Gipsoryt: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
poprawa linków do ujedn., WP:SK, usunięcie nadmiarowych linków do dat
Linia 1:
'''Gipsoryt''' — technika [[grafika|graficzna]] [[druk wypukły|druku wypukłego]], w której [[forma drukowa|matryca]] wykonana jest z [[gips]]u; także [[odbitka]] wykonana tą techniką. Gipsoryty wykonywane są od [[XIX wiek]]uwieku. Technika została opisana przez francuskiego grafika [[Maxime Lalanne]] (1827–1886). Na nowo odkryta i rozwijana była w latach 30. XX wieku w [[Paryż|paryskim]] studiu graficznym [[Atelier 17]] założonym przez [[Stanley William Hayter|Stanleya Williama Haytera]].
 
Płytę gipsową odlewa się na szklanej płycie, przy dużych formatach wzmacnia paskami płótna lub gazy. Niektórzy graficy wyschnięty gips pokrywają spirytusowym roztworem [[szelak]]u, aby go utwardzić i zmniejszyć chłonność. Ze względu na miękkość materiału opracowanie matrycy jest dosyć łatwe. Rysunek wycinany jest [[rylecRylec (narzędzie)|rylcem]], [[dłuto|dłutem]], [[nóż|nożem]], [[chwiejak|chwiejakiem]]iem i innymi narzędziami stosowanymi w grafice. Ze względu na znaczną kruchość płyty gipsowej odbitki wykonuje się bez użycia [[Prasa (maszyna)|prasy]].
 
Odmianą tej techniki jest '''gipsoryt pozytywowy'''. Polega na przygotowaniu rysunku w materiale stanowiącym formę odlewniczą (negatyw), z którego odlewa się następnie formę drukową (pozytyw). Do tej metody stosowany jest np. [[woski|wosk]] lub [[parafina]] – na ogrzaną płytę wylewa się stopiony wosk, a po jego zastygnięciu wycina rysunek. Po odlaniu płyty gipsowej możliwe jest dokonanie retuszy.
Linia 8:
* {{cytuj książkę |autor=Andrzej Jurkiewicz|tytuł = Podręcznik metog grafiki artystycznej |inni=Roman Artymowski (opracowanie i poszerzenie) |wydawca=Arkady |miejsce =Warszawa |rok=1975 |strony=155-157}}
 
=== Linki Zewnętrznezewnętrzne ===
* [http://www.mt.com.pl/archiwum/63-MT-06-Gipsoryt.pdf Młody Technik: Władysław Skoczylas, ''Jak wykonać gipsoryt?'', czerwiec 1963.]
* [http://www.mt.com.pl/archiwum/69-NW-01-Gipsoryt_i_linoryt.pdf Młody Technik: Michał Paryżski, ''Gipsoryt i linoryt'', styczeń 1969.]