Wojny arabsko-bizantyńskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nous (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
m sekcje tematyczne do rozbudowy
Linia 2:
'''Wojny arabsko-bizantyńskie''' – szereg konfliktów zbrojnych w VII–X wieku pomiędzy [[Kalifat Islamski|kalifatem arabskim]] [[Umajjadzi|Umajjadów]] i [[Abbasydzi|Abbasydów]] z jednej strony a [[Cesarstwo Bizantyńskie|Cesarstwem Bizantyńskim]] z drugiej o panowanie w [[Anatolia|Azji Mniejszej]], [[Kaukaz Południowy|Zakaukaziu]] i na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]].
 
== Wojny w Azji Mniejszej ==
Początek wojen sięga lat trzydziestych VII wieku, gdy [[Arabowie]] rozpoczęli swoją ekspansję na zachód, zagrażając granicom cesarstwa. W latach [[Oblężenie Konstantynopola (674-678)|673–678]] i [[Oblężenie Konstantynopola (717-718)|716–717]], mając wsparcie od strony morza, oblegali [[Konstantynopol]]. W 740 roku cesarz [[Leon III Izauryjczyk]] rozbił ich pod [[Bitwa pod Akroinon|Akroinon]] i zmusił do wycofania się z Azji Mniejszej. W IX wieku wojny bizantyńsko-arabskie toczyły się przeważnie na pograniczu wschodnim wzdłuż ufortyfikowanej przez Arabów linii [[Armenia]]–północna [[Syria (prowincja rzymska)|Syria]]. Cesarstwo jednocześnie umocniło swoją granicę wschodnią, budując własne twierdze. Wzajemnej eksploracji terenów sprzyjały powstania ludowe. Dla przykładu, rebelia [[Babek Churrami|Babaka]] pozwoliła Bizantyńczykom wtargnąć w głąb kalifatu, a powstanie [[Tomasz Słowianin|Tomasza Słowianina]], który pertraktował z Arabami, umożliwiło kalifatowi najechać terytoria w Azji Mniejszej. W 838 roku kalif [[Al-Mutasim]] zdobył [[Amoria|Amorię]] [[Frygia|frygijską]]. Planował oblężenie Konstantynopola, jednak wycofał się z powodu niekorzystnej sytuacji politycznej w swoim państwie<ref name="Беляев">Е. А. Беляев, [http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/1008/%D0%90%D0%A0%D0%90%D0%91%D0%9E ''Арабо-византийские войны''], Советская историческая энциклопедия.</ref>.
 
== Konflikty morskie ==
W wyniku działań na morzu arabskich flot syryjskiej i północno-afrykańskiej Bizancjum w 823 roku utraciło [[Cypr (wyspa)|Cypr]], w latach 827–878 – [[Sycylia|Sycylię]], w połowie IX wieku – [[Malta|Maltę]] i inne ważne porty w [[Włochy|Italii]] południowej. W 902 roku Arabowie zdobyli bizantyjski port na Sycylii i [[Reggio di Calabria|Region]] na wybrzeżu [[Cieśnina Mesyńska|Cieśniny Mesyńskiej]]. Na przełomie IX i X wieku piraci arabscy z Cypru systematycznie łupili wybrzeża [[Peloponez]]u i [[Morze Egejskie|Morza Egejskiego]]. W 904 roku zniszczyli [[Saloniki|Tesaloniki]]<ref name="Беляев"/>.
 
== Po rozpadzie kalifatu ==
W drugiej połowie IX wieku postępował proces rozpadu kalifatu Abbasydów na faktycznie niezależne państwa i w X wieku Bizancjum częściowo odzyskało terytoria w Syrii północnej, gdzie walczyło przede wszystkim z [[Hamdanidzi|Hamdanidami]]. W XI wieku na wschodzie pojawiła się nowa potęga – [[Seldżukidzi]], którzy rozpoczęli swoją ekspansję na zachód, zagrażając cesarstwu<ref>Е. А. name="Беляев, [http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/1008/%D0%90%D0%A0%D0%90%D0%91%D0%9E ''Арабо-византийские войны''], Советская историческая энциклопедия.<"/ref>.
 
{{Przypisy}}