Wikipedia

Winian potasu sodu: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
dodatkowa informacja
poprawa linków do przek., WP:SK, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Linia 7:
|3. grafika = Seignettesalz Struktur.svg
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna = Winianwinian sodu i potasu
|inne nazwy = sól Seignette'a, sól z Rochelle, winian sodowo-potasowy, E337
|nazwy farmaceutyczne = ''Natrium kalium tartaricum''
|wzór sumaryczny = KNaC<sub>4</sub>H<sub>4</sub>O<sub>6</sub>
|inne wzory = KNaC<sub>4</sub>H<sub>4</sub>O<sub>6</sub>·4H<sub>2</sub>O (tetrahydrat)<br />KOOCC(OH)C(OH)COONa
Linia 71 ⟶ 72:
|pochodne ? =
|? =
|podobne związki = [[Wodorowinianwodorowinian potasu|Wodorowinian potasowy]]
|commons =
}}
'''Winian sodowo-potasowy''' (sól sodowo-potasowa kwasu winowegoSeignette'a, nazwasól łacińskaz ''Natrium Kalium tartaricum'',Rochelle; [[języknumer angielski|ang.E]]: ''Sodium potassium tartrate'' o wzorzeE337), NaKC<sub>4</sub>H<sub>4</sub>O<sub>6</sub>•4H<sub>2</sub>O, – [[Listazwiązki Eorganiczne|nrorganiczny katalogowyzwiązek dodatku do żywnościchemiczny]]: E337)<ref>Food Standards Agency – Current EU approved additives and their E Numbers, [http://www.food.gov.uk/safereating/chemsafe/additivesbranch/enumberlist[sole|sól]]</ref> – organiczny [[związki chemicznesód|związek chemicznysodowo]], tzw. '''sól Seignette'a''' lub '''sól z Rochelle'''.<br />Jest pochodną-[[potas]]owa [[kwas winowy|kwasu winowego]]. Stosowany jest m.in. jako [[stabilizator (chemia)|stabilizator]] [[kation]]ów [[miedź|miedziowych]] (Cu<sup>2+</sup>) w reakcjach na wykrywanie obecności [[Grupa aldehydowa|aldehydowych grup]] redukujących, np. przy próbach na wykrywanie właściwości [[redukcja (chemia)|redukujących]] [[aldozy|aldoz]] – [[próba Fehlinga|Fehlinga]] czy [[próba Nylandera|Nylandera]].
 
Winian sodowo-potasowy jest również stosowany w lecznictwie, m.in. jako środek przeczyszczający. Znany pod farmaceutyczną nazwą: ''Natrium Kalium tartaricum FP III vel Sal Seignetti''.
 
Sól z La Rochelle otrzymał po raz pierwszy ok. roku 1965 aptekarz [[Ellie Seignette]] na podstawie sugestii swojego starszego brata, doktora [[Pierre Seignette|Pierre'a Seignette'a]]<ref name="Lüker">{{Cytuj książkę | nazwisko = Lüker | imię = Arne | tytuł = Sol-Gel derived Ferroelectric Thin Films for Voltage Tunable Applications | wydawca = University of Cranfield, Anglia (rozprawa doktorska) | data = 2009 | strony = 7 | data dostępu = 2013-10-14 | url = https://dspace.lib.cranfield.ac.uk/handle/1826/4483}}</ref>. W 1920 r. [[Joseph Valasek]] odkrył w tej substancji zjawisko [[Ferroelektryki|ferroelektryczności]]<ref name="Fousek">{{cytuj pismo | nazwisko= Fousek|imię= Jan | tytuł = Joseph Valasek and the discovery of ferroelectricity | czasopismo = Applications of Ferroelectrics | wolumin = | wydanie = | strony = 1-5 | rok = 1994 | doi = 10.1109/ISAF.1994.522283 | język = }}</ref><ref name="Valasek">{{Cytuj pismo | nazwisko = Valasek | imię = Joseph | tytuł = "Piezoelectric and allied phenomena in Rochelle salt | czasopismo = Phys.Rev. | wydanie = 6 | wolumin = 15 | strony = 537-538 | data = 1920 | doi = 10.1103/PhysRev.15.505}}</ref>.
Sól z La Rochelle otrzymał po raz pierwszy [[Pierre Seignette]], by produkować napoje orzeźwiające. W 1920 r. J.Valasek odkrył w tej substancji [[ferroelektryczność]], co było odkryciem tego zjawiska i jednym z największych odkryć fizyki ciała stałego.
 
== Otrzymywanie ==
Sól Seignette'a (winian sodowo-potasowy, NaKC<sub>4</sub>H<sub>4</sub>O<sub>6</sub>) można w łatwy sposób otrzymać z [[WinnyWodorowinian kamieńpotasu|wodorowinianu potasu]] (KHC<sub>4</sub>H<sub>4</sub>O<sub>6</sub>) i [[Węglan sodu|węglanu sodu]] (Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>). Najpierw zagotowuje się roztwór wodorowinianu potasu. Następnie do gorącego roztworu dodaje się węglanu sodu do momentu całkowitego przereagowania (roztwór przestaje się pienić). Gorący roztwór się następnie odsącza i odparowuje wodę. Podczas ciągłego ogrzewania z roztworu wytrąca się winian sodowo-potasowy.
 
{{Przypisy}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Winian_potasu_sodu”