BŻ-1 GIL: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (1) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q5005704
+ foto
Linia 69:
[[Plik:Gil.JPG|thumb|left|180px|BŻ-1 GIL]]
Śmigłowiec powstał w zakładach doświadczalnych [[Instytut Lotnictwa|Głównego Instytutu Lotnictwa]] w [[Warszawa|Warszawie]] z inicjatywy inż. [[Zbigniew Brzoska|Zbigniewa Brzoski]]. Polski przemysł lotniczy został zniszczony po II wojnie światowej, dopiero w 1947 Instytut znalazł siedzibę w wyremontowanych pomieszczeniach wytwórni WS-1 na Okęciu. Dyrektor Instytutu inż. Władysław Fiszdon był jedyną osobą z konstruktorów, która widziała wcześniej śmigłowiec ([[Sikorsky R-4]] w Anglii). Prace rozpoczęto w 1948, głównym konstruktorem był [[Bronisław Żurakowski]] (brat [[Janusz Żurakowski|Janusza Żurakowskiego]]), który zaprojektował wirnik nośny i układ sterowania. Strukturę kadłuba, belki ogonowej, śmigło ogonowe i podwozie zaprojektował inż. [[Tadeusz Chyliński]], a napęd i przekładnię główną inż. [[Zbigniew Brzoska]]. W projekcie zużytkowano trochę poniemieckich części pozostałych po wojnie, m.in. silnik [[Hirth]] i koła wózka startowego [[szybowiec|szybowca]] [[Kranich]]. Śmigłowiec nie miał początkowo oficjalnej nazwy, jedynie znaki rejestracyjne SP-GIL (pochodzące od skrótu nazwy Instytutu). Z powodu znaków otrzymał on później nazwę '''Gil''', a także oznaczenie BŻ-1, od inicjałów konstruktora.
[[Plik:Retired test pilots..JPG|thumb|left|180px|Konstruktor Bronisław Żurakowski (w środku) oraz piloci doświadczalni [[Wiktor Pełka]] i [[Ryszard Witkowski]] na tle śmigłowca BŻ-1 w 1991]]
 
Śmigłowiec ukończono w 1949, pierwszy udany lot odbył się 4 kwietnia 1950. W czasie pierwszych lotów śmigłowiec ten pilotował sam konstruktor, Bronisław Żurakowski. Natrafiono na typowe "choroby wieku dziecięcego" - drgania, nieprecyzyjnie działający układ sterownic. Śmigłowiec miał kilka drobnych kraks, w czasie których ulegał licznym uszkodzeniom. W początkowej fazie prób uniósł raz (w sposób niezamierzony) 3 osoby - pilota, Bronisłwa Żurakowskiego i asystujących inżynierów: Chylińskiego i Fiszdona. Po zmianie wirnika nośnego i łopat z giętkich na sztywne oraz zamianie podwozia na inne, o bardzo szerokim rozstawie kół, śmigłowiec rozpoczął nową fazę lotów. Zmniejszony poziom drgań oraz poprawa w układzie kinematycznym sterownic spowodowały wyraźną poprawę właściwości lotnych. Oblatywał go [[Wiktor Pełka]], [[pilot doświadczalny]] Instytutu Lotnictwa, będący też kapitanem w liniach lotniczych [[PLL LOT]].