Zamek w Leśnicy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 21:
|odbudowano = 1959–1963
|pierwszy właściciel = nieznany
|kolejni właściciele = '''rezydencja książęca'''<br />[[Bolesław I Wysoki]], 1163–1201<br/> [[Henryk I Brodaty]], 1201–38<br />[[Henryk V Brzuchaty|Henryk V Gruby]], 1278–96<br />[[Henryk VI Dobry]], 1311–35<br/> [[Jan Luksemburski]], 1335–39<br />'''rezydencja mieszczańska'''<br />Gysko de Reste, 1339–?<br />Wilherus i Johannes von Sitten<br />Peter Riger, 1348<br />OttonOtto von zder NysyNeisse, 1374<br />Nikolaus Klettendorf, 1377–99<br /> ród Banke, 1412–?<br />ród von Hörnig, 1494–1641<br />ród von Forno, 1651–1733<br />[[Zakon Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą]], 1733–42<br />Ferdinand von Mudrach, 1742–61<br />ród von Maltzan, 1761–1836<br />ród von Weltheim-Lottum, 1837–1944{{R|CKZ}}
|właściciel = [[Wrocław|Gmina Wrocław]]
|plan budynku =
Linia 44:
 
=== Okres czeski ===
W 1339 zamek stał się rezydencją mieszczańską, po sprzedaży przez króla Czech [[Jan Luksemburski|Jana Luksemburskiego]] Leśnicy (wówczas samodzielnego miasta) wraz z zamkiem mieszczaninowi wrocławskiemu Gysko de Reste za 300 praskich groszy. Pomiędzy 1339–1412 rokiem kilkakrotnie zmieniał właścicieli. Najpierw był własnością braci von Sitten{{R|CKZ}} (Wilherus i Johannes{{R|EWr}}), od 1348 roku do Petera Riegera, następnie Ottona z Nysy (Otto von der Neisse), a w latach 1377-99 przez Nikolausa Klettendorfa{{R|CKZ}}. W 1348 roku przebywał na nim [[Karol IV Luksemburski]]{{R|CKZ}}. W 1412 roku zamek został kupiony przez wrocławskiego patrycjusza Michaela Banke, który w 1420 roku, na podstawie królewskiej zgody zbudował nowe założenie – otoczony [[fosa|fosą} murowany zespół obronny, złożony z dwóch domów oraz wieży{{R|ZPl}}. Zniszczony w 1428 roku przez [[wojny husyckie|wojska husyckie]]. W 1459 roku spalony przez mieszczan wrocławskich z obawy przez przejęciem zamku przez [[husytyzm|husyckiego]] króla [[Jerzy z Podiebradów|Jerzego z Podiebradów]]{{R|CKZ}}. W roku 1494 roku zamek przeszedł w posiadanie rodu von Hörnig. Po bezpotomnej śmierci [[Ludwik II Jagiellończyk|Ludwika II Jagiellończyka]] w 1526 roku Czechy dostały się pod panowanie [[Habsburgowie|Habsburgów]].
 
