Willy Brandt: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Jidu Boite (dyskusja | edycje)
WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 19:
 
== Młodość i czasy II wojny światowej ==
[[Plik:Willy.Brandt.Stockholm.2007.jpg|thumb|upright|Pomnik Brandta w parku jego imienia w [[Sztokholm]]ie, w pobliżu miejsca, w którym mieszkał w czasie wojny]]
Pochodził z robotniczej rodziny. W 1932 roku ukończył gimnazjum Johanneum w [[Lubeka|Lubece]]. Wcześnie zainteresował się działalnością polityczną. W 1930 roku wstąpił do SPD, a od 1931 roku współpracował z rozłamową [[Socjalistyczna Partia Robotnicza|Socjalistyczną Partią Robotniczą]] (SAPD). W tym czasie udzielał się także jako dziennikarz. Po przejęciu władzy przez [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] w Niemczech w 1933 roku wyemigrował do [[Norwegia|Norwegii]], by założyć tam filię SAPD i prowadzić walkę przeciwko [[Narodowy socjalizm|nazistom]]. Nawiązał kontakty z norweskim ruchem robotniczym. W 1938 roku władze [[III Rzesza|III Rzeszy]] pozbawiły Frahma obywatelstwa. Pod nazwiskiem Gunnar Gaasland odwiedził Niemcy podając się za norweskiego studenta w 1936 roku. Używał on już wtedy nazwiska Brandt i przyjął obywatelstwo Norwegii. W latach 1937-1939 był korespondentem prasowym w republikańskiej [[Hiszpania|Hiszpanii]], i brał udział jako dziennikarz dla kilku lewicowych gazet w czasie hiszpańskiej wojny domowej. Po zajęciu Norwegii przez Niemców, Brandt uciekł w 1940 do [[Szwecja|Szwecji]], gdzie kontynuował działalność polityczną. Ambasada rządu norweskiego na emigracji w Szwecji przyznała mu norweskie obywatelstwo w 1940 roku. Na wygnaniu, czynił wysiłki mające na celu zbliżenie pomiędzy emigracyjnymi partiami SPD i SAP. W czasie emigracji w Szwecji Willy Brandt wypowiadał się w sprawie stosunku Niemiec do [[Polska|Polski]] i kształtu jej granic. Uznawał prawo Polaków do odbudowy własnego państwa, do bezpieczeństwa narodowego i niektórych zmian terytorialnych.
 
Linia 26:
 
== Kariera w SPD ==
W 1964 roku Brandt zastąpił [[Erich Ollenhauer|Ericha Ollenhauera]] na stanowisku przewodniczącego [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]], pełnił tę funkcję do roku 1987. W wyborach parlamentarnych z 1961 i 1965 roku był kandydatem SPD na [[Kanclerze Niemiec|kanclerza]]. W okresie rządów [[Wielka Koalicja|Wielkiej Koalicji]] [[Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)|CDU]]/[[Unia Chrześcijańsko-Społeczna w Bawarii|CSU]] i SPD w latach 1966-1969 Brandt pełnił urząd wicekanclerza i ministra spraw zagranicznych. Po wygraniu wyborów do [[Bundestag]]u przez koalicję SPD i [[Wolna Partia Demokratyczna|FDP]] we wrześniu 1969 roku, Willy Brandt został wybrany na kanclerza (21 października 1969).
 
== Kanclerz RFN ==
Za swoich rządów podpisał układ o normalizacji wzajemnych stosunków z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], a 7 grudnia 1970 [[Układ PRL-RFN|układ z Polską]]. Podczas wizyty w grudniu 1970 w Warszawie [[SkwerUklęknięcie Willy'egoWilly’ego Brandta|oddał hołd ofiarom getta]] klękając pod [[Pomnik Bohaterów Getta w Warszawie|Pomnikiem Bohaterów Getta]]<ref>[http://www.portalpoint.info/pl,wiadomosci,,75.html Wiadomości portalu point.info].</ref>. Zmienił również politykę wobec Wschodnich Niemiec, w grudniu 1972 roku podpisał z [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]] układ (tzw. ''[[Układ NRD-RFN|Grundlagenvertrag]]''). W 1973 roku [[Niemcy Zachodnie|RFN]] oraz NRD zostały przyjęte do [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]].
 
