Auksyny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pisum (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Pisum (dyskusja | edycje)
m drobne techniczne
Linia 2:
[[Plik:Kwas fenylooctowy.svg|thumb|250px|[[Kwas fenylooctowy]]]]
 
'''Auksyny''' – grupa substancji chemicznych zaliczanych [[hormony roślinne|hormonów roślinnych]]. Auksyny stymulują wzrost [[rośliny|roślin]] oraz wpływają na kształtowanie się [[owoc]]ów [[partenokarpia|partenokarpicznych]]) i odgrywają istotną rolę w procesach [[adaptacjaAdaptacja (biologia)|adaptacji]] takich jak [[fototropizm]] i [[geotropizm]]. Auksyny wykazują cechy zarówno hormonów w znaczeniu zbliżonym do pojęcia używanego na określenie substancji regulacyjnych ssaków oraz cechy [[morfogen]]ów, czyli substancji regulujących proces [[morfogenezaMorfogeneza roślin|morfogenezy]] roślin{{r|Friml-2003}}.
 
Najważniejsze auksyny naturalne to:
Linia 20:
 
== Działanie ==
[[Plik:Auxin.jpg|thumb|300px|''[[Arabidopsis thaliana]]'' o niezaburzonym metabolizmie (po lewej) oraz [[mutant]] z zaburzoną transdukcją sygnału auksyn (po prawej)]]
Jedną z ważniejszych funkcji auksyn jest pobudzenie [[wzrost elongacyjny|wzrostu elongacyjnego]] roślin. Mają one pośredni wpływ na rozciągliwość ścian komórkowych. Według jednej z hipotez (zwanej hipotezą wzrostu w wyniku zakwaszenia – [[wzrost kwasowy]]) auksyny pobudzają działanie [[pompa protonowa|pompy protonowej]] w błonach komórkowych, w wyniku czego [[jon hydroniowy|jony hydroniowe]] (H<sub>3</sub>O<sup>+</sup>) przenikają z [[cytoplazma|cytoplazmy]] do [[ściana komórkowa|ściany komórkowej]]. Powoduje to zakwaszenie ściany komórkowej i aktywację [[białka|białek]] z grupy [[ekspansyny|ekspansyn]], rozrywających [[wiązanie chemiczne|wiązania]] pomiędzy [[cząsteczka]]mi wchodzącymi w skład ściany komórkowej. Ściana wówczas staje się plastyczna i zdolna do rozciągania pod wpływem ciśnienia wody, która w warunkach ułatwionego transportu przenika do wnętrza rośliny i akumuluje się głównie w [[tonoplast|tonoplaście]].
 
Linia 29 ⟶ 30:
Zbyt duże stężenie auksyn pobudza produkcję [[Eten|etylenu]], co opóźnia wzrost rośliny.
 
== Transport ==
Przemieszczanie auksyn w roślinie odbywa się na dwa sposoby. Z organów będących źródłem auksyn takich jak kwiaty albo młode liście auksyny w sposób nieregulowany przemieszczane są przez dojrzały floem. Transport [[floemłyko|floemem]]em jest stosunkowo szybki. Wolniej i w sposób polegający regulacji auksyn przemieszczane są przez [[kambium]]. Transport z komórki do komórki odbywa się od [[pędPęd (botanika)|pędu]]u w kierunku [[korzeń|korzenia]]. Powolne, kontrolowane przemieszczanie auksyn w ograniczonym zakresie odbywa się także przy udziale innych [[tkanki roślinne|tkanek]]{{r|Petrásek-2009}}.
 
== Historia odkrycia ==
Linia 38 ⟶ 39:
== Bibliografia ==
{{Przypisy-lista|
<ref name="Szweykowska-2002">{{cytuj książkę | nazwisko = Szweykowska | imię = Alicja | tytuł = Fizjologia roślin | data = 2002 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza | miejsce = Poznań | isbn = 83-232-0815-8 | strony = 169-170 }}</ref>
<ref name="Friml-2003">{{Cytuj pismo | nazwisko = Friml | imię = J. | tytuł = Auxin transport - shaping the plant. | czasopismo = Curr Opin Plant Biol | wolumin = 6 | numer = 1 | strony = 7-12 | miesiąc = Feb | rok = 2003 | doi = | pmid = 12495745 }}</ref>
<ref name="Petrásek-2009">{{Cytuj pismo | nazwisko = Petrásek | imię = J. | nazwisko2 = Friml | imię2 = J. | tytuł = Auxin transport routes in plant development. | czasopismo = Development | wolumin = 136 | numer = 16 | strony = 2675-88 | miesiąc = Aug | rok = 2009 | doi = 10.1242/dev.030353 | pmid = 19633168 }}</ref>
}}
* Jankiewicz L.S. (red.), ''Regulatory wzrostu i rozwoju roślin, Tom 1. Właściwości i działanie'', PWN, Warszawa 1997.