Akwitania: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{FRA region infobox}} na {{Jednostka administracyjna infobox}}
m drobne redakcyjne
Linia 16:
|stanowisko zarządzającego = prezydent
|powierzchnia = 41 309
|liczba ludności = 3 286 605
<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.ined.fr/fr/pop_chiffres/france/structure_population/regions_departements/ | tytuł =Régions et départements | data dostępu = 6 sierpnia 2013 | autor =INED | język = fr}}</ref>
|rok = 2012
Linia 32:
|3. podział = 235
|nazwa 4. podziału = [[Gmina (Francja)|gmin]]
|4. podział = 2 2962296
|mapa = Aquitaine region locator map.svg
|nazwa mapy = Francji
Linia 40:
}}
 
'''Akwitania''' ([[język francuski|fr.]] ''Aquitaine'') – [[kraina historyczna]] i [[region (Francja)|region administracyjny]] we [[Francja|Francji]], położony na wybrzeżu [[Ocean Atlantycki|atlantyckim]] w południowo-zachodniej części kraju. Graniczy z [[Hiszpania|Hiszpanią]] oraz regionami: [[Poitou-Charentes]], [[Limousin]] i [[Midi-Pireneje|Midi-Pyrénées]]. Dzieli się na pięć [[departament (Francja)|departamentów]]: [[Dordogne (departament)|Dordogne]], [[Żyronda (departament)|Gironde]], [[Landy (departament)|Landes]], [[Lot i Garonna|Lot-et-Garonne]] i [[Pireneje Atlantyckie|Pyrénées-Atlantiques]].
 
Najważniejszymi miastami obok siedziby Rady Regionalnej - [[Bordeaux]] (217,0 tys. mieszk.) - są [[Pau (Pireneje Atlantyckie)|Pau]] (79,4), [[Mérignac (Żyronda)|Mérignac]] (62,5), [[Pessac]] (56,6), [[Bajonna]] (40,4), [[Talence]] (37,5), [[Anglet]] (35,5), [[Mont-de-Marsan]] (30,7), [[Agen]] (30,6), [[Biarritz]] (30,3) oraz [[Périgueux]] (30,0).
 
W południowej części regionu zamieszkuje [[Baskowie|mniejszość baskijska]].
Linia 48:
== Historia ==
Nazwa ''Akwitania'' wywodzi się z języków celtyckich. Została przyjęta do [[łacina|łaciny]] jako ''Aquitania''. Autorem jednej z pierwszych wzmianek o tej krainie jest [[Gajusz Juliusz Cezar|Cezar]], który wymienia ją w ''Commentarii de bello Gallico'' jako jedną z trzech głównych części [[Galia|Galii]].
Za czasów [[ImperiumCesarstwo rzymskie|Imperium rzymskiego]]go Akwitania była częścią prowincji ''Gallia''. W IV wieku była podzielona na trzy prowincje: ''Aquitanica prima'', ''Aquitanica secunda'' i ''Novempopulanam''. Ta ostatnia początkowo obejmowała dziewięć miast. Rozwiązły tryb życia ówczesnych mieszkańców Akwitanii był przedmiotem ostrej krytyki [[Salwian z Marsylii|Salwiana]]<ref>Salwian z Marsylii, ''O rządach Boga'' 7:8-22 , UKSW Warszawa 2010, przyp. 483, s. 223.</ref>. Od [[413]] we władaniu [[Wizygoci|Wizygotów]]. W roku [[507]], po [[Bitwa pod Vouillé|bitwie pod Vouillé]] przeszła pod panowanie [[Frankowie|Franków]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zientara | imię = Benedykt | tytuł = Historia powszechna średniowiecza | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwo Trio | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-7436-092-0 | strony = 117,118}}</ref>. W [[średniowiecze|średniowieczu]] była księstwem, które wraz ze zmianami władców poszerzała swój obszar o ziemie [[Poitiers]], [[Owernia|Owernii]], [[Tuluza|Tuluzy]] oraz [[Gaskonia|Gaskonii]].
 
== Gospodarka ==
Linia 58:
 
Na terenie Akwitanii znajdują się dwa parki regionalne ([[Park Regionalny Landów Gaskońskich|Regionalny Park Przyrody Landów Gaskonii]] i [[Park Regionalny Périgord-Limousin]]) i park narodowy ([[Park Narodowy Pirenejów]]). Najważniejsze rzeki na tym terenie to [[Garonna]], [[Dordogne (rzeka)|Dordogne]], [[Adour]].
[[Plik:REmpire-05 Aquitania.png|right|Rzymska prowincja ''Gallia Aquitania''|250px|thumb|Akwitania jako prowincja Imperium rzymskiego]]<br />
 
== Zobacz też ==