Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawienie martwego linku, drobne redakcyjne
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Budynek infobox
[[Plik:Uniwersytet Wrocławski, d. Kolegium Jezuickie.jpg|thumb|Gmach główny]]
| nazwa = Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego
[[Plik:UniwersytetWrocławski.jpg|thumb|Gmach główny nocą]]
| zabytek =
'''Gmach główny''' [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytetu Wrocławskiego]] -
[[Plik: | zdjęcie = Uniwersytet Wrocławski, d. Kolegium Jezuickie.jpg|thumb|Gmach główny]]
[[kamień węgielny]] położono [[6 grudnia]] [[1728]] na miejscu zburzonego dużo wcześniej [[Średniowiecze|średniowiecznego]] zamku [[Piastowie|piastowskiego]]. Zgoda na utworzenie [[jezuici|jezuickiej]] uczelni (''Akademii Leopoldyńskiej''), budowę nowego gmachu oraz pierwsze środki finansowe pochodziły od [[cesarz]]a [[Leopold I Habsburg|Leopolda I]], a dalsza budowa finansowana była przez jego następców. Pierwotny projekt zakładał powstanie [[barok]]owego budynku długości ponad 200 [[metr]]ów z 3 wieżami. Z planowanych wież powstała tylko niższa, tzw. [[Wieża matematyczna Uniwersytetu Wrocławskiego|Wieża Matematyczna]], natomiast jej bliźniaczej odpowiedniczki oraz najwyższej wieży centralnej nie wybudowano z powodu kłopotów finansowych wynikłych po wybuchu [[Wojna siedmioletnia|wojny siedmioletniej]]. Również sam korpus ostatecznie pozostał ukończony tylko w około 2/3 (nie ukończono części wschodniego skrzydła) i ma długość 171 m. Gmach bywa nazywany ''Collegium Maximum'' <ref>[http://vtls.cyf-kr.edu.pl/cgi-bin/abc-k/chameleon?host=localhost+9898+DEFAULT&sessionid=VTLS&function=CARDSCR&search=KEYWORD&pos=1&u1=12101&t1=58009 M. Rembiś, A. Smoleńska ''Kamienie dekoracyjne...'']</ref>.
| opis zdjęcia = Widok z [[Wyspa Słodowa|Wyspy Słodowej]]
| państwo = POL
| miejscowość = Wrocław
| adres = [[Plac Uniwersytecki we Wrocławiu|pl. Uniwersytecki]] 1<br>50-137 [[Wrocław]]
| typ budynku =
| styl architektoniczny =
| architekt =
| inwestor =
| wysokość całkowita =
| wysokość do dachu =
| kondygnacje =
| powierzchnia użytkowa =
| rozpoczęcie budowy = [[1728]]
| ukończenie budowy = [[1739]]
| przebudowy =
| zniszczono =
| odbudowano =
| pierwszy właściciel =
| kolejni właściciele =
| właściciel = [[Uniwersytet Wrocławski]]
| kod mapy = Wrocław
| stopniN = 51 |minutN = 06 |sekundN = 49
| stopniE = 17 |minutE = 02 |sekundE = 00
| opis miejsca =
| znak na mapie =
| commons = Category:Wrocław University Main Building
| www =
}}
'''Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego''' – zabytkowy budynek administracyjny [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytetu Wrocławskiego]] pod budowę którego [[kamień węgielny]] położono [[6 grudnia]] [[1728]] naw miejscu zburzonego dużo wcześniej [[Średniowiecze|średniowiecznego]] zamku [[Piastowie|piastowskiego]] przy obecnym [[Plac Uniwersytecki we Wrocławiu|placu Uniwersyteckim]]. Zgoda na utworzenie [[jezuici|jezuickiej]] uczelni (''Akademii Leopoldyńskiej''), budowę nowego gmachu oraz pierwsze środki finansowe pochodziły od [[cesarz]]a [[Leopold I Habsburg|Leopolda I]], a dalsza budowa finansowana była przez jego następców. Pierwotny projekt zakładał powstanie [[barok]]owego budynku długości ponad 200 [[metr]]ów z 3 wieżami. Z planowanych wież powstała tylko niższa, tzw. [[Wieża matematyczna Uniwersytetu Wrocławskiego|Wieża Matematyczna]], natomiast jej bliźniaczej odpowiedniczki oraz najwyższej wieży centralnej nie wybudowano z powodu kłopotów finansowych wynikłych po wybuchu [[Wojna siedmioletnia|wojny siedmioletniej]]. Również sam korpus ostatecznie pozostał ukończony tylko w około 2/3 (nie ukończono części wschodniego skrzydła) i ma długość 171 m. Gmach bywa nazywany ''Collegium Maximum'' <ref>[http://vtls.cyf-kr.edu.pl/cgi-bin/abc-k/chameleon?host=localhost+9898+DEFAULT&sessionid=VTLS&function=CARDSCR&search=KEYWORD&pos=1&u1=12101&t1=58009 M. Rembiś, A. Smoleńska ''Kamienie dekoracyjne...'']</ref>.
 
