Tenor: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (1) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q27914
źródła/przypisy
Linia 1:
{{źródła|data=2011-11}}
 
'''Tenor''' jeden z czterech głównych rodzajów, klas [[głos ludzki|głosu ludzkiego]]. Mianem tym określa się również osoby śpiewające tym głosem<ref>{{cytuj książkę | tytuł = [[Encyklopedia Orgelbranda|S. Orgelbranda Encyklopedja Powszechna]]| wydawca = S. Orgelbranda synów| miejsce = Warszawa| rok = 1903| strony = 688 | isbn = 1278167498}}</ref><ref>{{cytuj książkę | tytuł = Dzieła wszystkie | autor = [[Oskar Kolberg]], Julian Krzyżanowski, Józef Burszta | wydawca = Polskie Towarzystwo Ludoznawcze | data = 1975}}</ref><ref>{{cytuj książkę |tytuł = [[Encyklopedia Orgelbranda|S. Orgelbranda Encyklopedja Powszechna]]| wydawca = S. Orgelbranda synów| miejsce = Warszawa| rok = 1903| strony = 688 | isbn = 1278167498}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/4010232/tenor.html | tytuł = hasło tenor w [[Internetowa encyklopedia PWN|Internetowej encyklopedii PWN]] | data dostępu = 2013-07-06}}</ref>.
'''Tenor''' to rodzaj [[głos ludzki|głosu ludzkiego]]. Mianem tym określa się również osoby śpiewające tym głosem.
 
Tenor jest najwyższym głosem męskim osiągalnym rejestrem piersiowym (patrz: [[śpiew|technika śpiewu]]). Zwykle obejmuje [[Skale instrumentów muzycznych|zakres]] od '''c''' do '''c'''<sup>2</sup>.
 
Nazwa głosu pochodzi od włoskiego słowa "tenere" (pol. podtrzymywać)<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Słownik wyrazów obcych | autor = Elżbieta Sobol, Anna Stankiewicz | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1995 | strony = 1185}}</ref>. Na początku rozwoju polifonii wokalnej, w muzyce średniowiecznej, tenor zawsze wykonywał partię [[cantus firmus]], podtrzymując głos wysoki (nazywany "cantus", mniej więcej w skali [[sopran]]u), który wykonywał inną melodię. W dalszym rozwoju dodano trzeci głos, wyższy niż tenor, śpiewający melodię odnoszącą się do cantus firmus, niejako przeciw tenorowi (contratenor altus, czyli wysoki (=altus) głos śpiewający partię konkurującą z partią tenorową). Następnie dodano kolejny głos, niższy (contratenor bassus, czyli głos niski (=bassus) śpiewający partię również konkurującą z partią tenorową). W ten sposób stworzono podstawowy skład polifoniczny podobny do obecnie nam znanego: cantus, contratenor altus, tenor, contratenor bassus. Dla ułatwienia odrzucono potem słowa "contratenor", tworząc nazewnictwo "cantus - altus - tenor - bassus" upodobnione do stosowanego w naszych czasach, znane już w renesansie i używane częściowo również w baroku.
 
Przed drugą połową XVII wieku tenory obsadzane były w partiach kojarzonych obecnie z innymi głosami.
Linia 14:
 
Skala tenorowa sytuuje się więc pomiędzy skalą barytonu a męskiego altu (śpiewanego falsetem).
Istnieje rozróżnienie skali tenorowej dla solistów, oscylującej między c a c2 do d2, a skali tenorowej dla tenorów chóralnych, których skala plasuję się od c do g1-a1<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Powszechne kształcenie głosu jako problem pedagogiczny | autor = Alojzy Suchanek | wydawca = Uniwersytet Śląski | miejsce = Katowice | data = 1989 | strony = 172}}</ref>.
 
== Zobacz też ==
* [[wysokość głosu]]
* [[Tenore di grazia]]
 
{{Przypisy}}