Śląsk Opolski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Gmina Praszka – zmieniono link(i) do Praszka (gmina); zmiany kosmetyczne |
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Gmina Rudniki – zmieniono link(i) do Rudniki (gmina) |
||
Linia 4:
Pod nazwą ''Śląsk Opolski'' oznaczano etnicznie polski [[region kulturowy]] i językowy, leżący w granicach Niemiec w latach 20. i 30. XX wieku<ref>"Nazwa ''Śląsk Opolski'' pojawiła się w latach międzywojennych na oznaczenie etnicznie polskiego regionu kulturowego i językowego, leżącego w granicach ówczesnych Niemiec." [w:] Eisler. Polska 1944/45-1989. 1999</ref>, położony nad środkową i górną [[Odra|Odrą]] lub po prostu tę część [[rejencja opolska|rejencji opolskiej]], która po [[powstania śląskie|III powstaniu śląskim]] pozostała w [[Republika Weimarska|Niemczech]]<ref name=granice>{{cytuj książkę | autor = Renata Pysiewicz-Jędrusik, Andrzej Pustelnik, Beata Konopska| tytuł = Granice Śląska| wydawca = Wydawnictwo Rzeka | miejsce = Wrocław| rok = 1998| strony = 13| isbn = 83-906558-4-5}}</ref>.
Terminy ''Śląsk Opolski'', ''Opolszczyzna'' i [[województwo opolskie]] są traktowane w niektórych współczesnych opracowaniach jako synonimy i stosowane zamiennie<ref>Henryk Czech: ''Ethos wsi śląskiej : badania w gminie Olesno''. Warszawa : Trio, 2006. ISBN 83-7436-072-0</ref>. Nazwa ''Opolszczyzna'' to rusycyzm, który pojawia się od 1960 roku<ref>Michał Smolorz: ''Śląsk wymyślony''. Antena Górnośląska, Katowice 2012, s. 249. ISBN 978-83-934736-0-1</ref><ref group=uwaga>[[Toponim]]y z [[Zrostek|formantem]] ''-yzna''/''-izna'' są naturalnie polskimi, utworzonymi od przymiotnika ze zrostkiem przymiotnikowym ''[[-ski (formant)|-ski]]''/''-cki''/''-dzki'': lubelski → Lubelszczyzna, suwalski → Suwalszczyzna, rzeszowski → Rzeszowszczyzna, kielecki → Kielecczyzna etc. ''Wielki słownik ortograficzny PWN'', wyd. II, 2006 (dostęp elektroniczny), ''[http://so.pwn.pl/zasady.php?id=629360 Zasady pisowni i interpunkcji: 13.13. Rzeczowniki zakończone na -szczyzna, -cczyzna, -dczyzna]''; Halina Safarewiczowa, ''Nazwy miejscowe typu Mroczkowizna, Klimontowszczyzna'', Wrocław 1956; Aleksandra Janowska, ''[http://www2.polonistyka.uj.edu.pl/LingVaria/archiwa/LV_2_2010_pdf/011_Janowska.pdf Konsekwencje przekształceń formantów rodzimych w polszczyźnie]'' [w:] "LingVaria" Rok V (2010), nr 2 (10), s.114; Warchoł Stefan, ''[http://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/Content/8804/Nazwy_miast_Lubelszczyzny.pdf Nazwy miast Lubelszczyzny]'', Lublin 1964, s.3; ''Paweł Smoczyński'', ''O nazwie miejscowej Kutno i podobnych'' [w:] [http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=18278&from=&dirids=1&ver_id=538760&lp=1&QI=!9C9FD93EDA8A8ACCF4747704BA0CBA8B-5 "Język Polski"], 1970, nr 3 (maj/czerwiec), s. 179.</ref>. Oznacza ono obszar, leżący w obrębie historycznego [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]], który nabrał, na skutek procesów historycznych, odrębnego charakteru od jego wschodniej, wielkoprzemysłowej części<ref name=granice/>. Należy jednak zwrócić uwagę, że nie wszystkie ziemie woj. opolskiego są zaliczane do Śląska, czy też samego [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]]. Pozostałe ziemie to historyczny [[Dolny Śląsk]]<ref>"Do 1248 roku Namysłów przynależał do księstwa wrocławskiego, w latach 1312–1323 pełnił natomiast funkcję stolicy samodzielnego księstwa." [w:] Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Namysłów. 2009, s. 22 ([http://bip.biuletyn.info.pl/php/strona.php3?bip=bip_namys&id_dzi=1&lad=a&id_dok=2478&id_men=52&powrot=1&slowo_szuk=&archiwum_szuk=&gdzie_szuk= Załącznik Nr 1] do uchwały Nr XXXIII/320/09 Rady Miejskiej w Namysłowie z dnia 10 grudnia 2009 r.)</ref><ref>{{cytuj stronę|url=http://www.otmuchow.pl/index.php?id=16|tytuł=Historia Otmuchowa|opublikowany=Urząd Miejski w Otmuchowie|data dostępu=2011-04-18}}</ref> i [[ziemia wieluńska]] ([[Praszka (gmina)|gmina Praszka]] i [[Rudniki (gmina)|gmina Rudniki]])<ref>"Praszka jest jedną z najstarszych osad w dawnej ziemi wieluńskiej", w: [http://www.praszka.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_prasz&lad=a&id_dzi=3&id_men=21 UMiG Praszka. Rys historyczny]</ref><ref>"Tereny gminy [Rudniki] historycznie wchodziły w skład ziemi wieluńskiej", w: [http://www.powiatoleski.pl/cms/php/strona.php3?cms=cms_powol&lad=a&id_dzi=37&id_dok=167&id_men=71&powrot=1&slowo_szuk=&gdzie_szuk=&id_men_szuk=0 Gmina Rudniki]</ref>.
Do połowy XV wieku wyróżniano region ([[łacina|łac.]]) ''Slesie'' (Śląsk) z głównym miastem (grodem) Wrocławiem oraz osobno ([[łacina|łac.]]) ''Opolie'' z siedzibą książęcą w [[Opole|Opolu]]. Przyjęcie określenia Śląsk na wszystkie ziemie wynikało z organizacji kościelnej [[Archidiecezja wrocławska|diecezji wrocławskiej]] oraz nazewnictwa stosowanego przez królów Czech po przejęciu większości księstw śląskich<ref>"Rozróżnienie na Opolszczyznę i Śląsk znikło w połowie XV w., kiedy tą drugą nazwą określano już cały obszar historycznego Śląska, wraz z księstwami górnośląskimi. Nie ulega wątpliwości, że wpływ na to miała śląska organizacja kościelna, obejmująca te ziemie, a także nazewnictwo stosowane przez władców Czech po przejęciu księstw śląskich." [w:] Czapliński. Historia Śląska. 2002</ref>.
| |||