Bitwa pod Vitorią: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m linki zewnętrzne |
poprawa linków do przek., redakcyjne, int. |
||
Linia 2:
|epoka = nowożytność
|nazwa = Bitwa pod Vitorią
|konflikt = [[Wojna na Półwyspie Iberyjskim 1807-1814|Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii]]
|grafika = Lord Arthur Wellesley the Duke of Wellington.jpg
|opis = Diuk Wellington w roku 1814
Linia 13:
|strona2 = [[Wielka Brytania|Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii]]
|dowódca1 = [[Jean-Baptiste Jourdan]]
|dowódca2 = [[Arthur Wellesley, 1. książę Wellington|Arthur Wellesley]]
|siły1 = 43
|siły2 = 61
|straty1 =
|straty2 =
}}
{{Wojna na Półwyspie Iberyjskim 1807-1814}}
'''Bitwa pod Vitorią''' – starcie zbrojne, które miało miejsce [[21 czerwca]] [[1813]] r. pomiędzy wojskami angielsko-portugalsko-hiszpańskimi w sile 75 000 ludzi pod dowództwem księcia [[Arthur Wellesley, 1. książę Wellington|Wellingtona]] a armią 57 000 Francuzów pod wodzą [[
== Podłoże ==
W lipcu 1812 r. po [[bitwa pod Salamanką|bitwie pod Salamanką]] Francuzi ewakuowali się z [[Madryt]]u. Po wycofaniu się Francuzów stolicę [[Hiszpania|Hiszpanii]] zajęła w dniu 12 sierpnia 1812 r. armia Wellingtona, który zostawił trzy dywizje w mieście, natomiast z resztą sił pomaszerował w kierunku północnym do oddalonego o ok. 200 km [[Burgos (Hiszpania)|Burgos]]. Wellington przecenił jednak siły nieprzyjaciela w Burgos, co zmusiło go do przerwania oblężenia miasta w dniu [[21 października]] a następnie wycofania się. Dnia 31 października Wellington wycofał się także z Madrytu, po czym skierował się przez [[Salamanka|Salamankę]] w kierunku [[Ciudad Rodrigo]] w pobliżu granicy [[Portugalia|portugalskiej]]. Chciał tym manewrem uniknąć odcięcia swoich ludzi przez armię francuską na północnym i południowym wschodzie kraju. Zimę wódz brytyjski wykorzystał na reorganizację i szkolenie armii.
Również [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] wycofał wielu żołnierzy z Hiszpanii celem uzupełnienia swoich sił po stratach poniesionych w kampanii rosyjskiej. Wiosną 1813 roku Wellington ruszył na czele swoich oddziałów z północnej Portugalii do Hiszpanii. Zamiarem Brytyjczyków było uderzenie z flanki na armię francuską marszałka Jourdana. Francuzi stacjonowali w tym czasie nad [[Duero]] i [[Tag (rzeka)|Tagiem]]. Chcąc uniknąć odcięcia przez siły Wellingtona drogi odwrotu ku Francji, wycofali się do Burgos, ścigani przez armię Wellingtona.
== Bitwa ==
Dnia 21 czerwca 1813 r. doszło do starcia obu armii pod [[Vitoria|Vitorią]], nad rzeką Zadorra w [[Kraj Basków|kraju Basków]]. Wellington uderzył na Francuzów trzema kolumnami. Po krótkiej, ale gwałtownej walce 3. dywizja pod dowództwem gen. [[Thomas Picton|
Brytyjczycy nie podjęli pościgu za uciekającymi Francuzami zadowalając się rabowaniem taboru. Znajdowały się w nim wielkie ilości przedmiotów zrabowanych przez Francuzów w Hiszpanii. Wartość zdobytego łupu szacuje się na kwotę 150 mln euro. Wellington poruszony do żywego brakiem dyscypliny wśród swoich wojsk w swojej notatce z bitwy określił ich mianem szumowin.
Po przywróceniu porządku Brytyjczycy jeszcze w grudniu 1813 r. zdobyli [[San
Zwycięstwu pod Vitorią jeden ze swoich utworów (''
Wśród łupów bitewnych znalazła się buława marszałkowska Jourdana, którą Wellington posłał do [[Londyn]]u, w darze dla [[Jerzy IV Hanowerski|księcia regenta (późniejszego Jerzego IV)]]; odwrotną pocztą otrzymał nominację na stopień [[
== Bibliografia ==
* Ian Fletcher, ''Vitoria 1813'', Oxford 1998
* Bryan Perrett, ''The Battle Book'', London 1993, ISBN 1-85409-125-5
* Jac Weller, ''Wellington in the Peninsula 1808-1814'', London 1969
==Linki zewnętrzne ==
*[http://www.britishbattles.com/peninsula/peninsula-vitoria.htm Bitwa pod Vittorią w serwisie British Battles {{lang|en}}]
{{DEFAULTSORT:Vitorią, bitwa pod}}
| |||