Katapulta startowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
YurikBot (dyskusja | edycje)
m +link fix
Linia 6:
Zadaniem współcześnie stosowanych katapult startowych, jest wspomaganie startu samolotów, przez nadanie im dużego przyspieszenia początkowego umożliwiającego osiągnięcie [[Prędkość startowa|prędkości startowej]] na bardzo krótkim odcinku pokładu startowego. Urządzenia tego typu mają postać wbudowanego w pokład startowy toru ze znajdującym się poniżej tłokiem wyposażonym w specjalny uchwyt do przytwierdzania podwozia dziobowego samolotu. Pod wpływem wysokiego ciśnienia [[Para wodna|pary]] poruszający się tłok ciągnie za sobą samolot i w czasie około 4 sekund nadaje mu prędkość, która wraz z prędkością lotniskowca i czołowego [[wiatr]]u (start odbywa się po ustawieniu okrętu pod wiatr) zapewnia osiągnięcie odpowiedniej siły nośnej i start maszyny. Niektóre samoloty marynarki, np [[North American FJ-2 Fury]], posiadały wydłużoną goleń podwozia dziobowego dzięki czemu zapewniano większy [[kąt natarcia]] skrzydeł co ułatwiało start.
 
Na początku, aż do zakończenia [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość katapult startowych na lotniskowcach była napędzana hydraulicznie. Pierwsze bardziej efektywne katapulty parowe zastosowano na [[Stany Zjednoczone|amerykańskim]] lotniskowcu [[HMS Perseus (R51)|HMS Perseus]] w połowie [[Lata 50. XX wieku|lat 50.]]. Zapewniały one większą moc niż hydrauliczne i umożliwiały start dużo cięższym [[Samolot myśliwski|myśliwcom]] odrzutowym. Na początku [[XXI]] wieku rozpoczęto prace nad zbudowaniem elektrycznej katapulty startowej ''Electromagnetic Aircraft Launch System'' opartej o [[silnik liniowy]]. Wprowadzenie nowych katapult elektromagnetycznych ma na celu podniesienie niezawodności okrętu i kontynuowanie startów samolotów także w przypadku awarii systemów parowych. W niektórych obecnie projektowanych lotniskowcach przewiduje się zainstalowanie właśnie takich rozwiązań.
 
Poza Stanami Zjednoczonymi, [[Rosja|Rosją]] i [[Francja|Francją]], większość państw posiadających lotniskowce skłania się bardziej do zastosowania samolotów pionowego startu i lądowania, głównie [[McDonnell Douglas AV-8B Harrier II]], które mogą starować ze znacznie mniejszych i tańszych jednostek pływających. Rosyjski samolot [[Su-33]] jest w stanie wystartować z pokładu lotniskowca bez użycia urządzeń wspomagających, ale tylko przy zredukowanej masie paliwa i uzbrojenia. [[Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych]] używa katapult do rozpędzania samolotów załadowanych uzbrojeniem o dużej masie, oraz większych maszyn, których ciąg silników nie zapewnia dostatecznej mocy do rozpędzenia ich do prędkości startowej.
 
Samoloty startujące z lotniskowców przy pomocy katapult startowych określa się skrótem [[CATOBAR]]. W celu zapewnienia bezpiecznego lądowania tego typu maszyn konieczne jest stosowanie [[Lina hamująca|lin hamujących]] skracających dobieg samolotu.