FIM-92 Stinger: Różnice pomiędzy wersjami

Lekki oraz łatwy w obsłudze, FIM-92 Stinger jest pasywnym naprowadzanym na podczerwień pociskiem ziemia-powietrze. Pocisk odpalany jest z wyrzutni ręcznej przez jednego operatora, ale oficjalnie obsługa wymaga dwóch osób. FIM-92B może atakować samoloty w odległości do 4800 m i lecącychlecące na wysokości pomiędzy 180 a 3800 m. Pocisk może być też odpalany z pojazdu [[M1097 Avenger]] oraz pojazdu [[M2 Bradley]] wyposażonego w pociski Stinger.

Pocisk ma długość 1,52 m, średnicę 70 mm plus 10 -mm stateczniki. Masa samego pocisku wynosi 10,1 kg, a z wyrzutnią 15,2 kg. Stinger jest odpalany w dwóch etapach: w pierwszej fazie uruchamia się mały silnik odrzutowy, który wyrzuca pocisk na odległość bezpieczną dla operatora. Dopiero wtedy uruchamiany jest drugi silnik na paliwo stałe, który nadaje pociskowi przyśpieszenia do prędkości 2,2 [[Liczba Macha|macha]] (750 m/s, 2700 km/h). 3-kilogramowa penetrująca [[głowica bojowa]] zawiera autodestruktor.

Istnieją trzy typy pocisku: podstawowy, Stinger z biernym optycznym przeszukiwaniem (POST) oraz Stinger z programowalnym [[mikroprocesor]]em (RMP). Wersja RMP jest powszechnie używana przez armię USA. PosłużyłPosłużyła również jako baza do opracowania [[AIM-92 Stinger]], odmiany pocisku używanej na samolotach.

Stingery debiutowały w boju w roku [[1982]] podczas [[Wojna o Falklandy-Malwiny|wojny o Falklandy]]. Żołnierze brytyjskich oddziałów specjalnych [[Special Air Service|SAS]] posiadali sześć wyrzutni, jednak znali tylko uproszczoną instrukcję ich użycia (komandosi przeszkoleni w ich użyciu zginęli w katastrofie śmigłowca 19 maja). Pomimo to, 21 maja podczas [[operacji Sutton]] udało się im zestrzelić szturmowego [[IA-58A Pucara]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.naval-history.net/F44airbattles.htm | tytuł = BATTLE ATLAS of the FALKLANDS WAR 1982 - by Land, Sea and Air | data dostępu = 24 grudnia 2009| autor = Gordon Smith| opublikowany = | praca = | data = | język = en}}</ref>. Tydzień później (30 maja) k. Mount Kent strącili ze Stingera argentyński śmigłowiec [[Aérospatiale Puma|SA-330 Puma]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://en.mercopress.com/2002/04/12/argentine-puma-shot-down-by-american-Stinger-missile#prof | tytuł = Argentine Puma shot down by american “Stinger” missile.| data dostępu = 24 grudnia 2009| autor = | opublikowany = | praca = | data = April 12th 2002| język = en}}</ref>.

Pojawienie się na polu walki Stingerów znalazło odbicie w wielkości strat ponoszonych przez radzieckie lotnictwo. Były to jednak liczby bezwzględne – ilość przeprowadzanych ataków nie szła w parze z ich skutecznością. Przed użyciem Stingerów, w [[1984]] roku odnotowano 60 ataków rakietowych, w wyniku których zestrzelonych zostało 10 maszyn (16% skuteczności). W [[1985]] było to 140 ataków i 15 zestrzeleń (niecałe 11% skuteczności). Kiedy pod koniec [[1986]] pojawiły się Stingery, odnotowano wprawdzie aż 600 ataków i znaczny wzrost strat radzieckich (100 maszyn), ale stanowiło zaledwie 16% skuteczności<ref>Steven J. Zaloga, ''Berety z gwiazdami. Radzieckie wojska powietrznodesantowe'', Warszawa 2003.</ref>. Pytanie, czy Stinger wpłynął na losy wojny w Afganistanie poprzez swoją jakość, umiejętność użycia, czy po prostu ilość w jakiej był dostarczany, do dziś dnia pozostaje otwarte.

Zdaniem wielu ekspertów, jedną z głównych przyczyn niepowodzeń radzieckich w Afganistanie były wysokie straty w ludziach i sprzęcie, których powodem było m.in. posiadanie przez [[mudżahedin]]ów broni przeciwlotniczej w postaci Stingerów. Możliwość stosunkowo skutecznego atakowania celów powietrznych była do końca działań bojowych poważnym atutem partyzantów. Wczesną jesienią [[1986]], tuż przed pojawieniem się Stingerów, wojna wydawała się pogrążać w impasie. Wielu zachodnich analityków uważało, że zwycięstwo jest poza zasięgiem mudżahedinów. Lecz po otrzymaniu Stingerów partyzanci odzyskali inicjatywę taktyczną, co w dużym stopniu miało wpływ na bieg wojny.

W lutym [[1993]] przedstawiciele prezydenta Czeczenii [[Dżochar Dudajew|Dżohara Dudajewa]] prowadzili w Londynie negocjacje w sprawie zakupu 2 tys. wyrzutni Stinger dla sił zbrojnych republiki. Ostatecznie do transakcji nie doszło z powodu zamordowania czeczeńskich wysłanników. Jednak kilka przemyconych wyrzutni, znajdowało się na wyposażeniu bojowników podczas [[I wojna czeczeńska|I wojny czeczeńskiej]]. Jedna z nich została użyta w Groznym w sierpniu [[1996]] przeciwko rosyjskim samolotom. Wystrzelono dwie rakiety, jednak obydwie chybiły na skutek nieumiejętnego posługiwania się tą bronią przez czeczeńską obsługę<ref>Mirosław Kuleba, ''Imperium na kolanach. Wojna w Czeczeni 1994-1995''. Warszawa 1998.</ref>.