Humniska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Gmina Brzozów – zmieniono link(i) do Brzozów (gmina); zmiany kosmetyczne
Pitak (dyskusja | edycje)
Linia 1:
{{Wieś infobox
|nazwa = Humniska
|herb wsi =
|flaga wsi =
|herb artykuł =
|dopełniacz wsi = Humnisk
|zdjęcie = Humniska, pohled na křižovatku.jpg
|opis zdjęcia =
|województwo = [[Województwo podkarpackie|podkarpackie]]
|powiat = [[Powiat brzozowski|brzozowski]]
|gmina = [[Brzozów (gmina)|Brzozów]]
|sołectwo = Humniska
|wysokość =
|liczba ludności = 4800
|rok = 2009
Linia 17:
|kod pocztowy = 36-206
|tablice rejestracyjne = RBR
|SIMC =
|mapa wsi =
|kod mapy = PL-PK
|stopniN = 49 |minutN = 40 |sekundN = 45
|stopniE = 22 |minutE = 02 |sekundE = 47
|commons = Category:Humniska
|wikisłownik =
|www =
}}
 
[[Plik:Zabytkowy kościół w Humniskach.jpg|thumb|right|242px|Zabytkowy kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Humniskach]]
 
'''Humniska''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]], w [[powiat brzozowski|powiecie brzozowskim]], w [[Brzozów (gmina)|gminie Brzozów]]. Od zachodu graniczy z [[Brzozów|Brzozowem]], od południa z [[Grabownica Starzeńska|Grabownicą Starzeńską]].
 
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo krośnieńskie|województwa krośnieńskiego]]. Przez wieś przepływa rzeka [[Stobnica (dopływ Wisłoka)|Stobnica]].
Od 1903 działa tu [[Ochotnicza Straż Pożarna|ochotnicza straż pożarna]]
 
== Historia ==
Wieś wspomniana na początku XV wieku jako własność rycerzy [[Balowie|Balów]] i [[Humniccy|Humnickich]]. W roku [[1361]] z nadania króla Kazimierza Wielkiego osiadają tu [[rycerzRycerstwo|rycerze]]e herbu Gozdawa, od których pochodzą, Humniccy. W roku [[1409]] [[Piotr Węgrzyn (de Lobentans)|Piotr de Lobetanz]] wystawił dokument erygujący parafię w Humniskach. Parafia powstała w 1409, dzięki [[Benko Merbota|Benkowi Merbocie z Żabokruk]], staroście przemyskiemu, sanockiemu i halickiemu. Dużą rolę odegrali w tej miejscowości [[Humniccy]], którzy nazwisko przyjęli od nazwy rodowej wsi Humniska - rodzina [[szlachta|szlachecka]] herbu [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]] (wywodząca swój ród od [[Jerzy Matiaszowicz Bal|Jerzego Matiaszowicza]] z rodu [[Balowie|Balów]]) Gozdawita, pan na Humniskach, Birczy i Boiskach, protoplasta rodu Humnickich i Bireckich. Ten to w [[1447]], kupił m. [[Lipa (powiat przemyski)|Lipę]] koło [[Bircza|Birczy]].
 
W 1615 r. odbyło się w Humniskach wesele [[Zygmunt Kazanowski|Zygmunta Kazanowskiego]] (marszałka królewskiego Stefana Batorego, starosty krośnieńskiego), który poślubił [[Elżbieta Humnicka|Elżbietę Humnicką]] i miał z nią kilkoro dzieci: Helenę, Katarzynę, Aleksandra, Stanisława (?–1648), Adama (1599–1649).
 
We wsi znajduje się [[zabytek|zabytkowy]] kościół parafialny pw. św.[[Stanisław ze Szczepanowa|Stanisława]] Biskupa wzniesiony w [[XV wiek]]u, wielokrotnie remontowany. <ref name="Parafie i kościoły w Humniskach">{{cytuj stronę | url = http://www.youtube.com/watch?v=h4vsJ3PucK0&feature=channel&list=UL | tytuł = Parafie i kościoły w Humniskach | nazwisko = Śnieżek | imię = B. | data = 19.02.2011 | język = pl | data dostępu = 2012-09-09}}</ref>. Przebudowany w latach [[1898]]-[[1900]] (m.in. przedłużenie [[nawa|nawy]], dobudowa [[kaplica|kaplicy]] pn. i [[kruchta|krucht]], przebudowa dachów z częściowym zachowaniem pierwotnej storczykowej więźby). Jest przykładem jednego z najstarszych zachowanych drewnianych kościołów w Polsce, reprezentując wyjątkowo rzadki przykład rozplanowania – korpus nawowy o szerokości równej prezbiterium, z zachowanymi reliktami płytkich aneksów transeptowych.
 
W 1990 r. po 15 dniach od erygowania przez ks. abp. [[Ignacy Tokarczuk|Ignacego Tokarczuka]] nowej parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, <ref name="Parafie i kościoły w Humniskach">{{cytuj stronę | url = http://www.youtube.com/watch?v=h4vsJ3PucK0&feature=channel&list=UL | tytuł = Parafie i kościoły w Humniskach | nazwisko = Śnieżek | imię = B. | data = 19.02.2011 | język = pl | data dostępu = 2012-09-09}}</ref>, mieszkańcy Humnisk rozpoczęli budowę nowego kościoła na tzw. małej stronie. Kamień węgielny pod budowę nowej świątyni poświęcił [[Edward Białogłowski|ks. bp Edward Białogowski]] w dniu 11.11.1990 r. , a w dniu 08.09.1996 r. kościół został pobłogosławiony przez ks. abp. [[Józef Michalik|Józefa Michalika]]. Ofiarodawcami ziemi pod świątynię byli: Stanisław i Władysława Bieńczak. Budowę kościoła wspierali także [[fundator]]zy, w szczególności mieszkańcy Humnisk (należący do tej parafii), a także ludzie dobrej woli.
 
W Humniskach urodził się (31 maja 1887 r.) rzeźbiarz ludowy regionu brzozowskiego - [[Antoni Lasek]]. Pasji tworzenia całkowicie poświęcili się jego dwaj bracia: [[Józef Lasek|Józef]] i Franciszek. Pierwszy z nich zajmował się sztuką sakralną. Jego prace zdobią kościoły w [[Jabłonka (województwo podkarpackie)|Jabłonce]], Humniskach, [[Pakoszówka|Pakoszówce]] i [[Grabownica Starzeńska|Grabownicy Starzeńskiej]].
Linia 47:
Z tą miejscowością jest związany:
* [[Michał Humnicki]] z Humnisk h. [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]] (ok. 1680 - ok. 1730) ożeniony z Barbarą Trzcińską (ok. 1660 - ok. 1710), lustrator Krosna.
* [[Leopold Suchodolski]] h. [[Janina (herb szlachecki)|Janina]] (1845 r.- 1921 r.) - [[powstaniec styczniowy]], zesłaniec na [[Syberia|Sybir]] i sekretarz gminy w Humniskach.
* [[Józef Lasek]] - rzeźbiarz
* [[Adam Konieczko]] (1919-2006) polski malarz, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie