Sektor gospodarki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (14) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q11283126
Nie podano opisu zmian
Linia 12:
Na takim podziale opiera się stworzona w latach trzydziestych [[XX wiek|XX]] wieku '''teoria trzech sektorów''', wyjaśniająca ścieżki [[rozwój gospodarczy|rozwoju gospodarczego]], jakimi podążają wszystkie gospodarki narodowe<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Noga | imię=Marian | inni= | tytuł= Makroekonomia | data=2000 | wydawca=Wydaw. Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego | miejsce=Wrocław | isbn=83-7011-437-7 | strony=56}}</ref>. W myśl tej teorii rozwój ekonomiczny krajów podzielony jest chronologicznie na trzy etapy:
# '''Preindustrialny''' (przedprzemysłowy) – okres, w którym dominuje zatrudnienie i produkcja w sektorze pierwszym (rolnictwo, zbieractwo, myślistwo, rybołówstwo i hodowla), a gospodarka jest słabo rozwinięta. Był on charakterystyczny dla wszystkich krajów aż do przemian [[rewolucja przemysłowa|rewolucji przemysłowej]], kiedy nagły rozwój gospodarki w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], a następnie pozostałych krajach Europy Zachodniej i [[Stany Zjednoczone|USA]] doprowadził do zmiany struktury gospodarczej i zwiększenia zatrudnienia w przemyśle. Obecnie na tym etapie rozwoju znajduje się duża liczba gospodarek krajów środkowej Afryki, niektóre kraje Azji i Oceanii;
# '''Industrialny''' (przemysłowy) – okres, w którym dominuje zatrudnienie i produkcja w sektorach pozarolniczych (powyżej 60%), w szczególności zaś w sektorze drugim (przemysł, górnictwo, hutnictwo, budownictwo, energetyka). Natomiast sektor pierwszy charakteryzuje się zwiększoną produktywnością, tak by zaspokajać potrzeby pracowników fizycznych nie wytwarzających produktów spożywczych. Ta faza rozwoju była charakterystyczna dla Europy Zachodniej, USA, Kanady i Australii od połowy XIX do lat 60. XX wieku; w Japonii od lat 20. do początku lat 70. XX wieku, a w [[ZSRR]] od lat 40. do lat 90. XX wieku. W [[Polska|Polsce]] faza industrialna przypada na okres od lat 50. do lat 90. XX wieku. Współcześnie na tym etapie jest większość państw arabskich, [[Turcja]], [[Iran]], [[Białoruś]], [[Bułgaria]], [[Rumunia]], [[Botswana]], [[Chiny]], [[Malezja]], [[Indonezja]] czy [[Korea Północna]].
# '''Postindustrialny''' (poprzemysłowy) – okres, który poprzez [[serwicyzacja|serwicyzację]] gospodarki, charakteryzuje się przewagą zatrudnienia i produkcji w sektorze trzecim (handel, finanse, nauka, usługi). Dzięki większej dostępności do wiedzy dotychczas słabo wykształceni pracownicy fizyczni z sektora pierwszego i drugiego mogą kształcić się i zdobywać kwalifikacje potrzebne do wykonywania pracy usługowej. Rolnictwo jest zmechanizowane, a przemysł zautomatyzowany, w którym roboty zastępują ludzi. Na tym etapie rozwoju gospodarczego znajdują się obecnie przede wszystkim większość krajów Europy, [[Izrael]], [[USA]], [[Australia]], [[Nowa Zelandia]], [[Kanada]], [[Japonia]], [[azjatyckie tygrysy]], [[Argentyna]] i [[Urugwaj]].
 
Po [[rewolucja informacyjna|rewolucji informacyjnej]] coraz częściej dostrzega się wagę informacji w rozwoju światowej gospodarki, stąd coraz liczniej pojawiają się propozycje wyróżnienia czwartego etapu – '''gospodarki opartej na wiedzy'''. Kluczową rolę mają w niej odgrywać wysoko wykształceni pracownicy i dostęp do informacji, natomiast praca przy produkcji przemysłowej ma być w coraz większym zakresie zautomatyzowana.