Rodezja: Różnice pomiędzy wersjami

'''Rodezja''' – nazwa terytorium utworzonego w latach [[1890]]-[[1895|95]] przez [[Brytyjska Kompania Południowoafrykańska|Brytyjską Kompanię Południowoafrykańską]] (BSAC) kierowaną przez [[Cecil Rhodes|Cecila Rhodesa]]. To na jego cześć nadano nowemu terytorium nazwę ''Rodezja''. W [[1911]] podzielono je na [[Rodezja Północna|Rodezję Północną]] i [[Rodezja Południowa|Południową]], które w latach 20. [[XX wiek]]u zostały wykupione przez rząd brytyjski i otrzymały status [[kolonia (geografia polityczna)|kolonii]] [[Wielka Brytania|brytyjskich]]. W [[1953]] rząd brytyjski z samorządnej kolonii Rodezji Południowej i dwóch protektoratów brytyjskich Rodezji Północnej i Niasy utworzył [[Federacja Rodezji i Niasy|Federację Rodezji i Niasy]]. W [[1963]] wobec konfliktów targających poszczególnymi częściami składowymi i pod wpływem postępującej w Afryce dekolonizacji Federacja została rozwiązana. W [[1964]] Rodezja Północna uzyskała niepodległość jako [[Zambia]] natomiast Niasa jako [[Malawi]]. W obydwu krajach władzę objęli czarni politycy. Na początku lat 60. w Rodezji Południowej mieszkało 270 tysięcy białych i ponad 4 miliony czarnych. Istniejące partie i organizacje walczące o równe prawa czarnej ludności były systematycznie delegalizowane, ich liderzy i członkowie aresztowani i prześladowani. W [[1964]] nowy rząd kolonii utworzyła rasistowska partia [[Front Rodezyjski]] kierowana przez [[Ian Smith|Iana Douglasa Smitha]]. W dniu 11 XI [[1965]] rząd Smitha przeciwstawiając się planom rządu brytyjskiego przekazania władzy czarnej większości ogłosił jednostronnie niepodległość Rodezji. Społeczność międzynarodowa nie uznała tego faktu i prawie wszystkie kraje dalej traktowały Rodezję jako kolonię brytyjską. Londyn od samego początku rozpoczął długotrwałe próby rozwiązania konfliktu rodezyjskiego poprzez nakłonienie miejscowego rządu do równouprawnienia czarnej ludności. [[ONZ]] uznając ogłoszenie niepodległości za nielegalne wezwała do bojkotu tego kraju (natomiast nie wzywała do bojkotu krajów komunistycznych prześladujących własnych obywateli). W [[1970]] Rodezja została proklamowana Republiką. W latach siedemdziesiątych przybrała na sile walka dwóch ugrupowań walczących o wyzwolenie czarnej ludności (ZANU i ZAPU), które prowadziły walkę zbrojną z rządem Iana Douglasa Smitha ([[Wojna w buszu]] albo Druga Chimurenga). Pod wpływem nacisków zagranicznych oraz intensyfikacji działań zbrojnych ZANU i ZAPU doszło do negocjacji pomiędzy rządem Smitha i czarną opozycją, w wyniku których utworzono w [[1979]] przejściowy rząd Zimbabwe-Rodezji z czarnoskórym umiarkowanym politykiem arcybiskupem Abelem Muzorewą. W [[1980]] w wyniku demokratycznych wyborów zwycięstwo odniosła organizacja ZANU kierowana przez [[Robert Mugabe|Roberta Mugabe]]. W dniu 18 IV [[1980]] nastąpiło proklamowanie nowego państwa noszącego nazwę [[Zimbabwe]], co ostatecznie położyło kres istnieniu Rodezji.