Wikipedia

Polski Komitet Ratunkowy Dzieci Dalekiego Wschodu: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Izydorczak (dyskusja | edycje)
101 edycji
m drobne merytoryczne, lit.
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
57 596 edycji
m podział na sekcje, przypisy on-line, uzupełnienie, WP:SK
Linia 1:
'''Polski Komitet Ratunkowy Dzieci Dalekiego Wschodu''' powstał 16 września [[1919]] roku we [[Władywostok]]u z inicjatywy działaczy środowiska polonijnego, wywodzącego się z [[Sybiracy|zesłańców syberyjskich]] i ich potomków.
 
== Organizatorzy Komitetu ==
Pierwszym prezesem Komitetu została znana w tym środowisku działaczka społeczna – [[Anna Bielkiewicz]] (1877–1936). Jej ojciec – zesłaniec - był jednym z projektantów i budowniczych [[kolej transsyberyjska|kolei transsyberyjskiej]]. Była kuzynką [[Jerzy Strzałkowski (porucznik)|Jerzego Strzałkowskiego]], późniejszego prezesa [[Związek Młodzieży z Dalekiego Wschodu|ZMzDW]]. Jej najbliższym współpracownikiem był dr [[Józef Jakóbkiewicz]] (1892-1953). Komitet działał dla ratowania dzieci polskich, będących w trudnej lub tragicznej sytuacji. Były to najczęściej dzieci tzw. sieroty wojenne, zagubione, z sierocińców, ale również dzieci rodziców, którzy ze względu na własną sytuację materialną i ogólną sytuację w Rosji, nie mogli im zapewnić rozwoju i godziwych warunków życia. Mieli też nadzieję, że przynajmniej one wrócą do wymarzonej ojczyzny. Taki był też główny cel Komitetu. W efekcie jego działań, w latach 1919–1922, wywieziono z ogarniętej wojną domową i rewolucją Rosji, 877 dzieci i 93 dorosłych. Część z nich (117 dzieci i 14 dorosłych) przewieziono koleją przez terytorium Rosji Radzieckiej, przy pomocy [[Feliks Dzierżyński|Feliksa Dzierżyńskiego]]. Większość dzieci, dzięki pomocy organizacyjnej i materialnej Japońskiego Czerwonego Krzyża oraz Polonii Amerykańskiej, przetransportowano statkami Japońskiej Marynarki Handlowej, przez Japonię, USA i Anglię, do upragnionej Polski.
Pierwszym prezesem Komitetu została znana w tym środowisku działaczka społeczna – [[Anna Bielkiewicz]] (1877–1936). Jej ojciec – zesłaniec – był jednym z projektantów i budowniczych [[kolej transsyberyjska|kolei transsyberyjskiej]]. Była kuzynką [[Jerzy Strzałkowski (porucznik)|Jerzego Strzałkowskiego]], późniejszego prezesa [[Związek Młodzieży z Dalekiego Wschodu|ZMzDW]]. Jej najbliższym współpracownikiem był dr [[Józef Jakóbkiewicz]] (1892–1953).
Mimo początkowych trudności i niedostatków dzieci „syberyjskie” otrzymały schronienie i pomoc, w specjalnie na tę okazję przygotowanym zakładzie w [[Wejherowo|Wejherowie]]. Był to duży sukces Komitetu, a w szczególności jego czołowych działaczy Anny Bielkiewicz i Józefa Jakóbkiewicza. Zakład w Wejherowie został zorganizowany w budynku dawnego szpitala psychiatrycznego i nosił oficjalną nazwę: Zakład Wychowawczy dla Dzieci Syberyjskich w Wejherowie. Przebywał w nim także Jerzy Strzałkowski z matką i młodszym rodzeństwem. Zakład działał w latach 1923–1928. Przebywało w nim w różnych okresach do 300 dzieci. Uczestniczyły w zajęciach szkolnych i różnych zajęciach pozaszkolnych. Między innymi w harcerstwie, które było kontynuacją patriotycznej atmosfery, kultywowanej w środowiskach polskich na [[Syberia|Syberii]]. Hufiec Wejherowski zwany także „Syberyjskim” jako pierwszy w Polsce skierował zainteresowania [[harcerstwo|harcerstwa]] na problematykę wychowania morskiego. Głównymi pionierami i wykonawcami tej idei byli [[generał|gen.]] [[Mariusz Zaruski]] i [[harcmistrz|hm.]] [[Antoni Gregorkiewicz]].▼
 
