| wpraca = Encyklopedia zjawisk XXI wieku | opublikowany = okiem.pl | data dostępu = 2013-06-14}}</ref><ref name="sjpd1">{{cytuj stronę | url = http://sjpd.pwn.pl/haslo/ezoteryzm/ | tytuł = ''ezoteryzm'' | praca = Słownik języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego | opublikowany = [[religioznawstwo|religioznawstwieWydawnictwo Naukowe PWN]] | data dostępu = 2013-06-14}}</ref><ref name="sciaga">{{faktcytuj stronę | url = http://www.sciaga.pl/slowniki-tematyczne/12008/ezoteryka/ | tytuł = ezoteryka | praca = Słownik języka polskiego | opublikowany = sciaga.pl | data dostępu = 2013-06-14}}</ref>.
 
PropagujeEzoteryzm uprawia inne postrzeganie [[Rzeczywistość|rzeczywistości]], bardziej otwarte, rozwój duchowy, porusza tematy duchowe lub odrzucane przez współczesną [[nauka|naukę]]. Jej treściTreści są na ogół otoczone atmosferą [[tajemnica|tajemnicy]], starożytnych przekazów ze [[Starożytność|starożytności]], [[guru]] o nadnaturalnych mocach, itp., są odczuwalne w sposób pozazmysłowy.<ref>
[http://sjp.pwn.pl/slownik/2458214/ezoteryzm Słownik Wydawnictwa Naukowego PWN]
</ref>
<ref name=sciaga>
[http://www.sciaga.pl/slowniki-tematyczne/12008/ezoteryka/ sciaga.pl]
</ref>
<ref>
[http://www.okiem.pl/leks/glossary.php?word=ezoteryzm Encyklopedia OKIEM]
</ref>
 
W [[lata 90. XX wieku|latach 90. XX wieku]] termin '' '''ezoteryka''' '', zamiast wiedzy tajemnej, zaczął oznaczać coś wręcz przeciwnego - popularnądziedzinę dziedzinęgospodarki, cieszącą się dużym zainteresowaniem klientów, kupujących wszystko, co jest reklamowane jakoznaczną ezoterycznepopularnością<ref name=sciaga/>.▼
''' ''Uwaga:'' ''' Wokół tego pojęcia narosło wiele nieporozumień. Jest to termin, w który tak jak do worka wrzuca się wszystkie zagadnienia dotyczące tego co pozamaterialne.
 
'''Uwaga:''' wokół pojęć ''ezoteryzm, ezoteryka'' narosło współcześnie wiele nieporozumień i bywa, że stosowane są do nazwania rzeczy lub zjawisk nieznanych, niezbadanych, niezrozumiałych.
▲W latach 90. XX wieku termin '' '''ezoteryka''' '', zamiast wiedzy tajemnej, zaczął oznaczać coś wręcz przeciwnego - popularną dziedzinę, cieszącą się dużym zainteresowaniem klientów, kupujących wszystko, co jest reklamowane jako ezoteryczne<ref name=sciaga/>.
 
▲{{Źródła|data=2010-09 }}
 
== Etymologia ==
Linia 36 ⟶ 27:
Ezoteryzm zwykle koncentruje się na osobistym oświeceniu i wewnętrznych praktykach duchowych, zaś religie zorganizowane czy egzoteryzm skupia się na wspólnych praktykach i rytuałach, a także na prawach które rządzą społecznością. Pomimo tego także ezoteryzm zawiera tradycje, instytucje i inne publiczne aspekty.
 
W większości znanych religii rozróżnić można sfery egzoteryczne (zewnętrzne) i ezoteryczne (wewnętrzne). Sfera egzoteryczna - to struktury instytucjonalne, pisma kanoniczne, utrwalone dogmaty i rytuały itp. Mają one wpływ na całą społeczność wiernych. Sferę ezoteryczną tworzy niewielka stosunkowo grupa (lub więcej grup) osób głębiej i bardziej intensywnie zaangażowanych w życie duchowe. Ludzie ci poszukują nauk i metod prowadzących do głębokich przemian wewnętrznych (a przynajmniej do niezwykłych doświadczeń). Często relacje pomiędzy społecznością egzoteryczną a grupą (lub grupami) ezoterycznymi są napięte, gdyż (ezoteryczny) mistycyzm może łatwo zostać uznany za herezję, zagrażającą (egzoterycznej) ortodoksji.<ref name=ENE"newage">{{cytuj książkę | autor = S. Bednarek, W. Bockenheim, J. Jastrzębski | tytuł = New Age. Encyklopedia Nowej Ery | data = 2008 | isbn = 978-83-7277-256-5}}</ref>
 
Przykłady ruchów ezoterycznych w wielkich religiach:<ref name=ENE>Stefan Bednarek, Wojciech Bockenheim, Jerzy Jastrzębski (2008) ''New Age. Encyklopedia Nowej Ery'' Wydanie II (hasło ''EZOTERYZM'') ISBN 978-83-7277-256-5 (Wydanie I /1996/ ISBN 8385242260)
 
</ref>
 
Przykłady ruchów ezoterycznych w wielkich religiach:
* chrześcijaństwo - [[gnostycyzm]]
* [[gnostycyzm]] w [[Chrześcijaństwo|chrześcijaństwie]]
* islam - [[sufizm]]
* hinduizm[[sufizm]] -w [[tantryzmislam]]ie
* [[tantryzm]] w [[hinduizm]]ie
 
== Szkoły ezoteryczne ==
Linia 67 ⟶ 55:
== Tradycje ==
Wiele grup i szkół naucza tradycji i filozofii ezoterycznych, oto niektóre przykłady:
* [[Alchemiaalchemia]]
* [[Alice Baileyastrologia]]
* [[chrześcijański anarchizm]]
* [[Astrologia]]
* [[Anarchizm chrześcijański]]
* [[Wolnomularstwo|Masoneria]]
* [[Georgij Gurdżijew]]
* [[Gnostycyzmhermetyzm]]
* [[Hermetyzmjoga]]
* [[Jogakabała]]
* [[Ordo Templi Orientis|OTO]] (OTO)▼
* [[Kabała]]▼
* [[Ruch Rastafari|rastafarianizm]]
* [[Magia]]▼
* [[Okultyzmróżokrzyż]]
▲* [[Kabałathelema]]
▲* [[Ordo Templi Orientis|OTO]]
* [[Różokrzyżteozofia]]owcy
* [[wolnomularstwo]] (masoneria)
* [[Thelema]]
* [[Szamanizm]]
* [[Sufizm]]
* [[Teozofia]]
* Mistyczne odłamy [[Ruch Rastafari|Rastafari]]
 
== Ezoteryzm w kulturze popularnej ==
Linia 97 ⟶ 79:
 
== Zobacz też ==
* [[antropozofia]]
▲* [[Magiamagia]]
* [[mistycyzm]]
* [[New Age]]
* [[Antropozofiaokultyzm]]
* [[Magiaszamanizm]]
* [[Mistycyzm]]
* [[Okultyzm]]
 
{{Przypisy}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Ezoteryka”