=== Okres habsburski ===
W 1563 roku na zamku przebywał [[Maksymilian II Habsburg]]{{R|CKZ}}. W roku 1610 Heinrich von Hörnig wybudował nową urządzoną z przepychem ufortyfikowaną siedzibę rodową w miejscu poprzedniego zamku. W 1611 roku odwiedził ją [[Maciej Habsburg]], król czeski (od 1612 roku [[Święty Cesarz Rzymski|cesarz niemiecki]]). Zamek został zniszczony w 1633 roku podczas [[Wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]]. W rękach rodu von Hörnig zamek pozostawał do roku 1641. W 1651 roku został kupiony przez Horatiusa von Forno (z którym związane jest legenda o duchu nawiedzającym zamek) i pozostawał w posiadaniu tego rodu (z krótka przerwą na początku XVIII wieku) do roku 1733{{R|CKZ|KG}}. W 1733 roku kupiony został przez [[Zakon Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą]] i w latach 1735-40 pod kierownictwem architekta [[Christoph Hackner|Christopha Hacknera]] przebudowany w stylu barokowym (scalono istniejące dwa [[Skrzydło (architektura)|skrzydła]] w jedną bryłę i ujednolicono [[Elewacja|elewację]] zachowując poprzedni charakter wnętrz){{R|KG}}. Na trakcie prowadzącym do [[Środa Śląska|Środy Śląskiej]] (obecnie plac Świętojański) ustawiono pomnik Matki Boskiej i [[Jan Nepomucen|św. Jana Nepomucena]]{{R|CKZ}}. Po [[wojny śląskie|I wojnie śląskiej]] Leśnica wraz z większą częścią Śląska oraz z [[ziemia kłodzka|ziemią kłodzką]] stała się cześcią [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]], a potem [[Cesarstwo Niemieckie|Cesarstwa Niemieckiego]].
 
=== Okres pruski i niemiecki ===
W 1742 roku zamek został sprzedany baronowi Ferdinandowi von Mudrach{{R|KG|CKZ}}, który w latach 1752-7 przebudował wnętrza w stylu [[rokoko]]{{R|KG}}. Wieczorem 5.12.1957 roku po [[Bitwa pod Lutynią|bitwie pod Lutynią]] król [[Fryderyk II Wielki]] miał zaskoczyć i pojmać kwaterujących w pałacu austriackich oficerów (nie wiadomo, czy wydarzenie to miało rzeczywiście miejsce, ale nagłośnieniu stało się częścią miejscowe tradycji){{R|KG}}. Na zamku przed bitwą kwaterę miał [[Karol Lotaryński]], głównodowodzący wojsk austriackich{[R|CKZ}}. W 1761 zamek przechodzi na własność rodziny von Maltzan. Podczas [[wojny napoleońskie|wojen napoleońskich]] w zamku kwaterowały wojska francuskie i bawarskie (1806-7), książę [[Hieronim Bonaparte]] (1808), marszałek Michel Ney (1813). W 1836 zamek wraz z majątkiem zostaje kupiony za cenę 125 tysięcy talarów przez Carla von Wylich und Lottum{{R|KG}} i w roku 1837 staje się częścią [[Ordynacja rodowa|ordynacji]] rodu Wylich und Lottum złożonej z dóbr [[Leśnica (Wrocław)|Leśnicy]], [[Ratyn (Wrocław)|Ratynia]] i Mokrego{{R|CKZ}}. W 1841 majątek zostaje odziedziczony przez syna Carla von Wylich und Lottum – Hermanna Friedricha (posła w Holandii). Następnie zamek był w posiadaniu synów Hermanna: Moritza (1849-76) i Wilhelma (1876-1907). Zamek odziedziczyła trzecia córka Wilhelma Wiktoria von Wylich und Lottum (zmarła w 1933 roku), a jej mąż Ludolf von Wylich und Lottum, ostatni właściciel zamku zmarł nie pozostawiając następców w dniu 20.03.1944 w Neklade na [[Rugia|Rugii]]{{R|KG}}.
 
=== Okres PRL ===
Linia 57:
=== Okres współczesny ===
W 1995 roku przeprowadzono remont elewacji. Obecnie w zamku mieści się [[Centrum Kultury Zamek|Centrum Kultury „Zamek”]] będące [[Instytucja kultury|instytucją kultury]] Miasta Wrocławia{{R|ZDS2}}.
 
== Architektura ==
Zamek jest budowlą murowaną z cegły, tynkowaną, dwuskrzydłową, trójkondygnacyjną, podpiwniczoną. Wokół pałacu znajduje fosa z tworzącymi taras [[basteja|fortyfikacjami bastejowymi]] z [[ambrazura|ambrazurami]]. W piwnicach znajdują się relikty zamku z 1271 roku{{R|KG}}.
 
== Legenda ==