Wikipedia

Próba Tollensa: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Wycofano edycje użytkownika 85.237.162.182 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to MerlIwBot.
W nazewnictwie związków kompleksowych ligand NH3 nosi nazwę, amina-, NIE amino- - chodzi o przedrostek dodawany do jonu, w którym do centrum koordynacji przyłączane są ligandy NH3.
Linia 1:
[[Plik:Diamminesilver(I)-3D-balls.png|thumb|200px|Model przestrzenny kationu diaminosrebradiaminasrebra(I), [Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup>]]
'''Próba Tollensa''' ('''próba lustra srebrowego''') – [[reakcja chemiczna]] służąca do wykrywania [[aldehydy|aldehydów]]. Podczas pozytywnej próby Tollensa powstaje [[srebro|srebro metaliczne]], osadzające się w postaci lustrzanej powłoki na szklanej powierzchni naczynia reakcyjnego. [[Ketony]] dają negatywny wynik próby, z wyjątkiem [[Węglowodany|cukrów]] z grupy [[ketozy|ketoz]], takich jak [[fruktoza]].
 
Linia 8:
Próba Tollensa jest prowadzona w lekko [[zasady|zasadowym]] środowisku, w którym ketozy ulegają [[epimeryzacja|epimeryzacji]] do [[aldozy|aldoz]], dzięki czemu metodą tą można wykrywać też cukry nie zawierające początkowo grup aldehydowych. Przykładem jest fruktoza (ketoza), przekształcająca się w trakcie próby w aldozy: [[glukoza|glukozę]] i [[mannoza|mannozę]]. Jednym z niewielu cukrów, które nie dają pozytywnego wyniku próby Tollensa jest [[sacharoza]].
 
Do wykonania próby Tollensa wykorzystuje się ''odczynnik Tollensa'', czyli roztwór zawierający jony diaminosrebradiaminasrebra(I) [Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup>. Odczynnik Tollensa otrzymuje się dodając [[woda amoniakalna|wody amoniakalnej]] do roztworu [[azotan srebra|azotanu srebra]]. W pierwszym etapie wytrąca się brunatny osad [[tlenek srebra(I)|tlenku srebra(I)]]:
 
: 2AgNO<sub>3</sub> + 2NH<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>O → Ag<sub>2</sub>O↓ + 2NH<sub>4</sub>NO<sub>3</sub>
Linia 16:
: Ag<sub>2</sub>O + 4NH<sub>3</sub> + H<sub>2</sub>O → 2[Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup> + 2OH<sup>−</sup>
 
Powstaje [[kompleksy jonowe|jon kompleksowy]] diaminosrebradiaminasrebra(I) ([Ag(NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup>). Roztworu tego nie wolno przechowywać, ze względu na powstawanie tzw. [[srebro piorunujące|srebra piorunującego]] o właściwościach [[wybuch]]owych.
 
Po wprowadzeniu do odczynnika Tollensa aldehydu, diaminosrebrojon diaminasrebra(I) redukuje się do metalicznego srebra. Jeżeli reakcja przeprowadzana jest w czystej probówce (najlepiej odtłuszczonej [[wodorotlenek sodu|wodorotlenkiem sodu]]) na jej ściankach powstanie "lustro srebrowe". Jeżeli probówka będzie brudna wytrąci się czarny osad srebra.
 
Pozytywny wynik daje również reakcja z [[kwas mrówkowy|kwasem mrówkowym]], który podobnie jak aldehydy, zawiera ugrupowanie -CHO i ma właściwości [[redukcja (chemia)|redukujące]]. Efekt jest jednak słabszy niż w przypadku reakcji z aldehydami. Anion mrówczanowy utlenia się w trakcie próby do anionu [[węglany|węglanowego]]:
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Próba_Tollensa”