== Cele działania ==
Komitet działał dla ratowania dzieci polskich, będących w trudnej lub tragicznej sytuacji. Były to najczęściej dzieci tzw. sieroty wojenne, zagubione, z sierocińców, ale również dzieci rodziców, którzy ze względu na własną sytuację materialną i ogólną sytuację w Rosji, nie mogli im zapewnić rozwoju i godziwych warunków życia. Mieli też nadzieję, że przynajmniej one wrócą do wymarzonej ojczyzny. Taki był też główny cel Komitetu.
 
== Efekty działań ==
W efekcie jego działań, w latach 1919–1922, wywieziono z ogarniętej wojną domową i rewolucją Rosji, 877 dzieci i 93 dorosłych. Część z nich (117 dzieci i 14 dorosłych) przewieziono koleją przez terytorium Rosji Radzieckiej, przy pomocy [[Feliks Dzierżyński|Feliksa Dzierżyńskiego]]. Większość dzieci, dzięki pomocy organizacyjnej i materialnej Japońskiego Czerwonego Krzyża oraz Polonii Amerykańskiej, przetransportowano statkami Japońskiej Marynarki Handlowej, przez Japonię, USA i Anglię, do upragnionej Polski<ref name="wodniacy">{{Cytuj stronę | url = http://wodniacy.eu/almanach.item.2/doktor-jak%C3%B3bkiewicz-i-hufiec-syberyjski.html | tytuł = Doktor Jakóbkiewicz i Hufiec Syberyjski | praca = Wodniacy – vortal harcerzy wodniaków | opublikowany = wodniacy.eu | język = pl | data dostępu = 2013-10-14}}</ref><ref name="OdysejaDzieci">{{Cytuj stronę | url = http://wejherowo.naszemiasto.pl/artykul/908871,odyseja-dzieci-syberyjskich-przez-japonie-do-wejherowa,id,t.html | tytuł = Odyseja Dzieci Syberyjskich przez Japonię do Wejherowa | autor = Tomasz Smuga (wywiad z [[Regina Osowicka|Reginą Osowicką]]) | data = 2011-05-16 | praca = Naszemiasto.pl | opublikowany = wejherowo.naszemiasto.pl | język = pl | data dostępu = 2013-10-15}}</ref><ref name="Tsuruga">{{Cytuj stronę | url = http://www.tmo-tsuruga.com/kk-museum/polish-orhpans/polish-orhpans_e.html | tytuł = Polish Orphans. 763 Polish orphans rescued by the Japanese Red Cross Society arrived safely at Tsuruga Port between 1920 and 1922 | praca = Strona internetowa czasopisma Port of Humanity Tsuruga Museum | opublikowany = www.tmo-tsuruga.com | język = en | data dostępu = 2013-10-15}}</ref>.
 
Mimo początkowych trudności i niedostatków dzieci „syberyjskie” otrzymały schronienie i pomoc, w specjalnie na tę okazję przygotowanym zakładzie w [[Wejherowo|Wejherowie]]. Był to duży sukces Komitetu, a w szczególności jego czołowych działaczy Anny Bielkiewicz i Józefa Jakóbkiewicza<ref group=uwaga>Nazwiska osób patronujących Komitetowi, członków honorowych, członków komisji rewizyjnej i Zarządu Głównego wymieniono na pierwszych stronach gazetki „Echo z Dalekiego Wschodu” (1924), znajdującej się w zbiorach Biblioteki Narodowej, udostępnionej w formie zdygitalizowanej (zob. przypisy).</ref>.
 
