Jan VIII (papież): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
JarektBot (dyskusja | edycje)
Robot skopiował szablon {{Kontrola autorytatywna}} z de:Johannes VIII. (Papst).
Linia 31:
|papież kreujący =
|kościół tytularny =
|data pontyfikatu = [[14 grudnia]] [[872]]
|odznaczenia =
|commons =
Linia 39:
|www =
}}
'''Jan VIII''' ''(łac. Ioannes VIII'', ur. w [[Rzym]]ie{{r|whs}}, zm. [[16 grudnia]] [[882]]) – [[papież]] w okresie od 14 grudnia 872 do 16 grudnia 882{{r|Wollpert}}.
 
'''Jan VIII''' ''(łac. Ioannes VIII'', ur. w [[Rzym]]ie<ref name="whs">{{cytuj książkę |nazwisko= Praca zbiorowa|imię=|tytuł= Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki|wydanie= |tom= 7|wydawca= Mediaset Group SA|miejsce= |rok= 2007|strony= 551|isbn= 978-84-9819-814-0}}</ref>, zm. [[16 grudnia]] [[882]]) – [[papież]] w okresie od 14 grudnia 872 do 16 grudnia 882<ref name="Wollpert">{{cytuj książkę|nazwisko=Fischer-Wollpert|imię=Rudolf|tytuł=Leksykon papieży|wydawca=Znak|miejsce=Kraków|data=1996|strony=55-56, 294|isbn=83-7006-437-X}}</ref>.
 
== Biografia ==
Z pochodzenia był Rzymianinem, synem Gundona<ref name="Kelly">{{cytuj książkęr|nazwisko=Kelly|imię=John N. D.|tytuł=Encyklopedia papieży|wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy|miejsce=Warszawa|data=1997|strony=155-157, 463-464|isbn=83-06-02633-0}}</ref>. W momencie wyboru na [[Stolica Apostolska|Stolicę Piotrową]] był [[archidiakon]]em w podeszłym wieku<ref name="{{r|Kelly" />}}.
 
W czasie jego pontyfikatu trwały spory z Konstantynopolem odnowione po przywróceniu<ref name="{{r|whs"/>}} [[Focjusz I Wielki|Focjuszowi]] godności patriarchy po śmierci [[Ignacy I|Ignacego I]]. Dodatkowo musiał poradzić sobie z wewnętrzną opozycją, który to problem rozwiązał [[ekskomunika|ekskomunikując]] w 876 roku<ref name="{{r|whs"/>}} swojego głównego oponenta i kontrkandydata na papieża [[Formozus]]a<ref name="{{r|Kelly" />}}.
 
Jan VIII ponownie zezwolił [[Cyryl i Metody|św. Metodemu]] na stosowanie [[Język staro-cerkiewno-słowiański|języka słowiańskiego]] w liturgii<ref name="{{r|Wollpert" />}}. Gdy [[Rzym]]owi zagroziły wojska [[Saraceni|Saracenów]], którzy osiedlili się na Sycylii, nie mogąc liczyć na pomoc rozpadającego się państwa [[Karolingowie|Karolingów]] ani [[Cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]], zbudował flotę i objął nad nią dowództwo<ref name="{{r|Wollpert" />}}. Jednak wkrótce potem musiał przekupić najeźdźców, by nie plądrowali Rzymu<ref name="{{r|Kelly" />}}. Szukając sprzymierzeńców niechętnie uznał wyklętego wcześniej Focjusza i przystał na jego warunki przedstawione na [[synod]]zie w [[Hagia Sophia]] (na którym uchwalono konstantynopolitańskie credo z 381 roku)<ref name="{{r|Kelly" />}}. Dzięki temu porozumieniu Jan uzyskał pomoc wojskową przeciw Saracenom, a także zapewnił pokój pomiędzy Kościołami<ref name="{{r|Kelly" />}}. Pokonał wrogów w bitwie koło przylądka Circe.
 
Po śmierci [[Ludwik II (cesarz)|Ludwik II]], w sporze Karolingów o koronę cesarską najpierw popierał [[Karol II Łysy|Karola II Łysego]], który poszerzył granice [[Państwo Kościelne|Państwa Kościelnego]], a także zrezygnował z wywierania wpływu na wybór papieża<ref name="{{r|Kelly" />}}. Potem jednak, gdy [[Karloman (król wschodniofrankijski)|Karloman]] wkroczył do [[Italia (kraina historyczna)|Italii]], Karol się wycofał i wkrótce potem zmarł<ref name="{{r|Kelly" />}}. Papież został uwięziony i zmuszony do złożenia przysięgi Karlomanowi, czego jednak nie zrobił<ref name="{{r|Kelly" />}}. Wkrótce potem uciekł do [[Prowansja|Prowansji]] i koronował na króla [[Ludwik II Jąkała|Ludwika Jąkałę]] (który zmarł po roku), a następnie uznał w 879 roku [[Karol Otyły|Karola III Grubego]] i koronował go w lutym 881<ref name="{{r|Kelly" />}}.
 
Dążył do wzmocnienia swej pozycji wobec rodów arystokratycznych, które prawie dziedzicznie sprawowały najważniejsze urzędy Kościoła. Jan VIII został otruty i dobity młotem 16 grudnia 882 roku<ref name="{{r|Wollpert" />}}. Był pierwszym z ośmiu średniowiecznych [[papież]]y, którzy zostali zamordowani; po zakończeniu jego pontyfikatu rozpoczął się okres [[Saeculum obscurum|ciemnego stulecia]]<ref name="{{r|Wollpert" />}}.
 
Według [[XIII wiek|XIII-wiecznej]] legendy imienia Jan VIII miała używać około pół wieku wcześniej [[papieżyca Joanna]]<ref name="{{r|Wollpert" /><ref name="|Kelly" />}}.
 
{{== Przypisy}} ==
{{Przypisy-lista|
<ref name="Kelly">{{cytuj książkę | nazwisko = Kelly | imię = John N. D. | autor link = John Norman Davidson Kelly | tytuł = Encyklopedia papieży | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1997 | strony = 155-157, 463-464 | isbn = 83-06-02633-0}}</ref>
<ref name="whs">{{cytuj książkę | nazwisko = Praca zbiorowa | tytuł = Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki | tom = 7 | wydawca = Mediaset Group SA | rok = 2007 | strony = 551 | isbn = 978-84-9819-814-0}}</ref>
<ref name="Wollpert">{{cytuj książkę | nazwisko = Fischer-Wollpert | imię = Rudolf | tytuł = Leksykon papieży | wydawca = Znak | miejsce = Kraków | data = 1996 | strony = 55-56, 294 | isbn = 83-7006-437-X}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==