Brandt odnosił sukcesy na polu międzynarodowym, nie powiodło się mu jednak w polityce wewnętrznej. Nie zdołał uporządkować problemów gospodarczych i finansowych Niemiec. Dodatkowo wykrycie [[szpieg]]a NRD wśród pracowników urzędu kanclerskiego na tyle osłabiło pozycję kanclerza, że ten podał się do dymisji 7 maja 1974 roku (szpiegiem tym był [[Günter Guillaume]]). W następnych latach Willy Brandt pełnił nadal funkcję przewodniczącego SPD. Po ustąpieniu w 1987 roku, został honorowym przewodniczącym tej partii.
Linia 36:
 
== Inne ==
* Imię Willy'egoWilly’ego Brandta nosi [[Skwer Willy'ego Brandta|skwer w Warszawie]] u zbiegu ulic [[Ulica Karmelicka w Warszawie|Karmelickiej]] i [[Ulica Józefa Lewartowskiego w Warszawie|Lewartowskiego]], na którym w 2000 odsłonięto [[Pomnik Willy'ego Brandta w Warszawie|jego pomnik]].
[[Plik:Willy Brandt monument in Warsaw 05.JPG|thumb|[[Pomnik Willy'ego Brandta w Warszawie|Pomnik Willy'egoWilly’ego Brandta]] w [[Warszawa|Warszawie]]]]
* Wątek szpiega w otoczeniu Brandta stał się tematem jednej z najgłośniejszych [[Anglia|angielskich]] [[dramat|sztuk teatralnych]] ostatniej [[Dekada (czas)|dekady]] – ''Democracy'' [[Michael Frayn|Michaela Frayna]]. Po raz pierwszy wystawiono ją 9 września 2003 roku w [[Royal National Theatre]] w [[Londyn]]ie; w roli Brandta wystąpił [[Roger Allam]]. 18 listopada tegoż roku ten sam reżyser, [[Michael Blakemore]] wystawił ją także na [[Broadway]]u, z [[James Naughton|Jamesem Naughtonem]] w roli Brandta.
* Ninja Carlota Frahm (ur. 1940), to norweska nauczycielka, która była pierwszą dyrektorką Szkoły Montessori w mieście Lyse. Jest ona córką Willy'egoWilly’ego Brandta (poprzednie nazwisko: Herbert Frahm) i jego pierwszej żony w Norwegii, Anny Carloty Thorkildsen.
 
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.willy-brandt.de Fundacja im. Willy'egoWilly’ego Brandta w Berlinie]
* [http://www.spd.de/ Witryna internetowa SPD]
* [http://www.complete-review.com/reviews/fraynm/democracy.htm ''Democracy'' Michaela Frayna]
* {{cytuj stronę | url = http://www.feswar.org.pl/fes2009/pdf_doc/Europa_Kontynent_pojednania.pdf | tytuł = Europa kontynent pojednania? 40 lat po wizycie Willy'egoWilly’ego Brandta w Warszawie | data = 2012 | praca = Fundacja im. Friedricha Eberta | opublikowany = feswar.org.pl | data dostępu = 2013-07-16}}
 
{{MSZ Niemcy}}
Linia 59:
 
{{DEFAULTSORT:Brandt, Willy}}
[[Kategoria:LudzieWilly zimnejBrandt| wojny]]
[[Kategoria:Kanclerze Niemiec]]
[[Kategoria:Ministrowie spraw zagranicznych Niemiec]]
[[Kategoria:Burmistrzowie Berlina]]
[[Kategoria:Politycy SPD]]
[[Kategoria:Niemieccy dziennikarze]]
[[Kategoria:Ludzie związanizimnej z Bonnwojny]]
[[Kategoria:Niemieccy posłowie do Parlamentu Europejskiego]]
[[Kategoria:Nobliści - nagroda pokojowa]]
Linia 81 ⟶ 84:
[[Kategoria:Doktorzy honoris causa]]
[[Kategoria:Ludzie Roku tygodnika Time]]
[[Kategoria:NiemieccyLudzie dziennikarzezwiązani z Bonn]]
[[Kategoria:Ludzie zimnej wojny]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1913]]
[[Kategoria:Zmarli w 1992]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Bonn]]
 
{{Link FA|bs}}