Skrzydło zachodnie w stanie surowym ukończono w [[1730]], a skrzydło wschodnie i wieżę matematyczną budowano w okresie [[1734]] - [[1737]], w 1737 ukończono także łącznik między gmachem uczelni a [[Kościół Imienia Jezus we Wrocławiu|kościołem uniwersyteckim]]. Prace zdobnicze wnętrz rozpoczęto w [[1732]] i prowadzono aż do [[1739]] roku. Najwcześniej rozpoczęto zdobienia skrzydła zachodniego, które było zaplanowane jako siedziba głównych reprezentacyjnych i wykładowych pomieszczeń uczelni. Natomiast wystrój skrzydła wschodniego był znacznie skromniejszy, gdyż przeznaczone było ono na cele dla zakonników, [[refektarz]], bibliotekę. Dwa ostatnie obiekty nie zostały wybudowane.
 
W skrzydle zachodnim powstał ciąg reprezentacyjnych sal i audytoriów o bardzo bogatym wystroju barokowym, w tym ''[[Auditorium Comicum]]'' (sala teatralna; spalona w XVIII w.), [[Oratorium Muzyczne]] (częściowo zniszczone w [[1945]], restaurowane na przełomie XX i XXI wieku) oraz prawie niezmienione do dziś [[Aula Leopoldina]] oraz paradna klatka schodowa. Bogatym wnętrzom towarzyszyły równie reprezentacyjne, zachowane do dziś fasady oraz główny [[portal]] wejściowy z nadległym balkonem na pierwszym piętrze.
Linia 18 ⟶ 47:
* [http://www.uni.wroc.pl/o-nas/historia-i-misja-uczelni Strona Uniwersytetu Wrocławskiego poświęcona jego historii]
 
== Galeria ==
<gallery>
[[Plik:UniwersytetWrocławski.jpg|thumb|Gmach główny nocą]]
Plik:Wroclaw University, balcony.jpg|Fasada gmachu i balkon z rzeźbami [[Johann Albrecht Siegwitz|Siegwitza]].
Plik:Aula Leopoldina.JPG|[[Aula Leopoldina]]
Plik:Wroclaw-AulaLeopoldina1.jpg|Aula Leopoldina
Plik:Wroclaw-AulaLeopoldina2.jpg|Aula Leopoldina
Plik:The staircase of the Wrocław Uniwersity3.jpg|Reprezentacyjna klatka schodowa
Plik:Wroclaw University, balcony.jpg|Fasada gmachu i balkon z rzeźbami [[Johann Albrecht Siegwitz|Siegwitza]].
Plik:Wroclaw University, the main entrance, interior.jpg|Wejście główne, wnętrze
Plik:Wroclaw University, old pharmacy; interior.jpg|Fresk i stiuki sufitu dawnej apteki klasztornej Akademii Jezuickiej
Plik:Wroclaw University, old pharmacy; portal.jpg|Drewniany portal wejściowy do dawnej apteki klasztornej Akademii Jezuickiej
Plik:Wroclaw University interior.jpg|Kuta krata we wnętrzu gmachu uczelni.
</gallery>