Zakład w Wejherowie został zorganizowany w budynku dawnego szpitala psychiatrycznego i nosił oficjalną nazwę: Zakład Wychowawczy dla Dzieci Syberyjskich w Wejherowie. Przebywał w nim także Jerzy Strzałkowski (z matką i młodszym rodzeństwem) oraz [[Jadwiga Skąpska-Truscoe|Jadwiga Skąpska]] z braćmi, w przyszłości – zasłużona [[harcmistrz]]yni, kpt. [[SY Grażyna|Grażyny]], organizatorka pierwszych morskich rejsów załóg żeńskich<ref name="zhppgk">{{Cytuj stronę | url = http://www.zhppgk.org/organizacja_harcerek/egazetka_2/gazetka_2_migawki_grazyna.htm | tytuł = HM. Jadwiga Skąpska-Truscoe 1907–1996 | praca = [[Związek Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju]]; Gazetka Nr 2 – Migawki historyczne | opublikowany = www.zhppgk.org | język = pl | data dostępu = 2013-10-14}}</ref>.
 
▲Mimo początkowych trudności i niedostatków dzieci „syberyjskie” otrzymały schronienie i pomoc, w specjalnie na tę okazję przygotowanym zakładzie w [[Wejherowo|Wejherowie]]. Był to duży sukces Komitetu, a w szczególności jego czołowych działaczy Anny Bielkiewicz i Józefa Jakóbkiewicza. Zakład w Wejherowie został zorganizowany w budynku dawnego szpitala psychiatrycznego i nosił oficjalną nazwę: Zakład Wychowawczy dla Dzieci Syberyjskich w Wejherowie. Przebywał w nim także Jerzy Strzałkowski z matką i młodszym rodzeństwem. Zakład działał w latach 1923–1928. Przebywało w nim w różnych okresach do 300 dzieci. Uczestniczyły w zajęciach szkolnych i różnych zajęciach pozaszkolnych. Między innymi w harcerstwie, które było kontynuacją patriotycznej atmosfery, kultywowanej w środowiskach polskich na [[Syberia|Syberii]]. Hufiec Wejherowski zwany także „Syberyjskim” jako pierwszy w Polsce skierował zainteresowania [[harcerstwo|harcerstwa]] na problematykę wychowania morskiego. Głównymi pionierami i wykonawcami tej idei byli [[generał|gen.]] [[Mariusz Zaruski]] i [[harcmistrz|hm.]] [[Antoni Gregorkiewicz]].
 
Komitet wydawał jednodniówkę „Echo z Dalekiego Wschodu” (tytuł alternatywny: Jednodniówka Komitetu Ratunkowego Dzieci Dalekiego Wschodu poświęcona sprawie pobytu dzieci syberyjskich w Japonji i Ameryce oraz zorganizowaniu ich życia w Polsce), w której szczegółowo przedstawiano przebieg akcji i informowano o aktualnych zamierzeniach<ref name=Echo>{{Cytuj stronę | url=http://www.europeana.eu/resolve/record/92033/0D1F8CA389369615D3FF7197C0CDD450CE43DEBA|tytuł = Echo z Dalekiego Wschodu|data dostępu =2013-10-16 |opublikowany = Europeana}}</ref>.
 
== Powiązania ==
Na podstawie akcji ratunkowej polskich dzieci z Syberii przez Japonię do Polski powstał w 2003 roku film ''[[Warushawa-no Aki]]'' (polski tytuł: ''Jesień w Warszawie''). Film wyreżyserował Hiroki Hayashi, a rolę Anny Bielkiewicz zagrała [[Anna Romantowska]]<ref>{{cytuj stronę| url= http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/1217339| tytuł = na: film polski.pl |data dostępu = 22 marca 2009| autor = | język = pl}}</ref>.
 
{{Uwagi}}
{{Przypisy}}
 
Linia 13 ⟶ 28:
* Eugeniusz Rybałko ''Dojrzewanie w walce'' Wyd. SPRINT 2005
* prof. Wiesław Theiss ''Dzieci syberyjskie'' UW, Wydz. Pedagogiczny 1992
 
[[Kategoria:II Rzeczpospolita]]
[[Kategoria:Organizacje społeczne]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Polski_Komitet_Ratunkowy_Dzieci_Dalekiego_Wschodu”