Wydawnictwo muzyczne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Commonscat|Record labels|wytwórnie muzyczne}}
'''Wytwórnia płytowa''', '''wytwórnia fonograficzna''', '''wydawnictwo muzyczne''' ([[język angielski|ang.]] ''record label'', ''label'') – [[Marka producenta|marka]] tworzona przez przemysł [[Muzyka|muzyczny]] specjalizujący się w produkcji, nagrywaniu, dystrybucji i [[Promocja (marketing)|promocji]] nagrań [[Dźwięk|audio]], a czasem [[wideo]] (np. z [[trasa koncertowa|koncertu]]).
{{Commonscat|Record labels|wytwórnie muzyczne}}
[[Plik:Syrena 3.jpg|thumb|240px|[[Płyta gramofonowa]] wyprodukowana w roku 1932 w wytwórni Syrena Electro]]
[[Plik:Floppy disk 2009 G1.jpg|thumb|240px|[[Dyskietka|Dyskietki]] do zapisu magnetycznego]]
[[Plik:CD layers.svg|thumb|240px|Schemat budowy [[płyta kompaktowa|płyty kompaktowej]] (CD) do odczytu optycznego]]
 
Używane są różne nośniki dźwięku. Należą do nich między innymi [[płyta gramofonowa|płyty gramofonowe (LP)]], nośniki do bezkontaktowego odczytu optycznego (zob. [[cyfrowe przetwarzanie dźwięku]]) – [[płyta kompaktowa|płyty kompaktowe (CD)]], [[DVD]], [[Super Audio Compact Disc|SACDs]] – oraz [[dyskietka|dyskietki]] i [[kaseta magnetofonowa|kasety magnetofonowe]]{{fd}}.
{{Grafika rozwinięta
 
|opis =
|położenie = center
|grafika1 = Floppy disk 2009 G1.jpg
|szerokość1 = 245
|alt1 = 1
[[Plik:Floppy|opis1 disk 2009 G1.jpg|thumb|240px| = [[Dyskietka|Dyskietki]] do zapisu magnetycznego]]
|grafika2 = CD layers.svg
|szerokość2 = 120
|alt2 = 2
[[Plik:CD|opis2 layers.svg|thumb|240px|Schemat budowy = Budowa [[płyta kompaktowa|płyty kompaktowejCD]] (CD) do odczytu optycznego]]
}}
Największe ''wytwórnie płytowe'' są częścią kilku międzynarodowych firm (zob. [[wielka czwórka wytwórni płytowych]]), które opanowały prawie cały światowy [[przemysł muzyczny]], choć obecnie obserwuje się powrót niezależnych wydawnictw{{fd}}.
 
== Wytwórnie polskie ==
[[Plik:Syrena 3.jpg|thumb|240px180px|[[Płyta gramofonowa]] wyprodukowana w roku 1932 w wytwórni Syrena Electro]]
Produkcję pierwszych [[gramofon]]ów i płyt rozpoczęto w Polsce w roku 1899, a w roku 1910 w Warszawie działało już 10 wytwórni gramofonów. Fabryka Juliusza Feigenbauma, późniejsza [[Syrena Rekord]], została uruchomiona w roku 1904. W Syrenie w roku 1911 wytwarzano ok. 6 tysięcy płyt. W tych latach powstały też Harmonia Record, Cristal-Electro i liczne filie przedsiębiorstw zagranicznych, np. niemieckiego Odeonu{{fd}}.
[[Plik:Chór Eryana - Panna Anna bierze ślub - ODEON N45118b.ogg|thumb|180px|[[Chór Eryana]], ''Panna Anna bierze ślub''; wytwórnia [[Odeon Records|ODEON]], N45118b]]
Produkcję pierwszych [[gramofon]]ów i płyt rozpoczęto w Polsce w roku 1899, a w roku 1910 w Warszawie działało już 10 wytwórni gramofonów. Fabryka Juliusza Feigenbauma, późniejsza [[Syrena Rekord]], została uruchomiona w roku 1904. W Syrenie w roku 1911 wytwarzano ok. 6 tysięcy płyt. W tych latach powstały też Harmonia Record, Cristal-Electro i liczne filie przedsiębiorstw zagranicznych, np. niemieckiego [[Odeon Records|Odeonu]]{{fd}}.
 
W pierwszych latach po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] w Polsce działały takie wytwórnie prywatne, jak [[Mewa (wytwórnia płytowa)|Mewa]], Fogg-Record, Gong. Po likwidacji wytwórni prywatnych do wczesnych lat 90. XX&nbsp;w. funkcjonowały wytwórnie muzyczne takie jak: [[Tonpress]], [[Polton]], [[PolJazz]], [[Pronit]], [[Wifon]], [[Arston]], [[Savitor]] i [[Polskie Nagrania Muza]] (firma utworzona w latach 40. Xnbsp;w. na bazie przedwojennej wytwórni Odeonu)<ref name="MUZA">{{cytuj stronę | url = http://www.polskienagrania.com.pl/o_quot_polskich_nagraniach_quot/ | tytuł = Z historii "Polskich Nagrań" | praca = Strona internetowa MUZA Polskie Nagrania | język = pl | data dostępu = 2013-06-28}}</ref>. Część z nich upadła. Powstały nowe wydawnictwa, m.in. [[S.P. Records]], [[Metal Mind Productions]] czy [[Mystic Production]]{{fd}}.