Bóstwa solarne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji nr 34865200 autora 89.228.229.139 bóstwo z kucyków pony? |
int., lit., drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
'''Bóstwa solarne''' – typ [[bóstwa uraniczne]]go
[[Plik:Winged sun sharpe.png|thumb|Symbol Horusa]]
Linia 15:
* japońska [[Amaterasu]]
* [[Starożytny Rzym|rzymski]] [[Sol (mitologia rzymska)|Sol]]
* semicko-syryjski [[Jahribol]] i [[Malakbel]]
* [[Słowianie|słowiański]] [[Swaróg]]
* staroarabska [[Hunam]]
* skandynawska [[Sol (mitologia nordycka)|Sol]]
Zwykle bóstwa solarne zajmują w [[panteon]]ie główne miejsce, często
Czasem wyróżnia się bogów ze względu na "stan" słońca, np.:
* [[Horus]] – egipski bóg uosabiający m.in. wschodzące słońce
* [[Ra (bóg)|Re]] – egipski bóg uosabiający m.in. słońce dzienne
* [[Atum]] – egipski bóg uosabiający m.in. zachodzące
lub jego wpływ na przyrodę:
* [[Utu|Szamasz]] – [[Babilon|babilońsko]]-[[Asyria|asyryjski]] bóg uosabiający dobroczynne Słońce
* [[Nergal (bóstwo)|Nergal]] – [[Babilon|babilońsko]]-[[Asyria|asyryjski]] bóg uosabiający niszczące Słońce.
Bywa, że bóstwo łączy oba powyższe aspekty – takie zjawisko obserwujemy w przypadku postaci Apolla. Zwykle jednak bóstwom solarnym przypisuje się dobry charakter.
Kult solarny był szczególnie powszechny w [[Starożytny Egipt|starożytnym Egipcie]] i na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]], wśród wielkich cywilizacji [[Azja|Azji]] ([[Chińska Republika Ludowa|Chiny]], [[Indie]], [[Japonia]]) oraz w [[Cesarstwo rzymskie|Cesarstwie Rzymskim]] i zdarzało się, iż zdobywał tam dominującą pozycję. Jednakże zwłaszcza w porównaniu z [[bóstwa lunarne|kultem lunarnym]], solarny nie jest zbyt powszechny – jego obecność w [[Afryka|Afryce]], [[Australia|Australii]], [[Melanezja|Melanezji]], [[Polinezja|Polinezji]] i [[Mikronezja (wyspy)|Mikronezji]] bardzo nietrwale się zaznacza, równie słabo rysuje się w obu Amerykach, z wyjątkiem [[Peru]] i [[Meksyk]]u (tylko tam powstały autentyczne organizmy polityczne). Wydaje się to podkreślać silny związek kultu solarnego z rozwojem cywilizacji historycznej, pojęcia króla i imperium.
Bóstwa solarne łączyły zwykle w sobie cechy bóstw płodności i [[wegetacja|wegetacji]] oraz bóstw stanowiących ład kosmiczny, co prawdopodobnie wynika z faktu, iż kult solarny ściśle łączy się z przejściem do [[gospodarka rolna|gospodarki rolnej]].
Częstokroć odwołanie się do bóstwa Słońca stanowiło podstawę legitymizacji władzy ziemskiej (władca jako syn [[Słońce|Słońca]]), np.: bogini Amaterasu miała być przodkiem japońskiej rodziny cesarskiej, Inti był przodkiem króla Inków, a egipskich faraonów nazywano synami Re.
Kult solarny czasem stawał się tak silny i popularny, że zaczynał funkcjonować jak [[monoteizm|religia monoteistyczna]]. Za [[Lucjusz Domicjusz Aurelian|Aureliana]] połączenie kultu Sola i Mitry stało się podstawą nowego kultu ''Słońca Niezwyciężonego'' (''Sol Invictus''), który nabrał cech państwowej religii niemalże monoteistycznej. Z kolei reformy Amenofisa IV ([[Echnaton]]a) uczyniły Atona jedynym bogiem w Egipcie.
Słońce jako dawca światła
Według jednej z teorii, święto [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia
== Zobacz też ==
| |||