Operacja Avalanche: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Cichonh (dyskusja | edycje)
uzupełnienia
m lit.
Linia 1:
 
[[Plik:SalernoBeachhead1943 09 11 2400.jpg|thumb|Sytuacja 11 września 1943 roku]]
'''Operacja Avalanche''' ([[Język angielski|ang.]]: [[lawina]]) to nazwa rozpoczętego [[9 września]] [[1943]]<ref name=enc>{{cytuj książkę |nazwisko= Sobczak [red.]|imię= Kazimierz|tytuł= Encyklopedia II wojny światowej|strony=559}}</ref>, lądowania aliantów na południe od [[Neapol]]u, w okolicach miasta [[Salerno]] ([[Morze Tyrreńskie]]) w czasie [[Kampania włoska w czasie II wojny światowej|kampanii włoskiej]]. Inwazja Włoch rozpoczęła się 10 lipca lądowaniem aliantowaliantów na Sycylii. Wraz z lądowaniami sił brytyjskich w południowych Włoszech (operacje [[Operacja Slapstick|Slapstick]] i [[Operacja Baytown|Baytown]]), 3 września lądowała w rejonie Reggio 8 Armia angielska<ref name=bitwy/> po silnym bombardowaniu morskim i lotniczym. Operacja miała na celu szybkie zajęcie terytorium Włoch, po rozejmie między siłami Włoch i Aliantów zawartym 3 września i ogłoszonym 8 września. Po ogłoszeniu rozejmu siły floty włoskiej przeszły na Maltę<ref name=bitwy>{{cytuj książkę |nazwisko= Kosiarz|imię= Edmund|tytuł= Bitwy morskie|strony=447}}</ref>. 9 września rozpoczęła lądowanie 5 Armia amerykańsko-brytyjska pod dowództwem gen. Marka Clarka (600 jednostek morskich z 8 dywizjami amerykanskimiamerykańskimi i brytyjskimi na pokładach)<ref name=enc/>. Lądowanie poprzedzone było przygotowaniem artyleryjskim 4 pancerników<ref name=enc/> oraz bombardowaniem lotnictwa sprzymierzonych<ref name=bitwy/>. 11 września 5 Armia spotkała się z silnym kontnatarciemkontrnatarciem sił niemieckich wspieranych przez lotnictwo. Niemcy w rejony dzialania 5 i 8 Armii ściągnęli siułysiły ok. 13 dywizji w tym dużą ilość oddziałów pancernych. Niemcy mieli dogodną sytuację ze względu na brak użycia przesprzez sprzymierzonych wsparcia powietrznego ze względu na duzeduże odleglościodległości do lotnisk. Niemcom udało się zatrzymać wojska aliantów, a nawet zepchnąć je na odległość 1000 m. od brzegów w dniach 14-15 września. W krytycznym momencie alianci rzucili do walki całe lotnictwo średniego i dalekiego zasięgu<ref name=bitwy/>. Od strony morza użyli 6 okrętów liniowych, 7 lotniskowców, 13 krążowników i ok 60 niszczycieli (w tym trzy polskie<ref name=bitwy/>. W wyniku kontuderzeniakontruderzenia sił morskich, lotnictwa i sil lądowych 16 września Niemcy zostali rozbici. a 5 armia połączyła się z 8 armią ok. 40 mol na południowy wschód od Salerno<ref name=bitwy/>. 17 września Niemcy wycofali się na wcześniej przygotowane linie obronne na drodze do Rzymu. Sojusznicy do prowadzenia dalszej operacji zmuszeni byli ściągnąć dodatkowe siły i zorganizowązorganizowaną koordynacją działań lądowych i morskich<ref name=bitwy/>. W wyniku dalszych walk 1 października zdobyli [[Neapol]].
 
W operacji bezpośrednio brały udział polskie okręty: [[ORP Piorun]], [[ORP Ślązak]], [[ORP Krakowiak]]<ref name=enc/> i podwodny [[ORP Dzik]] oraz statki [[MS Batory]], [[MS Sobieski]], [[SS Kościuszko]] i SS Narvik transportując żołnierzy, uzbrojenie i sprzęt. Okręt Piorun odpierał ataki ścigaczy torpedowych i zatopił 2 samoloty. Sobieski zestrzelił jeden bombowiec.
[[ORP Dzik]] wypłynął 15 września 1943 roku na [[Morze Liguryjskie]] w okolice [[Korsyka|Korsyki]], gdzie Niemcy rozpoczęli w ewakuację swojego garnizonu z wyspy, z zadaniem wyznaczonym w ramach zadań okrętom podwodnym 10. Flotylli, blokady tras transportowych. Rozgromił u wybrzeży Korsyki 11 statków o tonarzutonażu ok. 14 tys. ton. Po wykonaniu ataków Dzik uniknął kontrakcji ścigaczy okrętów podwodnych i pozostał w rejonie Bastii, oczekując kolejnej okazji do zadania strat przeciwnikowi. 22 wrześnniawrześnia okręt zaatakował opuszczającą port kolumnę promów desantowych, topiąc trzema kolejnymi torpedami trzy z biorących udział w ewakuacji jednostek. W efekcie działań Dzika, w ramach 10 Flotylli, uniemożliwiono ewakuację morzem wojsk niemieckich na półwysep Apeniński. [[ORP Sokół]] eskortował flotę włoską odpływającą na Maltę. ORP Ślązak eskortował zbombardowany pancernik [[HMS Warspite (1915)]].
W efekcie działań Dzika, w ramach 10 Flotylli, uniemożliwiono ewakuację morzem wojsk niemieckich na półwysep Apeninski. [[ORP Sokół]] eskortował flotę włoską odpływającą na Maltę. ORP Ślązak eskortował zbombardowany pancernik [[HMS Warspite (1915)]].
 
Walki polskich marynarzy zostały, po 1990 r., upamiętnione na jednej z tablic na [[Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie|Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie]] napisem: "ZATOKA SALERNO 8 - 16 IX 1943".