Chromatyna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Migrating 41 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q180951 (translate me)
dodanie przypisow
Linia 1:
[[Plik:Chromatin chromosome.png|thumb|300px|right|'''Różne stopnie upakowania DNA''': (1) Podwójna helisa DNA. (2) Włókno chromatyny - nukleosomy, czyli DNA nawinięte na histony. (3) Chromatyna z centromerem podczas [[interfaza|interfazy]]. (4) Skondensowana chromatyna podczas [[profaza|profazy]]. (5) Chromosom w [[metafaza|metafazie]].]]
 
'''Chromatyna''' (''chromatinum'') – włóknista substancja występująca w [[Jądro komórkowe|jądrze komórkowym]], zbudowana z [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]], [[Histony|histonów]] i niehistonowych [[Białka|białek]]. Stanowi główny składnik [[chromosom]]ów. {{fakt|U [[bakterie|bakterii]] również występuje chromatyna<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Dame | imię = Remus | autor link = | tytuł = The role of nucleoid-associated proteins in the organization and compaction of bacterial chromatin| url = http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2958.2005.04598.x/abstract | czasopismo = Molecular Microbiology | adres czasopisma = | oznaczenie = | wolumin = 56| wydanie = 4 | strony = 858–870 | data =2011 | rok = | miesiąc = | odpowiedzialność = | wydawca = | miejsce = | issn = | doi = 10.1111/j.1365-072958.2005.04598.x | doietykieta = | pmid = | oclc = | bibcode = | id = | cytat = | język = en | data dostępu = 2013-11-25 | odn = }}</ref>.
 
Chromatyna posiada kilka stopni upakowania. [[Podwójna helisa]] [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] wraz z białkami tworzy [[nukleosom]]y (owija się wokół oktameru histonowego 1 i 3/4 razy). Nukleosom obejmuje łańcuch DNA o długości około 200 [[Para zasad|par zasad]] (u człowieka 146 par zasad), z których 146 nawiniętych jest na rdzeń zbudowany z 4 rodzajów [[Histony|białek histonowych]], nazywany także [[oktamer histonowy|oktamerem histonowym]]. Pomiędzy nukleosomami znajduje się [[Łącznikowy DNA|DNA łącznikowy]] o długości około 50 par zasad. Nukleosomy i DNA łącznikowe układają się w specyficzny, zygzakowaty sposób, tworząc [[Solenoid (biologia)|solenoid]], który posiada średnicę 30 nm i dlatego jest czasem określany mianem włókna 30 nm. Solenoid układa się w pętle, z których składają się [[Chromatyda|chromatydy]]. Następnie kondensuje w supersolenoid, ten w superhelisę, by ostatecznie stać się chromosomem metafazowym (składa się on z 2 chromatyd połączonych centromerem w miejscu przewężenia pierwotnego).