Czarna Górna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 4 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q2662395
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Gmina Czarna (powiat bieszczadzki) – zmieniono link(i) do Czarna (gmina w powiecie bieszczadzkim); zmiany kosmetyczne
Linia 11:
|województwo = [[Województwo podkarpackie|podkarpackie]]
|powiat = [[Powiat bieszczadzki|bieszczadzki]]
|gmina = [[Gmina Czarna (powiatgmina w powiecie bieszczadzkibieszczadzkim)|Czarna]]
|sołectwo =
|wysokość =
Linia 28:
|www =
}}
'''Czarna''' ([[język ukraiński|ukr.]] Чорна; do 30 grudnia [[1999]] ''Czarna Górna'') – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]], w [[powiat bieszczadzki|powiecie bieszczadzkim]], w [[gmina Czarna (powiatgmina w powiecie bieszczadzkibieszczadzkim)|gminie Czarna]] przy [[droga wojewódzka nr 894|drodze wojewódzkiej nr]] {{AS-droga|W|894}} i [[droga wojewódzka nr 896|drodze wojewódzkiej nr]] {{AS-droga|W|896}}.
 
Miejscowość jest siedzibą [[gmina Czarna (powiatgmina w powiecie bieszczadzkibieszczadzkim)|gminy Czarna]].
 
Wieś leży na zbiegu małej i dużej pętli bieszczadzkiej, na wschodnim miejscu ich połączenia. Znajduje się w niej: szkoła, kilka sklepów, poczta, przystanek PKS, galeria sztuki „Barak”.
 
Dawniej Czarna była jedną wsią. Obecnie podzielona jest administracyjnie na Czarną Górną i Czarną Dolną. W miejscu [[Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Czarnej Górnej|kościół parafialny pw. Krzyża Świętego]].
 
== Historia ==
Osada lokowana na [[prawo wołoskie|prawie wołoskim]] w [[1505]] przez Andrzeja Wyderkę. był on pierwszym wójtem w tej miejscowości. Otrzymał te prawo od [[Stanisław Kmita|Stanisława Kmity]] Sobieńskiego herbu [[Szreniawa (herb szlachecki)|Szreniawa]] (ok. 1450 - 1511), starosty przemyskiego. Istniał tu dwór obronny. Właścicielami Czarnej byli m.in.; [[Czarnieccy]], [[Tarłowie]], [[Wiśniowieccy|ks. Konstanty Korybut Wiśniowiecki]], [[Stadniccy]], [[Ossolińscy]],
[[Mniszchowie]] i Raszowscy.
 
W latach [[1939]]-[[1941]]-na mocy paktu Związku Radzieckiego z hitlerowskimi Niemcami, oraz [[1944]]-[[1951]] wieś należała do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], , znalazła się w Polsce w ramach [[Korekty granic Polski od 1945 roku|umowy o zamianie granic]].
 
Od października [[1939]] do sierpnia [[1944]] r. wieś była siedzibą urzędu gminy w [[Landkreis Sanok|powiecie sanockim]].
 
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] powołano tu dwa plutony [[Armia Krajowa|AK]] i drużynę dywersyjną. Dowódcą Placówki AK był ppor. Bolesław Knebloch ps.''Łachman'', a pierwszym zastępcą kpt. Bolesław Rudziński ps. ''Irka'' oraz por. Paweł Rudyński. W czasie wojny oddziały AK spaliły 2 zbiorniki z ropą w Czarnej.
 
Z Czarnej pochodził [[Jan Dobrzański]] uczestnik [[powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] z roku [[1863]], założyciel i kierownik Komitetu Bratniej Pomocy niosącej pomoc powstańcom styczniowym w roku 1864. Naczelnik Ławy Lwowskiej, współorganizator polskiego Sokoła, dyrektor Teatru we [[Lwów|Lwowie]], dziennikarz, min. twórca ''Gazety Narodowej'', ''Dziennika Mód Paryskich'', ''Dziennika Literackiego''.
 
{|